Khu vực Đông Á đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới; xu thế hòa bình, hợp tác và phát triển đã, đang và sẽ tiếp tục là xu thế chủ đạo ở khu vực. Trong bối cảnh các khu vực trên thế giới vẫn đang trải qua những bất ổn thì khu vực Đông Á vẫn tiếp tục là khu vực phát triển nhất, là động lực cho tăng trưởng kinh tế thế giới.

ASEAN đã và đang chủ động hợp tác với các đối tác tiếp tục đẩy mạnh quá trình xây dựng một cấu trúc khu vực đa tầng nấc, đa lĩnh vực thông qua các khuôn khổ hợp tác khu vực hiện có với ASEAN đóng vai trò trung tâm; đồng thời góp xây dựng và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử giữa các quốc gia trong khu vực nhằm duy trì môi trường hòa bình, ổn định và phát triển.

Trong dịp Hội nghị cấp cao, nước Chủ tịch Myanmar dự kiến sẽ tổ chức phiên họp giữa Lãnh đạo Cấp cao ASEAN với Đại diện Đại Hội đồng Nghị viện ASEAN (AIPA), Thanh niên và Xã hội dân sự. Trước Hội nghị cấp cao sẽ có các Hội nghị của các Bộ trưởng Ngoại giao và Kinh tế và cuộc họp quan chức cao cấp (SOM).

Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN 24 và các hội nghị liên quan với tinh thần chủ động, tích cực và có trách nhiệm, với mục tiêu cùng các nước thành viên củng cố đoàn kết và vai trò chủ đạo của ASEAN đối với các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh, ổn định và hợp tác trong khu vực, thúc đẩy thực hiện có chất lượng Lộ trình xây dựng cộng đồng ASEAN, hướng phát triển của ASEAN sau 2015, duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trong các tiến trình khu vực; đồng thời khẳng định vai trò và vị thế của Việt Nam trong ASEAN.

Tình hình Biển Đông thời gian qua vẫn diễn biến phức tạp, ẩn chứa nhiều rủi ro và nguy cơ với việc Trung Quốc tiến hành nhiều hoạt động gây phức tạp trên biển như công bố "Biện pháp thực thi Luật ngư nghiệp Trung Quốc của tỉnh Hải Nam"; tổ chức tập trận tại Biển Đông… và hiện nay là đưa dàn khoan nước sâu HD-981 và các tàu hộ tống vi phạm thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo quy định của Công ước LHQ về Luật biển 1982. Hành động trên của Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tái phán quốc gia của Việt Nam; vi phạm luật pháp quốc tế, Công ước LHQ về Luật biển 1982 cũng như các cam kết và thỏa thuận khu vực trong đó có Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Tuyên bố chung Cấp cao ASEAN-Trung Quốc kỷ niệm 10 năm DOC. (Tại các văn bản này, ASEAN và Trung Quốc nhấn mạnh cam kết thực hiện kiềm chế, không làm phức tạp thêm tình hình, giải quyết tranh chấp về chủ quyền trên biển bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; tôn trọng luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về Luật biển 1982 cũng như nhưng cam kết khu vực có liên quan). Hành động trên của Trung Quốc ảnh hưởng tới an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông, không có lợi cho hòa bình, ổn định và hợp tác trong khu vực và trên thế giới.

Tại Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tại Bagan, Myanmar, tháng 1/2014, các Ngoại trưởng đã thảo luận và tỏ rõ quan ngại về những diễn biến phức tạp ở Biển Đông.

Trên tinh thần đó, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24 và các Hội nghị liên quan (Nay Pyi Taw, 10-11/5/2014), các nước ASEAN chắc chắn sẽ rất quan tâm và thảo luận nhiều về các diễn biến này./.

(Theo: VOV)