Những gì báo chí phanh phui, bóc mẽ mấy ngày gần đây chỉ là bề nổi của“tảng băng”, đó là: Câu lạc bộ Tình người ở Hà Nội; các thành viên của tập đoàn toàn cầu đa lĩnh vực Crowd1 ở Bắc Giang; “sàn” giao dịch Forex của Lion Group ở một số tỉnh phía Nam; hay gần chục chủ doanh nghiệp bất động sản bán dự án “ma” ở các tỉnh lân cận TP. Hồ Chí Minh đã bị bắt...

Câu hỏi đặt ra là tại sao đã có quá nhiều câu chuyện tương tự như thế mà hàng loạt người vẫn sập bẫy? Tại sao những cò đất ở các dự án ma vẫn cứ giao dịch thành công để lấy đi hàng hàng trăm tỷ đồng của những người nhẹ dạ? Tại sao vẫn có hàng nghìn người tới các câu lạc bộ sinh hoạt tâm linh trá hình, tình nguyện nghe thuyết giảng, u mê mà mua đồ thờ cúng với giá cắt cổ; nộp hàng chục, hàng trăm triệu đồng vào các quỹ bí mật của thành viên lãnh đạo câu lạc bộ? Tại sao dù đã được khuyến cáo mà người dân vẫn đổ cả tỷ đồng để giao dịch tại các sàn giao dịch không được cấp phép, để rồi bị lừa trắng tay? Tại sao chỉ với một cơ sở nhếch nhác trá hình là một quán cà phê mà một nhóm nhỏ người lại huy động được cả chục, cả trăm tỷ đồng của hàng vạn dân nghèo?

Rõ ràng là các chiêu trò "đa cấp tâm linh", lừa đảo bán đất dự án ma; giao dịch trên sàn ảo không phải là vấn đề mới. Những vấn đề này vẫn được nhà chức trách, các cơ quan tuyên truyền, báo chí thường xuyên thông tin tới người dân. Nhưng có lẽ, cùng với thời gian, sự bùng nổ của thông tin, mạng xã hội, các thủ đoạn, chiêu trò cũng vì thế mà ngày càng đa dạng, tinh vi, biến tướng khôn lường hơn, với điểm chung là khéo léo “thả mồi” lợi lộc sẽ đến thật nhanh với các "con mồi" trong cả lĩnh vực kinh tế và tâm linh nhằm lôi kéo sự nhẹ dạ cả tin để truyền bá tư tưởng lệch lạc cũng như trục lợi bất chính. Hoạt động của những kẻ lừa đảo thậm chí đã mở rộng từ vùng nông thôn hẻo lánh, dân trí thấp... cho tới tận giữa Thủ đô; từ người nông dân, giờ chúng còn lôi kéo được cả những người học hành cao, chủ doanh nghiệp, người có tiền của...

Nhìn nhận về nguyên nhân “giúp” các tổ chức mang tính lừa đảo này tồn tại, nhiều nhà nghiên cứu, các chuyên gia cho rằng, lỗi nằm ở chính người dân. Việc họ phung phí lòng tin của mình để rồi nhầm người, nhầm chỗ đã tạo “đất sống” cho những kẻ lừa đảo có tổ chức. Thêm vào đó, việc thiếu tôn trọng pháp luật, tâm lý a dua theo đám đông, muốn thoát nghèo nhanh chóng cùng thói quen duy tình chứ không hành xử, giao dịch chặt chẽ theo quy định pháp luật của nhiều người là kẽ hở giúp những kẻ lừa lọc thuận lợi hơn trong quá trình “làm giàu”. Trong khi đó, vai trò của các địa phương, cơ quan quản lý văn hóa - xã hội; cơ quan thực thi pháp luật rõ ràng chưa nghiêm, chưa triệt để, kịp thời để phanh phui chân tướng các hoạt mê tín dị đoan, lừa đảo.

Lòng tin là thứ quý giá nhất, không thể tùy tiện trao nó đi. Tuân thủ pháp luật, thượng tôn pháp luật là bức tường vững chắc nhất để ngăn chặn kẻ xấu, bảo vệ các giá trị nhân văn, môi trường sống lành mạnh, văn minh của con người./.

Nguyễn Hòa (qdnd.vn)