Ngành thủy sản Việt Nam đóng vai trò rất quan trọng đối với nền kinh tế
quốc dân và cuộc sống của người dân lao động ven biển, trên các hải đảo.
Ngày 2/7, tại Vườn Quốc gia Núi Chúa ở tỉnh Ninh Thuận, Tổ chức Bảo tồn
thiên nhiên Quốc tế (IUCN) phối hợp Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông
thôn, Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Thuận tổ chức Hội nghị Bảo tồn biển vì
sự phát triển bền vững thủy sản Việt Nam.
Hội nghị nhằm đánh giá kết quả đạt được sau 5 năm triển khai Quyết định
742/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê quyệt quy hoạch khu bảo
tồn biển Việt Nam đến năm 2020, đề xuất các giải pháp cho giai đoạn tiếp
theo; đồng thời xây dựng kế hoạch lồng ghép quản lý nghề cá bền vững
trong các khu bảo tồn biển.
Tham dự hội nghị có hơn 80 đại biểu, đại diện các bộ, ban, ngành liên
quan; các tỉnh, thành phố có khu bảo tồn biển nằm trong danh sách 16 khu
bảo tồn biển được qui hoạch tại Việt Nam.
Sau 5 năm triển khai Quyết định 742/QĐ-TTg, Bộ Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và Ủy ban Nhân dân các
tỉnh liên quan triển khai điều tra, quy hoạch chi tiết 8/16 khu bảo tồn
biển.
Trong số đó có 5 khu bảo tồn biển gồm Cồn Cỏ, Cù Lao Chàm, Vịnh Nha
Trang, Hòn Cau, Phú Quốc đã đi vào hoạt động và bước đầu đạt được những
kết quả đáng ghi nhận; 3 khu bảo tồn biển là một phần của Vườn Quốc gia
là Cát Bà, Núi Chúa và Côn Đảo cũng tiếp tục được quản lý. Riêng khu bảo
tồn biển Bạch Long Vĩ đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thành lập
ngày 31/12/2013.
Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Vũ Văn Tám, ngành
thủy sản Việt Nam đóng vai trò rất quan trọng đối với nền kinh tế quốc
dân và cuộc sống của người dân lao động ven biển, trên các hải đảo. Trên
thực tế, ngành thủy sản đã có những đóng góp đáng kể cho sự nghiệp phát
triển kinh tế-xã hội của cả nước và luôn đứng ở vị trí 10 ngành kinh tế
dẫn đầu trong xuất khẩu.
Bên cạnh những thành tựu đạt được, ngành thủy sản cũng đang phải đối mặt
với nhiều khó khăn, thách thức. Trong đó, sự suy giảm nguồn lợi thủy
sản tự nhiên và suy thoái các hệ sinh thái biển, ven biển được xem là
vấn đề nổi cộm cần ưu tiên giải quyết.
Thông qua hội nghị này, các đại biểu là các nhà quản lý, các nhà khoa
học, các chuyên gia trong và ngoài nước trao đổi những kinh nghiệm, đề
xuất các giải pháp cho giai đoạn tiếp theo; đồng thời xây dựng kế hoạch
lồng ghép quản lý nghề cá bền vững trong các khu bảo tồn biển.
Qua đó giúp Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn có cái nhìn tổng thể
để xây dựng thực hiện kế khoạch năm 2016 và giai đoạn 2016-2020, tạo cơ
sở vững chắc cho phát triển thủy sản bền vững ở Việt Nam.
Các đại biểu đã tập trung thảo luận và thống nhất nhận định, công tác
quản lý khu bảo tồn biển tại Trung ương và địa phương còn có những bất
cập, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước.
Ở Việt Nam vẫn chưa có đơn vị đầu mối chịu trách nhiệm thống nhất quản
lý Nhà nước đối với các khu bảo tồn thiên nhiên. Hiện tại công tác quản
lý khu bảo tồn thiên nhiên thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
và Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn được Chính phủ giao quản lý hệ
thống khu bảo tồn rừng đặc dụng, khu bảo tồn biển, khu bảo tồn vùng nước
nội địa (theo Luật Bảo vệ và Phát triển rừng, Luật Thủy sản và các văn
bản hướng dẫn dưới Luật).
Bộ Tài nguyên và Môi trường quản lý hệ thống các khu bảo tồn đất ngập
nước (theo Luật Đa dạng Sinh học). Đối với các khu bảo tồn cấp tỉnh thì
Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm quản lý toàn bộ khu bảo tồn nằm
trên địa bàn tỉnh.
Hội nghị cũng đã tập trung thảo luận các định hướng ưu tiên về chính
sách và công tác quản lý theo các chủ đề xây dựng kế hoạch quản lý chuẩn
áp dụng cho mạng lưới khu bảo tồn biển Việt Nam; bộ tiêu chí đánh giá
về hiệu quả quản lý các khu bảo tồn biển Việt Nam; cơ chế tài chính bền
vững cho các khu bảo tồn biển; các khuyến nghị chính sách và quản lý
liên quan đến quản lý hiệu quả và bền vững khu bảo tồn biển; cơ chế hợp
tác quản lý giữa Trung ương với địa phương và doanh nghiệp.
Hội nghị Bảo tồn biển vì sự phát triển bền vững thủy sản Việt Nam là một
trong những hoạt động trong khuôn khổ Biên bản ghi nhớ Hợp tác 5 năm từ
2015-2020 giữa Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên Quốc tế (IUCN) và Tổng cục
Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn về bảo vệ và phát triển
nguồn lợi thủy trên một số lĩnh vực.
Trong đó có bảo tồn các loài thủy sản quý hiếm đang bị đe dọa toàn cầu,
trong đó có rùa biển và bảo tồn các sinh thái biển, ven biển; hợp tác
nghiên cứu đánh giá hiệu quả quản lý mạng lưới khu bảo tồn biển Việt
Nam; nghiên cứu và hoàn thiện khung pháp lý để đưa Quỹ tái tạo nguồn lợi
thủy sản Việt Nam (VIFARR) đi vào hoạt động, tạo cơ chế tài chính bền
vững cho công tác bảo tồn và phát triển nguồn lợi thủy sản./.
(TTXVN)