Từ năm 2006, trong Nghị định số 104/2006/NĐ-CP của Chính phủ về hướng dẫn thi hành một số điều của Pháp lệnh dân số đã nghiêm cấm mọi hành vi phổ biến các biện pháp tạo giới tính, chẩn đoán giới tính thai nhi bằng xét nghiệm máu, siêu âm, hoặc loại bỏ thai nhi vì lý do giới tính. Thế nhưng, thực tế tại nhiều cơ sở y tế, việc siêu âm chẩn đoán giới tính thai nhi vẫn diễn ra với không ít các tiểu xảo…
Nhu cầu siêu âm chẩn đoán giới tính thai nhi rất lớn. (Ảnh chỉ mang tính minh họa). Ảnh: Q. KHÁNH
Chuyện nghe có vẻ hài hước nhưng thực tế không xa lạ gì đối với nhiều chị em ở Hà thành khi có bầu. Bởi một lẽ rất đơn giản, Viện Lão khoa quốc gia là nơi đầu tiên ở Hà Nội có máy siêu âm màu 3, 4 chiều và địa chỉ tin cậy được chị em truyền tai nhau về "tài" đọc giới tính qua siêu âm của các bác sĩ. Tại phòng siêu âm ở đây, sáng cũng như chiều, luôn có hàng chục bà bầu cùng các đức ông chồng xếp hàng chờ đến lượt vào siêu âm. Ngoài việc kiểm tra trọng lượng, chiều dài, dị tật thai nhi và dự kiến ngày sinh của đứa trẻ thì mong mỏi lớn nhất của các ông bố, bà mẹ là được biết giới tính của thai nhi.
TS Phạm Thắng, Viện trưởng Viện Lão khoa cho biết, mặc dù nhiệm vụ chính của Viện là khám chữa bệnh cho cao tuổi nhưng từ khi biết Viện có máy siêu âm màu 3, 4 chiều thì có rất nhiều phụ nữ tới đây với mong muốn được siêu âm thai nhi. Trung bình mỗi ngày có khoảng 150 người đến siêu âm. Từ khi có quy định cấm chẩn đoán giới tính, Viện Lão khoa đã yêu cầu các bác sĩ không được thông báo giới tính của thai nhi khi qua siêu âm. Tuy nhiên, cũng thật khó để khẳng định quy định này có được tuân thủ nghiêm ngặt tại phòng siêu âm hay không.
Trở lại khu vực phòng siêu âm, trong cuộc trò chuyện của chúng tôi, chị Nguyễn Thùy Linh, ở Hàng Gai, Hà Nội vui vẻ cho biết, chị đã có bầu con trai. Nét mặt tươi rói, đưa tờ kết quả siêu âm cho chồng đang ngồi chờ ngoài hành lang, chị Linh hớn hở: Chắc chắn là con trai anh ạ. Lật đi lật lại tờ kết quả trong tay, anh chồng buông câu: Chả thấy ghi con trai ở đâu cả. Ngay lập tức chị Linh lớn giọng: Quê thế, bây giờ ai người ta ghi kết quả ra giấy tờ, nhưng bác sĩ siêu âm cười và bảo về nhà ăn mừng vì đã có thằng chống gậy (!).
Thực tế hiện nay, tại các bệnh viện, phòng khám dù tư nhân hay Nhà nước nếu đã có dịch vụ siêu âm, nhất là siêu âm thai nhi thì việc đọc kết quả giới tính thai nhi là chuyện trở nên rất bình thường khi cha mẹ có yêu cầu. Tất nhiên mỗi người, mỗi nơi có một tiểu xảo thông báo khác nhau, chứ không một bác sĩ siêu âm nào lại nói toẹt ra hay viết rõ ràng … "thai nhi là trai hay thai nhi là gái". Thậm chí việc chẩn đoán, đọc giới tính thai nhi còn trở thành "thương hiệu" và sự cạnh tranh của nhiều phòng khám ở một số nơi của Hà Nội như Triệu Quốc Đạt, Vạn Bảo, Phan Chu Trinh, Hàng Cót.
Một bác sĩ tại một phòng khám sản phụ khoa tư nhân thẳng thắn cho biết, siêu âm thai nhi mà chỉ có thông báo khối lượng, tim thai, dự báo ngày sinh mà không thông báo giới tính thì chẳng mấy chốc phải đóng cửa phòng khám vì không có khách. Còn TS Nguyễn Viết Tiến, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho rằng, việc cấm các cơ sở y tế thông báo giới tính thai nhi khi tiến hành siêu âm không mang tính khả thi. Bởi lẽ, hiện nay các cơ sở y tế công và tư đều có những thiết bị y tế hiện đại để thu hút khách hàng. Điều này tạo ra một thị trường khám chữa bệnh sản phụ khoa, nhất là siêu âm sản khoa tăng nhanh đột biến. Trong khi đó, cơ quan chức năng chỉ có thể lấy căn cứ để xử lý các cơ sở y tế vi phạm khi họ ghi rõ giới tính thai nhi trong sổ kết quả siêu âm. Nếu các cơ sở y tế và sản phụ tự thỏa thuận, thông báo miệng với nhau thì cơ quan chức năng… bó tay.
Chính việc siêu âm chẩn đoán giới tính thai nhi tràn lan và không thể ngăn cấm được đã dẫn tới những hệ thụy, thậm chí là hậu quả đau lòng. Một bác sĩ có thâm niên nhiều năm làm việc tại Khoa Kế hoạch hóa gia đình của Bệnh viện Phụ sản trung ương cho biết, chị đã chứng kiến nhiều chuyện buồn từ việc phá thai sau khi đi siêu âm chẩn đoán giới tính. Thậm chí có trường hợp, gia đình đã có 2 cô con gái, vợ có bầu con thứ 3 được hơn 4 tháng, đi siêu âm cho kết quả là con gái. Lúc đó người chồng cứ nằng nặc đòi vợ phải… "giải quyết". Và thực đau lòng khi giải quyết xong thì hóa ra cái thai đó lại là… con trai.
Nguy hại hơn, chính việc chẩn đoán giới tính thai nhi và nạo phá thai là một trong những nguyên nhân chính khiến tình trạng mất cân bằng giới tính ở Việt Nam đang gia tăng nhanh. Theo Tổng cục Thống kê, tỷ số giới tính khi sinh (số trẻ em trai/trẻ em gái khi sinh) ở nước ta nếu như năm 1999 là 107/100, thì đến năm 2006 đã tăng lên 112/100 và hiện nay nhiều tỉnh lên đến 115/100, thậm chí là 120/100./.
(Theo SGGP điện tử)