Là người đứng đầu của Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thấu hiểu tầm quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, coi đây “Là nhiệm vụ then chốt để phát triển đất nước” và là “để làm cho Đảng ta ngày càng mạnh hơn; cán bộ, đảng viên gương mẫu hơn; tổ chức đảng có sức chiến đấu cao hơn; đoàn kết nội bộ tốt hơn; gắn bó với nhân dân mật thiết hơn; được nhân dân tin yêu hơn; thúc đẩy nhiệm vụ chính trị đạt kết quả cao hơn", mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân ngày càng gắn bó máu thịt hơn; và là vì “nếu Đảng ta không thật sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng, không thống nhất cao về ý chí, hành động; không trong sạch về đạo đức, lối sống, không chặt chẽ về tổ chức thì không thể đứng vững và đủ sức lãnh đạo đưa đất nước đi lên”. Thông qua các bài phát biểu, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng chỉ ra công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng “thường rất khó khăn, rất phức tạp”, vì đây là “công việc xây dựng tổ chức, xây dựng con người, là công tác con người, dễ đụng chạm đến danh dự, lợi ích, quan hệ của con người, đòi hỏi mỗi người phải phân tích, mổ xẻ những ưu, khuyết điểm của chính bản thân mình; phải nhận xét, đánh giá về người khác. Nếu không thật tự giác, chân thành, công tâm thì rất dễ chủ quan”. 

Vừa sâu sắc về lý luận, vừa bám sát tình hình trong Đảng, nội dung các bài viết đều tập trung trả lời những vấn đề thực tiễn đang đặt ra, những điều mà nhân dân đang kỳ vọng. Cụ thể là trả lời các câu hỏi: “tại sao từ trước đến nay, Đảng đã có nhiều nghị quyết, chỉ thị về xây dựng Đảng, đã chỉ đạo nhiều cuộc vận động đổi mới, chỉnh đốn Đảng nhưng Đảng vẫn còn không ít hạn chế, yếu kém, chưa ngăn chặn, đẩy lùi được”; rằng, tại sao càng chống tham nhũng thì tham nhũng lại càng có chiều hướng gia tăng và vẫn diễn ra nghiêm trọng ở nhiều ngành, nhiều cấp, nhiều lĩnh vực; rằng, nguyên nhân nào dẫn đến những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nội bộ,...? 

Là người luôn chú trọng tinh thần nói thẳng, nói thật, nói rõ sự thật, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đi sâu phân tích, giải đáp nhiều vấn đề “hóc búa” không chỉ bằng lý luận khoa học mà bằng thực tiễn sinh động, làm sáng tỏ những vấn đề thực tiễn đặt ra, giúp cho công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng ngày càng đi vào chiều sâu và đạt được những kết quả mà nhân dân mong đợi. Nhìn nhận rõ những yếu kém, khuyết điểm trong Đảng, những “thói hư tật xấu” trong "một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ nguyên nhân chính “là do nguyên nhân chủ quan, do lỗi của chúng ta; do sự yếu kém, thiếu kiên quyết trong công tác giáo dục, lãnh đạo, quản lý; do sự thiếu rèn luyện, tu dưỡng, thực hành liêm chính của một số cán bộ, đảng viên; sự thiếu gương mẫu của một số cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Suy đến cùng là do không vượt qua được chủ nghĩa cá nhân... Mọi thứ xấu xa, hư hỏng đều sinh ra từ căn bệnh này”. 

Với quyết tâm chính trị và với tư duy biện chứng, tin tưởng vào sức mạnh đoàn kết của Đảng, vào sự yêu thương, đùm bọc của nhân dân, Tổng Bí thư cho rằng: “Đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ là cuộc chiến đầy cam go, nhưng không thể không làm, vì nó liên quan đến vận mệnh của Đảng và sự tồn vong của chế độ ta”; vì: “Từ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống dẫn tới “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” chỉ là một bước ngắn, thậm chí rất ngắn, nguy hiểm khôn lường, có thể dẫn tới tiếp tay hoặc cấu kết với các thế lực xấu, thù địch, phản bội lại lý tưởng và sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc”. Trên thực tế, qua các thời kỳ cách mạng đều cho thấy: Phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ đảng viên luôn là vấn đề có ảnh hưởng quyết định đến uy tín, danh dự của Đảng, tác động trực tiếp đến mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân. Vì thế, quan điểm xuyên suốt của Đảng được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ là: “kiên quyết, kiên trì thực hiện, khó mấy cũng phải thực hiện, thực hiện với quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, tiến hành thường xuyên, liên tục ở các cấp, các ngành, đồng bộ ở cả Trung ương và cơ sở...”. Đồng thời khẳng định: “Đảng ta đã làm, làm nhiều, làm thường xuyên và đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Nếu không làm thì không có được những thành quả như ngày nay”. Do xác định rõ khó khăn, phức tạp, nên Tổng Bí thư cũng thường xuyên đặt ra yêu cầu: “Phải rất bình tĩnh, tỉnh táo, khách quan, không nóng vội, làm bước nào chắc bước đó”. Đồng thời, muốn có sự "chuyển biến rõ rệt thì cả hệ thống chính trị phải vào cuộc. Từng tổ chức đảng, mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ cấp cao, cán bộ chủ chốt, người đứng đầu các cấp, các ngành phải nhận thức sâu sắc, đầy đủ trách nhiệm của mình trước nhân dân, trước Đảng để tự giác thực hiện. Ở đây, sự gương mẫu của Trung ương là cực kỳ quan trọng, có ý nghĩa quyết định”. 

Một nội dung được Tổng Bí thư cũng đặc biệt quan tâm là vai trò của quần chúng nhân dân trong công tác xây dựng Đảng, trong công tác phòng, chống tham nhũng, ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Trên hầu hết các bài viết, Tổng Bí thư luôn yêu cầu các cấp phải “Thật sự tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, là một chủ trương chiến lược, một vấn đề cơ bản trong đường lối của Đảng ta”. Vì thế, phải “động viên nhân dân tham gia thảo luận xây dựng đường lối, chủ trương của Đảng,... tham gia kiểm tra mọi hoạt động của tổ chức Đảng, giám sát, phê bình cán bộ, đảng viên”. 

Thông qua các bài viết, cuốn sách cho chúng ta thấy rõ hơn bức tranh công tác xây dựng Đảng hiện nay; đồng thời, nhận thức rõ hơn các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện có chất lượng, hiệu quả mục tiêu xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Những nội dung, nội hàm các khái niệm liên quan đến công tác xây dựng Đảng đều được Tổng Bí thư luận giải bằng lý luận và thực tiễn sinh động dễ hiểu, dễ nhớ và dễ áp dụng trong thực tế. 

Trước yêu cầu mới, cuốn sách “Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là nhiệm vụ then chốt để phát triển đất nước”, với các nội dung trong từng bài viết vừa mang tính chỉ đạo sát sao, gần gũi với thực tiễn, phong phú về lý luận, là tài liệu quan trọng, giúp các cấp, các ngành, các địa phương và các tổ chức Đảng có điều kiện thuận lợi trong việc tìm hiểu, nắm vững, quán triệt, chỉ đạo và triển khai thực hiện thành công Nghị quyết của Đảng, trực tiếp là Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII. Đồng thời, cuốn sách còn là tài liệu quý, thiết thực góp phần định hướng cho cán bộ, đảng viên tiếp tục rèn luyện bản lĩnh, trí tuệ, phẩm chất đạo đức và năng lực phục vụ nhân dân, kiên định mục tiêu cách mạng, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.

TS Bùi Thế Đức

Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương