Đây là sự kiện đối ngoại quan trọng trong năm thứ hai Việt Nam đảm nhiệm vai trò Ủy viên không thường trực HĐBA nhiệm kỳ 2020 - 2021, thể hiện đậm nét chủ trương xuyên suốt nhiệm kỳ là "Đối tác vì hòa bình bền vững".

LHQ được thành lập với mục đích duy trì hòa bình và an ninh quốc tế với các nỗ lực ngăn ngừa, hỗ trợ giải quyết xung đột thông qua biện pháp hòa bình, tạo môi trường ổn định bền vững trong duy trì hòa bình. Chủ đề ngăn ngừa xung đột là một trong những trọng tâm hoạt động của HĐBA, các biện pháp xây dựng lòng tin và đối thoại là một trong các nhóm công cụ ngăn ngừa và giải quyết xung đột. Trong bối cảnh xung đột diễn biến phức tạp, khó lường ở nhiều khu vực trên thế giới, ngăn ngừa xung đột trở thành trọng tâm chính sách, chiến lược hoạt động của các tổ chức khu vực. Hợp tác giữa LHQ và các tổ chức khu vực ngày càng được HĐBA quan tâm thảo luận trong chương trình nghị sự. HĐBA đã tổ chức một số phiên thảo luận về xây dựng lòng tin, song đến nay chưa có phiên thảo luận nào tập trung vào vai trò của các tổ chức khu vực trong ngăn ngừa xung đột thông qua xây dựng lòng tin và đối thoại.

Được tổ chức theo hình thức kết hợp trực tuyến và trực tiếp, Phiên thảo luận mở cấp cao có sự tham dự của Tổng Thư ký LHQ A.Gu-tê-rét, các lãnh đạo và đại diện các nước thành viên HĐBA và một số tổ chức khu vực. Chủ trì Phiên thảo luận, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cùng các nhà lãnh đạo thế giới trao đổi ý kiến, nhằm khẳng định tầm quan trọng của hợp tác giữa LHQ và HĐBA với các tổ chức khu vực trong ngăn ngừa, giải quyết xung đột bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng Hiến chương LHQ và luật pháp quốc tế; khẳng định biện pháp xây dựng lòng tin và đối thoại là thành tố thiết yếu góp phần ngăn ngừa, giải quyết xung đột nhấn mạnh vai trò của LHQ và các tổ chức khu vực trong thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin và đối thoại. Qua đó, lồng ghép và thể hiện lập trường của Việt Nam về hòa bình và an ninh của khu vực cũng như thế giới; phản ánh lợi ích và mong đợi của cộng đồng quốc tế về một thế giới hòa bình, dựa trên sự hiểu biết, lòng tin và tinh thần đối thoại.

Năm 2020, Việt Nam hoàn thành xuất sắc năm đầu của nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực HĐBA, đóng góp nổi bật vào các hoạt động quan trọng của HĐBA, cũng như của LHQ. Việc chủ trì Phiên thảo luận mở cấp cao của HĐBA lần này phát huy đà thành công của Năm Chủ tịch ASEAN 2020; tiếp nối, nâng tầm sáng kiến và kết quả Phiên họp của HĐBA về chủ đề hợp tác giữa ASEAN và LHQ, do Việt Nam chủ trì trong lần đầu làm Chủ tịch HĐBA vào tháng 1-2020. Qua đó, thể hiện sự gắn kết giữa vai trò là thành viên tích cực, có trách nhiệm của ASEAN với trọng trách Ủy viên không thường trực HĐBA. Thông qua sự kiện này, Việt Nam cũng thể hiện sự quan tâm lớn đối với việc phát huy vai trò của các tổ chức khu vực và hợp tác giữa ASEAN với các tổ chức khu vực, trong đó có ASEAN, trong việc duy trì hòa bình, ổn định, phát triển và ngăn ngừa xung đột. Cùng hai phiên thảo luận về các chủ đề khắc phục hậu quả bom mìn và bảo vệ cơ sở thiết yếu đối với sự sống của người dân, mà Việt Nam chủ trì trên cương vị Chủ tịch HĐBA, Phiên thảo luận mở cấp cao lần này thể hiện sự liên thông và nổi bật của phương châm xuyên suốt nhiệm kỳ là "Đối tác vì hòa bình bền vững", truyền tải thông điệp lan tỏa về Việt Nam yêu chuộng hòa bình, năng động, đổi mới, chủ động và tích cực hội nhập, đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh và phát triển trên thế giới.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Phiên thảo luận mở cấp cao của HĐBA là hoạt động đối ngoại đa phương đầu tiên của đất nước sau khi Đại hội XIII của Đảng thành công tốt đẹp. Đây là dịp để Việt Nam gửi thông điệp của Đảng, Nhà nước ta tới cộng đồng quốc tế về định hướng, tầm nhìn và khát vọng phát triển của đất nước được Đại hội XIII của Đảng đề ra; khẳng định mạnh mẽ đường lối đối ngoại hòa bình, độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế một cách toàn diện, sâu rộng và có hiệu quả. Sự kiện đặc biệt này góp phần nâng cao uy tín, vị thế của Việt Nam và phát huy vai trò, đóng góp có trách nhiệm cho các vấn đề về hòa bình và an ninh, qua đó triển khai các chủ trương của Đảng, Nhà nước về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương.

Chúc Phiên thảo luận mở cấp cao của HĐBA, do Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chủ trì, trên cương vị Việt Nam là Chủ tịch HĐBA, thành công tốt đẹp, tiếp tục khẳng định Việt Nam chủ động, tích cực tham gia, đóng góp vào công việc chung của HĐBA và cộng đồng quốc tế, thúc đẩy hợp tác, xây dựng lòng tin và đối thoại, vì hòa bình và an ninh ở khu vực, cũng như trên thế giới./.

TG