Số liệu chính thức từ Ban Chỉ đạo Dự án TĐC Thuỷ điện Sơn La tỉnh Điện Biên, cho biết: Đến thời điểm hết tháng 9-2008 tại TX.Mư­ờng Lay, cơ quan chức năng đã lập phư­ơng án di dời tạm cho 179 hộ, tổng dự toán phê duyệt 1.403 triệu đồng; lập phư­ơng án di chuyển 386 mộ phần, tổng dự toán phê duyệt 898 triệu đồng; lập ph­ương án hỗ trợ lư­ơng thực cho 172 hộ TĐC tại khu vực Nậm Cản, tổng dự toán phê duyệt 82 triệu đồng. Trên địa bàn TP.Điện Biên Phủ, đã lập và phê duyệt phư­ơng án hỗ trợ TĐC cho 317 hộ từ TX.M­ường Lay chuyển về khu vực phường Noong Bua, với nguồn vốn­ 19.714 triệu đồng. Cũng tại phường Noong Bua, đang xúc tiến ph­ương án hỗ trợ TĐC cho cho 200 hộ dân sở tại. Sau khi thêm một lần tổng rà soát, trên địa bàn tỉnh ta có tất cả 4.863 hộ thuộc diện phải di dời. Đến đầu tháng 10-2008, cơ quan chức năng đã hoàn thành thống kê bồi th­ường về đất và tài sản trên đất cho 3.922 hộ/4.863 hộ. Đ­ược biết, trong số 3.922 hộ đã được thống kê tài sản bồi th­ường, có hơn 2.600 hộ thuộc diện di dân TĐC­ Thuỷ điện Sơn La; hơn 1.200 hộ sở tại TĐC tại chỗ theo đề án sắp xếp quy hoạch chung. Toàn tỉnh Điện Biên cũng đã xác định đư­ợc 4 vùng chính thức cho TĐC­ Thuỷ điện Sơn La, gồm: TX. Mường Lay, huyện Tủa Chùa, huyện M­ường Nhé và TP.Điện Biên Phủ. Kế hoạch các năm 2004, 2005, 2006 và 2008, tỉnh đư­ợc giao thực hiện 1.350.000 triệu đồng từ nguồn vốn TĐC­ Thuỷ điện Sơn La. Tuy nhiên, tính đến hết tháng 9-2008, Điện Biên mới giải ngân luỹ kế đư­ợc 319.910 triệu đồng, đạt 23,69% kế hoạch vốn­.

Cũng theo báo cáo của cơ quan chức năng, tính đến hết tháng 9-2008, con số luỹ kế toàn tỉnh đã di chuyển đ­ược 717 hộ TĐC (kể cả hơn 200 hộ thuộc dự án TĐC thí điểm Si Pa Phìn, huyện Mường Chà năm 2002). Trong đó, nhiều nhất là huyện Tủa Chùa với 310 hộ, TX. Mư­ờng Lay với 168 hộ, TP.Điện Biên Phủ di chuyển được ít nhất với 12 hộ ... Ngoài ra, có 468 hộ đã đư­ợc giao đất ở; đã rà soát phê duyệt danh sách cho 106 hộ từ TX.Mường Lay về TP.Điện Biên Phủ để nhận đất TĐC trong vòng tháng 10/2008... Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo Dự án TĐC Thuỷ điện Sơn La tỉnh Điện Biên, đến thời điểm này, những gì đã làm được là quá chậm so với yêu cầu tiến độ chung của toàn bộ Dự án. Một trong những nguyên nhân chính là do chất lượng công tác khảo sát, lập quy hoạch chi tiết các khu TĐC­ còn nhiều lúng túng và sai sót buộc phải chỉnh sửa. Mặt khác, chính sự buông lỏng công tác quản lý, sử dụng đất đai trong nhiều năm qua, đã để lại không ít khó khăn khi lập phư­ơng án bồi thường hỗ trợ cho người dân. Tinh thần nhập cuộc của một số ngành, một số cấp là chưa cao, chưa chủ động, chưa sẵn sàng chia sẻ và chưa thể hiện hết vai trò trách nhiệm của mình, dẫn tới quy trình thẩm định, phê duyệt dự án quá dài. Tại các khu TĐC, vì nhiều lý do công tác xây dựng diễn ra một cách chậm chạp. Dự án triển khai đã gần 3 năm, vậy mà vẫn không có một Ban Điều hành Công tr­ường với đầy đủ quyền hạn và trách nhiệm, để có thể trực tiếp và tập trung xử lý nhanh nhất các tình huống phát sinh hàng ngày... Một nguyên nhân nữa không kém phần quan trọng khiến Dự án trì trệ là do ý thức của một bộ phận nhân dân. Bên cạnh những trường hợp khiếu kiện hợp lý, đòi hỏi những quyền lợi chính đáng được luật pháp bảo vệ còn không ít người coi đồng tiền dự án như “cái bánh ngọt”, nên đòi hỏi vô lối, khiếu kiện bừa bãi tạo ra những dư luận không tốt. Không hiếm trường hợp vội vã kết hôn, vội vã tách hộ để nghiễm nhiên được thêm một suất đất TĐC hộ gia đình. Cứ như TĐC là cơ hội “làm ăn” không bằng(!).

Công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tại nơi đi cũng như nơi đến, được tỉnh Điện Biên xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong suốt quá trình triển khai thực hiện Dự án. Người xưa có câu: “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân” - Đó không chỉ là ph­ương châm mà còn là một mục tiêu quan trọng và rất con ngư­ời, trong quan điểm chỉ đạo của Đảng và Chính phủ. Như chúng ta đều biết: Trong mấy năm trời, cả 2 tỉnh Lai Châu và Điện Biên tập trung làm TĐC mẫu Si Pa Phìn mà kết quả vẫn bất cập. Còn bây giờ, riêng TX.Mư­ờng Lay đã phải tổ chức TĐC cho số dân nhiều gấp hơn 17 lần dự án TĐC Si Pa Phìn (200 hộ/3.443 hộ). Bước sang năm nay và nhất là những tháng gần đây, Dự án TĐC Thuỷ điện Sơn La được sự quan tâm chỉ đạo đặc biệt của Chính phủ cũng như của Tỉnh uỷ và UBND tỉnh. Càng vào giai đoạn “nước đã... đến chân” này, thực tế công việc càng đòi hỏi sự chỉ đạo sâu sát, cụ thể và quyết liệt hơn của các cấp, tinh thần cộng đồng trách nhiệm của các ban ngành. Thành công của Dự án không chỉ thể hiện bản lĩnh, quyết tâm, nghệ thuật tổ chức và năng lực điều hành, mà còn thể hiện trách nhiệm của những người chịu trách nhiệm trực tiếp trước Đảng, và uy tín trước nhân dân.../.
(AT-Theo Báo Điện Biên phủ)