Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng đã nêu rõ: để hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp vượt qua khó khăn, thách thức thì cần thiết phải có những giải pháp về thuế phù hợp, cụ thể. Về thuế giá trị gia tăng, cần phải bổ sung các giải pháp chính sách nhằm tiếp tục hỗ trợ sản phẩm nông sản; khuyến khích hợp lý xuất khẩu; ngăn chặn tình trạng gian lận trong hoàn thuế Giá trị gia tăng; đồng thời tiếp tục giảm thủ tục hành chính trong việc kê khai, nộp thuế và hoàn thuế giá trị gia tăng chưa hợp lý.

Về thuế tiêu thụ đặc biệt, cần thiết phải sửa đổi đối với mặt hàng ô tô và sửa đổi quy định về giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng hóa nhập khẩu để bảo đảm cạnh tranh bình đẳng giữa hàng hóa nhập khẩu và hàng hóa sản xuất trong nước; sửa đổi giá tính thuế đối với trường hợp cơ sở nhập khẩu, cơ sở sản xuất bán cho cơ sở thương mại để bảo đảm chính sách minh bạch.

Về quản lý thuế, cần xử lý những khoản nợ thuế của doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần để góp phần thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước, thực hiện cổ phần hóa, sắp xếp lại doanh nghiệp Nhà nước; đồng thời, cần bổ sung quy định miễn nộp thuế đối với hộ gia đình, cá nhân có số thuế sử dụng đất phi nông nghiệp thấp để giảm thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho cơ quan thuế tập trung lực lượng để quản lý có hiệu quả các nguồn thu ngân sách.

Thẩm tra về dự án Luật này, Ủy ban Tàichính, ngân sách nhất trí với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung 03 luật về thuế, trong đó sửa đổi bổ sung Luật thuế giá trị gia tăng (gồm 02 nội dung), Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (gồm 03 nội dung) và Luật quản lý thuế (gồm 03 nội dung) và thực hiện theo quy trình thông qua tại 1 kỳ họp của Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chình Ngân sách  Phùng Quốc Hiển trình bày Báo cáo thẩm tra dự án Luật

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách Phùng Quốc Hiển cho biết, việc sửa đổi bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng, Luật thuế tiêu thụ đặc biệt nhằm góp phần tiếp tục thực hiện chính sách, cải thiện môi trường kinh doanh, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh và khuyến khích nội địa hóa, phát triển công nghiệp hỗ trợ,...; xây dựng, hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật liên quan, góp phần thực hiện tốt mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội trong những năm tới. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý thuế, khắc phục tình trạng gian lận trong hoàn thuế Giá trị gia tăng, cải cách thủ tục hành chính; thực hiện công khai, minh bạch, bình đẳng; cạnh tranh lành mạnh, khuyến khích đầu tư, phát triển sản xuất kinh doanh.

Tuy nhiên, Ủy ban Tài chính, ngân sách nhận thấy, Luật thuế giá trị gia tăng và Luật quản lý thuế mới được Quốc hội sửa đổi, bổ sung tại Luật số 71/2014/QH13, hiệu lực thi hành ngày 01/01/2015 và Luật thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi hiện nay chưa đến thời điểm hiệu lực thi hành (01/01/2016), nay Chính phủ tiếp tục đề nghị sửa đổi là chưa thực sự hợp lý, dẫn đến thiếu ổn định trong chính sách về thu ngân sách. Do vậy, Ủy ban Tài chính, ngân sách đề nghị Chính phủ cần đánh giá tổng thể các luật về thuế và sửa đổi toàn diện các nội dung của từng luật thuế trình Quốc hội xem xét khi đủ điều kiện.

Về sửa đổi, bổ sung Luật thuế giá trị gia tăng, tại khoản 3 “Trường hợp trong quá trình đầu tư, dự án đầu tư sản xuất kinh doanh được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển đổi mục tiêu thành đầu tư trường học, bệnh viện, vệ sinh, môi trường thì không điều chỉnh lại số thuế giá trị gia tăng đã hoàn cho dự án đầu tư”

Đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính, ngân sách thấy rằng, việc thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào các lĩnh vực mà Nhà nước đang thực hiện xã hội hóa, khuyến khích đầu tư là cần thiết. Do đó, Ủy ban Tài chính, ngân sách nhất trí với Tờ trình của Chính phủ cho phép không điều chỉnh lại số thuế giá trị gia tăng đã hoàn nếu các dự án chuyển đổi mục đích đầu tư sang các lĩnh vực mà Nhà nước đang khuyến khích, thực hiện chính sách xã hội hóa như bệnh viện, trường học, vệ sinh, môi trường.

Về sửa đổi, bổ sung Luật thuế tiêu thụ đặc biệt, tại khoản 2 quy định thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính ngân sách cơ bản nhất trí với phương án sửa đổi thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô dưới 24 chỗ ngồi như dự thảo Luật, theo đó điều chỉnh giảm thuế suất đối với các dòng xe có dung tích xi lanh dưới 2000cm³ và điều chỉnh tăng đối với dòng xe có dung tích xi lanh trên 2500cm³. Tuy nhiên, có ý kiến trong Ủy ban Tài chính, ngân sách chưa nhất trí với phương án giảm thuế và phân loại quá chi tiết đối với các loại xe ô tô chở người từ 9 chỗ trở xuống có dung tích xi lanh dưới 2.000cm³ như dự thảo Luật. Đồng thời, một số dòng xe khác được điều chỉnh thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt cho đồng bộ.

Về nội dung sửa đổi, bổ sung Luật quản lý thuế, tại khoản 3, khoản 4 quy định tỷ lệ tính tiền chậm nộp, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính, ngân sách cho rằng, mức phạt tiền chậm nộp 0,05%/ngày (tương đương với khoảng 18,25%/năm) theo quy định hiện hành là quá cao, gây khó khăn cho doanh nghiệp, do đó nhất trí với Dự thảo luật điều chỉnh giảm mức phạt tiền chậm nộp thuế từ 0,05%/ngày xuống còn 0,03%/ngày (tương đương với khoảng 10,95%/năm).

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, với mức phạt tiền chậm nộp như Dự thảo là thấp (thấp hơn mức lãi suất quá hạn mà các ngân hàng thương mại đang áp dụng), không đủ sức răn đe đối với các trường hợp doanh nghiệp cố tình chây ì, không chịu nộp thuế cho Nhà nước.

+ Cùng trong sáng nay, Quốc hội nghe dự thảo Nghị quyết của Quốc hội ban hành Nội quy kỳ họp Quốc hội (sửa đổi) và thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật tố tụng hành chính (sửa đổi).

PV