(TG)- Tiếp tục phiên họp thứ 50, sáng 12/7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý
kiến về dự kiến chương trình hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban
Thường vụ Quốc hội năm 2017 và dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp
lệnh của Quốc hội năm 2017 và dự kiến điều chỉnh Chương trình xây dựng
luật, pháp lệnh năm 2016.
Rà soát việc thực hiện các nghị quyết giám sát của Quốc hội
Cho ý kiến về dự kiến chương trình hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy
ban Thường vụ Quốc hội năm 2017, đa số ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc
hội đánh giá năm 2016 là năm diễn ra nhiều sự kiện quan trọng của đất
nước, năm chuyển giao giữa hai nhiệm kỳ Quốc hội với 3 kỳ họp trong năm;
đặc biệt là bộ máy nhân sự của Quốc hội có sự thay đổi và chuyển giao
nhiệm vụ, ảnh hưởng nhất định đến việc thực hiện nhiệm vụ của các cơ
quan, trong đó có nhiệm vụ về lĩnh vực giám sát.
Cho đến thời điểm hiện nay, qua theo dõi, tổng hợp cho thấy, chương
trình giám sát đã được thực hiện theo đúng kế hoạch; chương trình giám
sát đề ra cho năm 2016 của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội là phù
hợp, cơ bản đáp ứng được yêu cầu của đại biểu Quốc hội, mong đợi của cử
tri, bám sát tình hình thực tế.
Các chuyên đề được lựa chọn của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều
là những vấn đề bức xúc, được cử tri quan tâm, thiết thực đối với tình
hình phát triển kinh tế- xã hội của đất nước; đã và đang được các cơ
quan của Quốc hội triển khai tích cực, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa
XIII đã xem xét, cho ý kiến bước đầu, làm cơ sở để Quốc hội, Ủy ban
Thường vụ Quốc hội khóa XIV tiếp tục giám sát.
Bên cạnh đó, các hoạt động giám sát thường xuyên như giám sát văn bản
quy phạm pháp luật, xem xét các báo cáo, giải quyết khiếu nại tố cáo vẫn
tiếp tục được triển khai theo đúng kế hoạch, đóng góp vào kết quả hoạt
động giám sát chung của Quốc hội.
Các ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất các tiêu chí lựa
chọn giám sát. Theo đó việc lựa chọn nội dung giám sát chuyên đề phải là
những vấn đề bức xúc, nổi lên ở tầm vĩ mô hoặc ảnh hưởng lớn đến đời
sống kinh tế-xã hội, được đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân quan
tâm; gắn với công tác xây dựng pháp luật; không trùng với các chuyên đề
đã được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát trong
khoảng từ 3 đến 5 năm tính đến thời điểm đề xuất; đảm bảo cân đối, phù
hợp giữa các lĩnh vực; phạm vi giám sát phù hợp với điều kiện thực
hiện của các cơ quan của Quốc hội.
Về số lượng chuyên đề giám sát của các cơ quan, Chủ tịch Quốc hội
Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị trong năm 2017, Quốc hội giám sát 2 chuyên
đề tại 2 kỳ họp trong năm; Ủy ban Thường vụ Quốc hội giám sát 2 chuyên
đề. Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban bên cạnh việc thực hiện giám sát
chuyên đề của mình còn phải giúp Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội
giám sát tối cao nên theo Chủ tịch Quốc hội, Hội đồng Dân tộc và các Ủy
ban lựa chọn các chuyên đề phù hợp, báo cáo để Tổng thư ký Quốc hội thực
hiện điều phối hợp lý, tránh chồng chéo. Chủ tịch Quốc hội nêu rõ,
thành phần đoàn giám sát phải gọn nhẹ, thiết thực, tránh việc địa phương
2 đoàn giám sát đến làm việc...
Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng đánh giá giám sát chuyên đề về ban
hành văn bản quy phạm pháp luật là một trong những giám sát hiệu quả
thấp nhất của Quốc hội vì thực tế nhiều văn bản ban hành nhưng vẫn chưa
có văn bản hướng dẫn thi hành. Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, trong nhiệm
kỳ này, Quốc hội cần tập trung cao cho nội dung này, uốn nắn đúng "đường
ray" đó là hướng dẫn thi hành pháp luật.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga nêu quan điểm trong
khóa XIII và các khóa trước, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng
như Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội đã giám sát rất nhiều
nội dung, ra nhiều nghị quyết giám sát, đến nay các nghị quyết đó vẫn
còn giá trị. Vì vậy, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp đề nghị các các cơ quan
chuyên môn cần rà lại tất cả các nghị quyết giám sát để báo cáo Quốc hội
những nội dung nào đã được thực hiện, nội dung nào chưa thực hiện, lý
do vì sao chưa thực hiện để Quốc hội biết, qua đó theo dõi, đôn đốc,
kiểm tra kết quả thực hiện các nội dung nghị quyết giám sát đã ban hành.
Quan điểm này của đại biểu Lê Thị Nga nhận được nhiều sự đồng tình của
Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Chủ trì thảo luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nêu rõ
các cơ quan hữu quan của Quốc hội cần rà soát tổng thể các nghị quyết
giám sát đã được ban hành được thực hiện đến đâu, trình Quốc hội.
Trên cơ sở phân tích sự cần thiết dựa trên các tiêu chí lựa chọn đã được
thống nhất, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất dự kiến nội dung giám
sát chuyên đề của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2017 trình
Quốc hội xem xét gồm: Hai chuyên đề: Việc thực hiện chính sách, pháp
luật về quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm giai đoạn
2011-2016; Việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách hành chính
nhà nước giai đoạn 2011-2020 sẽ do Quốc hội giám sát tối cao.
Hai chuyên đề: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về đầu tư và khai
thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng-kinh
doanh-chuyển giao (BOT); Việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với
ngư dân và phát triển kinh tế biển sẽ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội thực
hiện giám sát.
Ưu tiên đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2017 các dự án thể chế hoá chủ trương, đường lối của Đảng
Thời gian còn lại của phiên làm việc sáng nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội
cho ý kiến dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội
năm 2017 và dự kiến điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm
2016.
Tờ trình dự kiến điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm
2016 và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2017 đánh giá: Tổng số
các dự án thuộc Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội
nhiệm kỳ khoá XIII là 158 dự án, gồm dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp,
136 dự án luật, bộ luật, 03 dự thảo nghị quyết của Quốc hội, 15 dự án
pháp lệnh và 03 dự thảo nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội.
Trong nhiệm kỳ khóa XIII, Quốc hội đã thông qua Hiến pháp năm 2013, 107
luật, bộ luật, 01 nghị quyết; Ủy ban thường vụ Quốc hội đã thông qua 09
pháp lệnh và 03 nghị quyết; hầu hết các dự án còn lại đã được đưa vào
Chương trình năm 2016 và được đề nghị đưa vào Chương trình năm 2017.
Trong nhiệm kỳ khóa XIII, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các đại
biểu Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan, tổ chức hữu quan đã tập trung,
nỗ lực thực hiện chức năng lập hiến, lập pháp và cơ bản hoàn thành nhiệm
vụ đã đặt ra. Thể chế hóa đường lối của Đảng, đặc biệt là Cương lĩnh
xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung,
phát triển năm 2011), cùng với việc thông qua Hiến pháp năm 2013, Quốc
hội đã sửa đổi, bổ sung, ban hành mới nhiều luật, bộ luật nhằm cụ thể
hóa Hiến pháp, cơ bản hoàn thiện hệ thống pháp luật trên các lĩnh vực,
nhất là các luật về tổ chức bộ máy nhà nước, hoàn thiện thể chế kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, bảo đảm quyền con người, quyền
và nghĩa vụ cơ bản của công dân, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.
Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động lập pháp vẫn còn những hạn
chế chậm được khắc phục, cụ thể là: Chương trình xây dựng luật, pháp
lệnh vẫn phải điều chỉnh thường xuyên; số lượng các dự án còn nhiều,
không tương xứng với năng lực, tổ chức, bộ máy; quy định trong một số
đạo luật chưa phản ánh đầy đủ, sát thực nhu cầu cuộc sống, vẫn mang tính
nguyên tắc chung, nên hiệu quả điều chỉnh, tính khả thi chưa cao; việc
triển khai thực hiện luật còn phải phụ thuộc vào văn bản quy định chi
tiết, hướng dẫn thi hành...
Qua thảo luận, nhiều ý kiến cho rằng cần ưu tiên đưa vào Chương trình
xây dựng luật, pháp lệnh năm 2017 các dự án luật, pháp lệnh nhằm thể chế
hoá kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng được nêu trong các văn kiện
Đại hội Đảng lần thứ XII, nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Kết
luận của Bộ Chính trị về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 48-NQ/TW
của Bộ Chính trị khóa IX về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống
pháp luật đến năm 2010, định hướng đến năm 2020.
Đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2017 các dự án luật,
pháp lệnh nhằm tiếp tục triển khai thi hành Hiến pháp; thực hiện các cam
kết quốc tế, điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, đặc biệt là
các hiệp định thương mại tự do (FTA), Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình
Dương (TPP); đáp ứng yêu cầu cấp thiết về phát triển kinh tế - xã hội,
yêu cầu quản lý nhà nước, quản lý xã hội, giải quyết các vấn đề bức xúc
của người dân. Chỉ đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm
2017 những dự án có đầy đủ hồ sơ theo quy định; thuyết minh rõ ràng về
mục đích, sự cần thiết ban hành, phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng
và các nội dung cơ bản theo đúng quy định của Luật ban hành văn bản quy
phạm pháp luật. Đồng thời, xác định rõ thứ tự ưu tiên của các dự án luật
cần ban hành và quyết tâm tập trung thực hiện, bảo đảm tiến độ, tránh
tình trạng phải điều chỉnh Chương trình...
Về việc áp dụng Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Chủ nhiệm Ủy
ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh tán thành với các
nội dung phân tích trong Tờ trình. Để chuẩn bị cho việc trình Quốc hội
xem xét, thông qua dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm
2017 tại kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa XIV (tháng 07/2016), việc lập dự
kiến Chương trình, bao gồm cả việc chuẩn bị hồ sơ đề nghị và việc phân
tích, đánh giá chính sách... đã được các chủ thể đề nghị, kiến nghị thực
hiện từ trước ngày 01/7/2016 theo quy định của Luật ban hành văn bản
quy phạm pháp luật năm 2008.
Vì vậy, để bảo đảm tính chặt chẽ, chất lượng trong công tác hoạch định
chính sách để xây dựng, chuẩn bị dự án luật trình Quốc hội, đề nghị đối
với những dự án được Quốc hội chấp thuận đưa vào Chương trình xây dựng
luật, pháp lệnh năm 2017 thì việc soạn thảo, thẩm định sẽ tiếp tục áp
dụng quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008.
Chủ trì thảo luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nêu
rõ về các dự án điều chỉnh của năm 2016, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng
tình dự án luật Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật chuyển giao
công nghệ sẽ thông qua tại 2 kỳ họp. Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội sẽ cho ý
kiến, và thông qua tại kỳ họp thứ hai.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nêu rõ Bộ Khoa học và Công
nghệ muốn giải quyết vướng mắc, bất cập và bổ sung một số điều mới để
khắc phục tình trạng không đưa những công nghệ cũ vào, nhưng Ủy ban Khoa
học, Công nghệ và Môi trường đề nghị mở rộng phạm vi sửa đổi, bổ sung
của Luật nhằm tạo khung pháp lý đồng bộ, thuận lợi, khuyến khích đổi mới
công nghệ mới, hiện đại, giải quyết những yêu cầu thực tế đặt ra. Để
đảm bảo chất lượng của luật, đề nghị sẽ xem xét tại 2 kỳ họp, nhưng nếu
chuẩn bị kỹ lưỡng, Quốc hội thấy rằng chất lượng bảo dảm rồi, cần thông
qua ngay thì Quốc hội sẽ xem xét vấn đề này tại kỳ họp - Phó Chủ tịch
Quốc hội nêu rõ.
Đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung các Luật về đầu tư, kinh doanh, Phó
Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nêu rõ, Quốc hội, Chính phủ mong muốn tạo
môi trường thuận lợi cho đầu tư kinh doanh, tạo ra khuôn khổ pháp lý.
Đây là luật sửa đổi, bổ sung một số luật liên quan tới đầu tư kinh
doanh. Hiện hồ sơ chưa đủ để các cơ quan chức năng thẩm tra, nên đề nghị
Chính phủ trên cơ sở đề nghị của Bộ Kế hoạch và Đầu tư chuẩn bị kỹ dự
án Luật, báo cáo với Ủy ban Thường vụ Quốc hội sau kỳ họp thứ nhất của
Quốc hội khóa XIV. Trong thời gian đó các ủy ban của Quốc hội sẽ thẩm
tra các dự án luật, nếu thấy đủ điều kiện thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội
sẽ đồng ý cho sửa đổi bổ sung luật này và báo cáo với Quốc hội tại kỳ
họp cuối năm.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất Luật hành chính công sẽ đưa vào
chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2017; chưa bổ sung dự án Luật
phòng, chống tác hại của rượu, bia vào Chương trình xây dựng luật, pháp
lệnh...
Về dự án Luật Biểu tình, Tờ trình nêu rõ dự án này đã được đưa vào
Chương trình cho ý kiến tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIII để kịp
thời thể chế hóa quy định của Hiến pháp năm 2013. Tuy nhiên, do đây là
dự án Luật phức tạp, cần có thêm thời gian tiếp tục nghiên cứu, tổng kết
thực tiễn, nên đã lùi thời gian trình dự án Luật này.
Đến nay, Chính phủ đề nghị đưa vào Chương trình cho ý kiến tại kỳ họp
thứ 3 và thông qua tại kỳ họp thứ 4, nhưng qua quá trình chuẩn bị cho
thấy nhiều vấn đề quan trọng trong dự án vẫn còn có ý kiến khác nhau; hồ
sơ của dự án chưa đầy đủ. Do đó, chưa đủ cơ sở để báo cáo Quốc hội đưa
dự án này vào Chương trình.
Theo chương trình, chiều nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp phiên bế mạc kỳ họp thứ 50./.
PV