Hệ thống cung ứng dịch vụ sự nghiệp công; mạng lưới y tế, giáo dục, văn hóa-thể dục-thể thao được hình thành và phân bố rộng khắp. Các đơn vị sự nghiệp công lập giữ vai trò chủ đạo trong việc cung cấp, cung ứng dịch vụ công và thực hiện khá tốt chính sách an sinh xã hội. Việc đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, thể thao, môi trường, chăm sóc sức khỏe nhân dân đã thu hút được khá nhiều nhà đầu tư tham gia, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh.

Tuy nhiên, tổ chức và hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập trên địa bàn tỉnh vẫn còn hạn chế, yếu kém: Công tác đổi mới, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp còn chậm; bộ máy của các đơn vị sự nghiệp còn cồng kềnh, phân tán, chồng chéo, chất lượng, hiệu quả hoạt động còn thấp; ngân sách nhà nước chi cho các đơn vị sự nghiệp còn cao. Cơ cấu đội ngũ cán bộ, viên chức của một số đơn vị sự nghiệp công lập chưa hợp lý; trình độ, năng lực của một số cán bộ, viên chức chưa đáp ứng yêu cầu. Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát chưa kịp thời.

Những hạn chế, yếu kém trên chủ yếu do một số cấp ủy đảng, chính quyền nhận thức chưa đầy đủ, thiếu quyết liệt và đồng bộ trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện đổi mới, sắp xếp lại, quản lý biên chế các đơn vị sự nghiệp công lập. Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập chưa chủ động, sáng tạo trong việc nâng cao năng lực quản lý, chất lượng dịch vụ sự nghiệp công, năng suất lao động của đội ngũ viên chức; chưa mạnh dạn chuyển đổi một số đơn vị sự nghiệp công lập sang hoạt động theo cơ chế tự chủ; vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào nhà nước trong việc cung cấp, thụ hưởng dịch vụ sự nghiệp công.

Mới đây, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Kiên Giang ban hành Chương trình hành động số 38-CTr/TU, ngày 11-4-2018 “về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập” theo tinh thần Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII).

Theo đó, mục tiêu cụ thể mà Ban Thường vụ Tỉnh ủy đưa ra giai đoạn đến năm 2021: Thực hiện có hiệu quả việc đổi mới cơ chế quản lý, cơ chế tài chính và hoàn thành cơ bản việc tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập. Chuyển các đơn vị sự nghiệp kinh tế, sự nghiệp khác đủ điều kiện thành công ty cổ phần. Giảm tối thiểu 10% đầu mối, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập, hạn chế tối đa sự chồng chéo trong chức năng, nhiệm vụ; giảm 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước so với năm 2015. Cơ bản chấm dứt số hợp đồng lao động không đúng quy định trong các đơn vị sự nghiệp công lập chưa đảm bảo tự chủ về tài chính.

Phấn đấu có 10% trở lên đơn vị tự chủ hoàn toàn về tài chính và 15% trở lên đơn vị tự chủ một phần về tài chính, giảm bình quân 10% chi trực tiếp từ ngân sách nhà nước cho các đơn vị sự nghiệp công lập so với giai đoạn 2011-2015. Hoàn thành cơ bản việc chuyển đổi các đơn vị sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp khác có đủ điều kiện thành công ty cổ phần (trừ các bệnh viện và trường học). Thực hiện lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công theo chỉ đạo của Trung ương (tính đủ tiền lương, chi phí trực tiếp, chi phí quản lý và khấu hao tài sản) đối với một số lĩnh vực cơ bản, như: y tế, giáo dục-đào tạo, giáo dục nghề nghiệp.

Đến năm 2025: Tiếp tục giảm tối thiểu 10% đơn vị sự nghiệp công lập và 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước so với năm 2021. Chấm dứt hợp đồng lao động không đúng quy định trong các đơn vị sự nghiệp công lập chưa đảm bảo tự chủ về tài chính. Phấn đấu có 20% đơn vị tự chủ về tài chính. 100% đơn vị sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp khác có đủ điều kiện hoàn thành chuyển đổi thành công ty cổ phần. Tiếp tục giảm bình quân 10% chi trực tiếp từ ngân sách nhà nước cho đơn vị sự nghiệp công lập so với giai đoạn 2016-2020.

Đến năm 2030: Tiếp tục giảm đầu mối, phấn đấu chỉ còn các đơn vị sự nghiệp công lập phục vụ nhiệm vụ chính trị, phục vụ quản lý nhà nước và các đơn vị cung ứng dịch vụ công cơ bản, thiết yếu. Giảm 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước so với năm 2025. Giảm bình quân 15% chi trực tiếp từ ngân sách nhà nước cho các đơn vị sự nghiệp công lập so với giai đoạn 2021-2025.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đưa ra nhiệm vụ và giải pháp cụ thể như: Đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, nội dung đổi mới cơ chế quản lý, cơ chế tài chính và tổ chức lại hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập nhằm nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận ở các ngành, các cấp, các đơn vị sự nghiệp và toàn xã hội trong việc thực hiện chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của nhà nước, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, đẩy mạnh xã hội hóa dịch vụ sự nghiệp công. Sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị sự nghiệp công lập. Quản lý biên chế và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đẩy mạnh cung ứng dịch vụ công theo cơ chế thị trường, thúc đẩy xã hội hóa dịch vụ sự nghiệp công. Nâng cao năng lực quản trị của đơn vị sự nghiệp công lập.

Thực hiện có hiệu quả cơ chế tài chính. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; Xây dựng tiêu chí phân loại các đơn vị sự nghiệp công lập, tiêu chí đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ và chất lượng dịch vụ của từng đơn vị; hệ thống tiêu chuẩn chức danh những người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập; thẩm quyền, trách nhiệm của người đứng đầu trong quản lý, điều hành đơn vị sự nghiệp công lập, cơ chế giám sát, kiểm tra trách nhiệm người đứng đầu. Lấy kết quả thực hiện tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy hàng năm là một trong những tiêu chí để đánh giá, xếp loại kết quả công tác của người đứng đầu cấp ủy, đơn vị sự nghiệp công lập. Tăng cường vai trò lãnh đạo của cấp ủy; phát huy vai trò của nhân dân, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị-xã hội.

Kim Thư