Sáng 2/7, tại Hà Nội, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò tổ chức trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình” nhân kỷ niệm 55 năm diễn ra Sự kiện Vịnh Bắc Bộ (5/8/1964 - 5/8/2019) và 20 năm Thủ đô Hà Nội được UNESCO trao tặng danh hiệu “Thành phố vì hòa bình” (16/7/1999 - 16/7/2019).

Trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình” gồm 3 nội dung: Nấc thang cuộc chiến, Khát vọng hòa bình và Thông điệp cho ngày mai.

Cùng với những thông điệp: Không bao giờ là quá muộn cho hòa bình; Hà Nội - Thành phố vì hòa bình; Việt Nam - Điểm đến của sự hợp tác, hữu nghị và hòa bình, Trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình” còn chuyển tải những câu chuyện về tình đoàn kết của nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới vượt qua khoảng cách địa lý, ngôn ngữ, tôn giáo để lên tiếng phản đối cuộc chiến tranh của Mỹ tiến hành ở Việt Nam. Những "câu chuyện" được kể thông qua các hoạt động phản chiến: mít tinh, biểu tình, tọa đàm, hội thảo, lập tòa án quốc tế, quyên góp tiền, hiến máu.

Ở nội dung Nấc thang cuộc chiến, người xem cùng chứng kiến lại những hình ảnh khốc liệt của chiến tranh, thì ở nội dung Khát vọng hòa bình lại khắc họa rõ nét khát vọng cháy bỏng và tinh thần yêu chuộng hòa bình của mỗi người dân Việt Nam.

Tinh thần và khát vọng yêu chuộng hòa bình của nhân dân Việt Nam đã bùng cháy thành ngọn lửa, lan tỏa tới bạn bè khắp năm châu, tạo thành làn sóng phản chiến mạnh mẽ trên thế giới, ở ngay tại nước Mỹ, trong hàng ngũ binh lính Mỹ tham chiến ở Việt Nam và cả những phi công sống trong Trại giam Hỏa Lò.

Bất chấp sự đàn áp của chế độ cầm quyền tại miền Nam và những trận bom đánh phá dữ dội miền Bắc, lớp lớp thanh niên, sinh viên đã tình nguyện xếp bút nghiên lên đường vào Nam chiến đấu. Cuộc chiến tranh khốc liệt đã không thể dập tắt những nụ cười rạng rỡ của các chiến sĩ trẻ trên đường hành quân ra mặt trận...

Mỗi hình ảnh, hiện vật  tại trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình” là các câu chuyện kể về tình đoàn kết của nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới.

Trưng bày chuyên đề cũng tái hiện sinh động, chân thực về làn sóng phản chiến, đặc biệt là nội dung “Lửa Việt Nam trong lòng nước Mỹ” đã khắc họa sinh động về tình yêu hòa bình luôn cháy trong lòng nhân dân tiến bộ Mỹ. Những cuộc tự thiêu của công dân Mỹ như “Những bó đuốc sống” cháy lên để thắp sáng ngọn đuốc hòa bình. Sự ủng hộ liên tục, mạnh mẽ của nhân dân tiến bộ Mỹ được báo chí gọi là “Cuộc chiến tranh ở trong lòng nước Mỹ”. Hàng ngàn thanh niên Mỹ đốt giấy gọi nhập ngũ, hàng trăm sĩ quan Mỹ bị bắt vì phản đối chiến tranh... Các khẩu hiệu “Mỹ hãy rời khỏi Việt Nam”, “Hãy dừng lại cuộc chiến tranh vô nghĩa”, “Con trai tôi đã chết một cách vô ích, đừng đi đánh nhau nữa, thà ngồi tù còn hơn” đã làm rung động những trái tim yêu hòa bình ở nước Mỹ ngày ấy, trở thành phong trào nhân dân chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ.

Với nội dung Thông điệp cho ngày mai, lần đầu tiên những hiện vật gắn bó với các nhân chứng lịch sử, các cá nhân, tổ chức phản chiến giúp đỡ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ được giới thiệu đến đông đảo công chúng như huy hiệu, phụ nữ Mỹ đeo trong các cuộc mít tinh, biểu tình để phản đối cuộc chiến Mỹ tiến hành tại Việt Nam (1964 - 1973); thống kê thư của bà Cora Weiss - người đứng đầu phong trào Phụ nữ đấu tranh vì Hòa bình và các nhà hoạt động xã hội đã chuyển từ các phi công Mỹ ở các Trại giam miền Bắc đến gia đình và ngược lại; Giấy ra vào Sân bay Gia Lâm, ông Hoàng Văn Quấn, quản giáo Trại giam Hỏa Lò được Chính phủ Việt Nam cấp để sử dụng trong thời gian thực hiện công tác trao trả phi công Mỹ, năm 1973; Sưu tập báo phản chiến do binh sĩ Mỹ xuất bản và phát hành tại các doanh trại, tàu chiến Mỹ (1968 - 1972) do các tổ chức hòa bình tặng cán bộ quản giáo Trại giam Hỏa Lò; Báo The Veteran (Cựu chiến binh) số 2, tập 47 do các cựu chiến binh Mỹ chống chiến tranh Việt Nam quyên góp kinh phí để xuất bản tại New York, Hoa Kỳ mùa thu năm 2017...

Tại khai mạc Trưng bày, đại biểu cũng gặp lại những vị khách từ nước Mỹ, Hạ sĩ Lục quân Mỹ Robert P. Chenoweth (người có thời gian sống tại “Khách sạn Hilton - Hà Nội”) và con trai; Ông Thomas Eugene Wilber, con trai Trung tá Hải quân Walter Eugene Wilber (cựu phi công Mỹ bị giam tại Trại giam Hỏa Lò).

Trong khuôn khổ Trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình”, Ban tổ chức đã trao quà tặng các các nạn nhân chất độc da cam tại Làng Hữu nghị Việt Nam (thôn An Trai, xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, TP. Hà Nội).

Trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình” sẽ diễn ra đến hết năm 2019./.