Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết đang xây dựng Đề án phát triển Văn hóa Đọc trong cộng đồng giai đoạn 2011 - 2020, tầm nhìn đến 2030, trong đó chỉ tiêu chung là nâng tỷ lệ người đọc thường xuyên từ 30% (hiện nay) lên 40% vào năm 2015 và 65% vào năm 2020; giảm tỷ lệ số người hoàn toàn không đọc từ 26% xuống còn 20% vào năm 2015 và 15% vào năm 2020.
Học sinh đọc sách tại thư viện trường - Ảnh minh họa
Theo kết quả điều tra xã hội học, có khoảng 59% học sinh, sinh viên và 56,8% người trưởng thành được điều tra đã sử dụng thời gian rỗi để đọc sách.
Hiện có khoảng 20% gia đình có thư viện, tủ sách trong gia đình; 25% người được điều tra đã dành thời gian đọc sách trên 1 giờ/ngày. Người dân đã có xu hướng lựa chọn sách báo chất lượng và phù hợp với nhu cầu học tập, nghiên cứu, công tác chuyên môn, lao động sản xuất và giải trí để đọc.
Tuy nhiên, theo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, một thực tế là, xu hướng đọc hiện nay cũng ít nhiều có biểu hiện lệch lạc. Giới trẻ (thanh, thiếu niên) - đối tượng đang cần hướng tới xây dựng thế hệ đọc tương lai - có xu hướng đọc những chuyện tranh với những nội dung đơn giản, vô bổ, thậm chí thiếu lành mạnh, ngại đọc các loại sách kinh điển, lý luận, đặc biệt các sách dày, nhiều tập, nhiều chữ,...
Xu hướng Văn hóa Nghe - Nhìn đang có phần lấn lướt văn hóa đọc. Thời gian dành cho lướt web, chơi game, xem truyền hình của học sinh, sinh viên tương đối cao tới 55%.
Trong khi, Văn hóa Đọc là một bộ phận của văn hóa, có vai trò quan trọng trong việc hình thành nên tâm hồn, nhân cách, đạo đức, lối sống, khả năng thích nghi của con người Việt Nam, góp phần bồi dưỡng, phát triển trí tuệ, kỹ năng sống của cộng đồng.
Hình thành thói quen đọc trước hết ở học sinh, sinh viên
Bởi vậy, theo Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, dự thảo Đề án phát triển Văn hóa Đọc trong cộng đồng giai đoạn 2011 - 2020, tầm nhìn 2030 hướng đến mục tiêu chung là hình thành thói quen đọc, để việc đọc trở thành nề nếp trong cuộc sống, học tập, lao động, sản xuất của người dân mà trước hết là học sinh, sinh viên.
Phấn đấu đến năm 2020, 70% các trường phổ thông các cấp, 100% các trường đại học đưa việc giáo dục kiến thức về sách, về thông tin, kỹ năng đọc, kỹ năng tìm thông tin, sử dụng thư viện trong học tập vào chương trình giảng dạy của nhà trường; 70% số học sinh, 80% số sinh viên /trường có thói quen đọc và sử dụng thư viện phục vụ cho học tập, tìm hiểu, giải trí.
|
Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện số người đọc nhiều, đọc thường xuyên chiếm tỷ lệ 30%, số người thỉnh thoảng đọc là 44%, trong khi đó số lượng hoàn toàn không đọc là 26%, một tỷ lệ khá cao.
Vì vậy, thói quen đọc rất cần phải được hình thành một cách vững chắc. |
Văn hóa Đọc truyền thống kết hợp với Văn hóa Nghe - Nhìn
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, với sự phát triển của công nghệ thông tin, xu thế phát triển tất yếu các xuất bản điện tử - tài liệu số cùng với việc sử dụng ngày một rộng rãi mạng internet, Văn hóa Đọc sẽ là sự tích hợp giữa Văn hóa Đọc truyền thống với Văn hóa Nghe - Nhìn.
Người dân, đặc biệt là giới trẻ sẽ có xu hướng ưa dùng các tài liệu điện tử, các tài liệu qua mạng, sử dụng thư viện số - thư viện ảo. Vì thế phát triển Văn hóa Đọc phải được đặt trong bối cảnh sự đa dạng về phương tiện truyền tải thông tin và chữ viết - một vấn đề sẽ chi phối khá lớn đến phương thức đọc, cách đọc và đối tượng đọc ở tương lai.
Chính vì vậy, dự thảo Đề án cũng hướng tới mục tiêu đến năm 2020, phấn đấu 100% các phương tiện truyền thông đại chúng ở Trung ương và địa phương có chuyên mục giới thiệu sách; 100% địa phương có chương trình phối hợp với giữa ngành giáo dục, đào tạo và ngành văn hóa, thể thao và du lịch trong việc tuyên truyền giới thiệu sách cũng như các hoạt động liên quan đến phát triển Văn hóa Đọc trong nhà trường.
Bên cạnh đó, Đề án cũng hướng tới xây dựng môi trường đọc thuận lợi, đảm bảo cho người dân ở mọi độ tuổi, trình độ, ngành nghề, địa bàn cư trú, đặc biệt ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo có thể tiếp cận và sử dụng tài liệu, sách báo, thông tin được dễ dàng, thuận lợi, phù hợp với nhu cầu đọc đa dạng, luôn thay đổi của người đọc.
Theo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, dự thảo Đề án phát triển Văn hóa Đọc giai đoạn 2011 - 2020 là bước cụ thể hóa thực hiện Chiến lược Phát triển Văn hóa đến năm 2020 của Đảng và Nhà nước. Dự thảo Đề án này đang được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đăng trên website của Bộ để lấy ý kiến góp ý của nhân dân trước khi trình Thủ tướng Chính phủ.
Tuệ Văn/Chinhphu.vn