Đó có thể được coi là những quyết định ngoài mong muốn và cũng khiến tình hình an ninh tại Áp-ga-ni-xtan đứng trước những câu hỏi lớn.

Ngày 21/9, nhóm cuối cùng thuộc hơn 33.000 lính tăng viện của Mỹ đã rời khỏi lãnh thổ Áp-ga-ni-xtan. Thời điểm hoàn tất việc rút quân tăng viện của Mỹ diễn ra sớm hơn khoảng 10 ngày so với lộ trình dự kiến. Được biết, số binh sĩ tăng viện này đã được đưa đến Áp-ga-ni-xtan cách đây hai năm với mục tiêu đẩy lui lực lượng Ta-li-ban và tạo điều kiện cho lực lượng NATO giúp Áp-ga-ni-xtan huấn luyện quân đội để có thể tự đảm bảo an ninh sau khi liên quân rút đi. Với lệnh rút quân nói trên, hiện tổng số lính Mỹ hiện diện tại quốc gia Nam Á này chỉ còn hơn 68.000 so với hơn 101.000 người trước đó.

Giải thích về quyết định nói trên, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lê-ôn Pa-nét-ta (Leon Panetta) khẳng định, số lính tăng viện của Mỹ đến nay đã hoàn thành nhiệm vụ với việc giúp đảo ngược tình thế tại Áp-ga-ni-xtan, chặn đà nổi lên của các phần tử Ta-li-ban, đồng thời giúp lực lượng an ninh Áp-ga-ni-xtan tăng cường được cả về quy mô và năng lực. Oa-sinh-tơn cũng khẳng định hoạt động này nằm trong lộ trình rút quân từng phần của chính quyền Ô-ba-ma với kế hoạch rút toàn bộ binh sĩ của Mỹ ra khỏi cuộc chiến hao người tốn của tại Áp-ga-ni-xtan vào cuối năm 2014.

Trước đó vài ngày, ISAF do NATO đứng đầu cũng tuyên bố sẽ thu hẹp các hoạt động chung với lực lượng Áp-ga-ni-xtan. Trong một tuyên bố, ISAF cho hay, phần lớn các cuộc tuần tra chung và công tác cố vấn cho các binh sĩ Áp-ga-ni-xtan sẽ chỉ được thực hiện ở cấp tiểu đoàn và cao hơn, trong khi việc hợp tác với các đơn vị nhỏ hơn sẽ phải được "đánh giá trên cơ sở từng trường hợp".

Có thể nhận thấy, những động thái nói trên phần nào là do tình trạng nhiều binh sĩ Mỹ và NATO bị tấn công bởi các phần tử trong quân đội, cảnh sát Áp-ga-ni-xtan hoặc phần tử nổi dậy mặc quân phục trà trộn vào. Việc binh sĩ Áp-ga-ni-xtan chĩa súng vào các đồng minh phương Tây của họ đã diễn ra khá thường xuyên trong năm nay với con số thương vong lên tới 51 người. Chỉ từ đầu tháng 9 đến nay, các vụ tấn công đã làm ít nhất 6 binh sĩ nước ngoài thiệt mạng. Các vụ tấn công theo kịch bản “quân ta bắn quân mình” thậm chí đã khiến một số thành viên trong liên minh buộc phải đẩy nhanh kế hoạch rút các đơn vị chiến đấu về nước trước thời hạn năm 2014.

Tình trạng này đã khiến Mỹ và NATO đứng ngồi không yên. Việc rút quân tăng viện hay thu hẹp các hoạt động chung với lực lượng Áp-ga-ni-xtan được cho là để bảo vệ mạng sống binh sĩ phương Tây trước các cuộc tấn công từ phía “những người đồng đội” Áp-ga-ni-xtan. Ngay cả Tướng Mác-tin Đem-xi (Martin Dempsey), Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ cũng cho rằng, các cuộc tấn công làm binh sĩ Mỹ thiệt mạng trong thời gian qua là mối đe dọa nghiêm trọng và chiến dịch của Oa-sinh-tơn tại Áp-ga-ni-xtan cần phải có sự thay đổi.

Hơn nữa, làn sóng chống Mỹ và phương Tây hiện nay cũng đang lên cao tại Áp-ga-ni-xtan bắt nguồn từ một bộ phim xúc phạm Đạo hồi và trong tình cảnh đó, nguy cơ “người nhà bắn nhau” lại càng hiển hiện.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là những động thái bất đắc dĩ nói trên của Mỹ và NATO đang làm dấy lên những lo ngại về tương lai của Áp-ga-ni-xtan. Nhà phân tích Giép-phơ-rây Đrét-xlơ (Jefffrey Dressler) của Viện nghiên cứu chiến tranh Oa-sinh-tơn cho rằng, các quyết định đó có thể làm gia tăng các cuộc tấn công nhằm vào binh lính phương Tây.

Bên cạnh đó, việc NATO quyết định hoãn hợp tác vô thời hạn với hầu hết các đơn vị chiến đấu và tuần tra của lực lượng an ninh Áp-ga-ni-xtan cũng là cơ hội có một không hai để các phần tử Ta-li-ban và Al-Qaeda mặc sức tung hoành và đặt an ninh Áp-ga-ni-xtan vào tình trạng báo động. Khi ấy, Mỹ và NATO có thể một lần nữa sẽ rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan./.

Anh Vũ/QĐND