Cùng với đó, kiều bào cũng thể hiện niềm tự hào đối với vị thế của đất nước năm 2017, năm ghi dấu ấn của Việt Nam về đối ngoại với việc tổ chức thành công Năm APEC Việt Nam 2017.
Nhân dịp Tết Nguyên đán Mậu Tuất 2018, phóng viên TTXVN đã có cuộc phỏng vấn ông Vũ Hồng Nam, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài về những kết quả đạt được trong công tác kiều bào năm qua và phương hướng đẩy mạnh hoạt động thời gian tới.
- Xin Thứ trưởng cho biết kết quả công tác vận động người Việt Nam ở nước ngoài năm 2017 và những yếu tố tác động đến hiệu quả công tác kiều bào thời gian qua?
Thứ trưởng Vũ Hồng Nam: Năm 2017 được coi là một năm thành công của ngành ngoại giao Việt Nam với việc tổ chức thành công Năm APEC Việt Nam 2017 trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực đang biến đoàn đổi nhanh chóng. Đóng góp vào thành tựu chung của đối ngoại Việt Nam, công tác vận động người Việt Nam ở nước ngoài được triển khai toàn diện, thu nhiều được kết quả tích cực. Với sự hỗ trợ của Ủy ban và các cơ quan đại diện, các tổ chức hội đoàn kiều bào tiếp tục được củng cố, mở rộng. Năm 2017, có khoảng 20 hội, đoàn tổ chức đại hội, 10 hội được thành lập mới.
Đặc biệt, tinh thần đoàn kết trong cộng đồng tăng lên, nhất là tại một số địa bàn khó khăn thì năm vừa qua đã được cơ bản giải quyết. Lớp kiều bào trẻ, doanh nhân bắt đầu tham gia vào bộ máy lãnh đạo các hội, đoàn, tạo niềm tin, phấn khởi trong cộng đồng. Công tác đại đoàn kết dân tộc, vận động các nhân vật có ảnh hưởng trong cộng đồng tại Mỹ, Australia, Canada được triển khai hiệu quả.
Đối với những chính sách mới của các quốc gia, vùng lãnh thổ về di trú, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài đã tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan bám sát tình hình, báo cáo kịp thời và tham mưu lên lãnh đạo các cấp để kịp thời triển khai giải pháp, góp phần tạo sự an tâm, bình ổn trong cộng đồng.
Chủ tịch nước Trần Đại Quang với bà con kiều bào. (Ảnh: Nhan Sáng/TTXVN)
Đảng và Nhà nước rất coi trọng và có chính sách cụ thể nhằm thu hút, phát huy nguồn lực trí tuệ của trí thức, doanh nhân kiều bào. Từ đó, kiều bào tham gia ngày càng nhiều hơn vào các hoạt động do Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài và các nhóm trí thức, doanh nhân kiều bào tổ chức. Năm 2017, số lượng trí thức, kiều bào về nước khoảng 300 lượt, tham dự nhiều dự án trong các lĩnh vực mới như hệ sinh thái dữ liệu mở - AVSE, Đồng hồ nước thông minh, Hội nghị thường niên các nhà kinh tế học 2017… Tại các hoạt động này, nhiều trí thức, doanh nhân kiều bào đã có những đóng góp tâm huyết, đa dạng, từ các vấn đề kinh tế, xã hội, khởi nghiệp sáng tạo, phát triển công nghệ thông tin, công nghệ kỹ thuật cao đến giáo dục, y tế, môi trường…
Về kinh tế, đầu tư, kiều hối năm 2017 đạt 9,5 tỷ USD, cao hơn so với năm 2016. Đến nay, đã có 51/63 tỉnh, thành phố có các dự án đầu tư của kiều bào với hơn 3.600 doanh nghiệp đóng góp số vốn 8,6 tỷ USD.
Cùng đó, phong trào giữ gìn văn hóa - tiếng Việt trong cộng đồng nở rộ, được triển khai thành nền nếp, đạt kết quả tích cực ở nhiều quốc gia, khu vực. Đến nay, Ủy ban Nhà nước đã cung cấp 60.000 bộ sách tiếng Việt cho các cơ sở giáo dục, tổ chức tập huấn cho hơn 200 giáo viên kiều bào về nghiệp vụ sư phạm, tổ chức liên tục 14 trại hè Việt Nam cho thanh niên, học sinh kiều bào.
Nhận thức về công tác người Việt Nam ở nước ngoài ở các cơ quan Trung ương, địa phương trong năm 2017 có sự thống nhất và được nâng cao hơn. Đặc biệt, trong công tác hỗ trợ kiều bào hội nhập, bảo đảm quyền lợi chính đáng và đáp ứng nhu cầu của bà con khi về nước.
[Kiều bào là bộ phận máu thịt không tách rời của dân tộc Việt Nam]
- Trong điều kiện hiện nay, để thực hiện tốt công tác về người Việt Nam ở nước ngoài, theo Thứ trưởng cần những yếu tố gì?
Thứ trưởng Vũ Hồng Nam: Theo tôi, công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài cần được quán triệt đầy đủ để người dân Việt Nam ở trong và ngoài nước đều phát huy tốt truyền thống đại đoàn kết dân tộc. Bên cạnh đó, cần có tính đồng bộ, có sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan trong nước trong việc tham mưu, xây dựng và triển khai các chính sách liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài.
Chúng ta cũng cần tăng cường hơn nữa nhận thức của các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương, người dân về công tác người Việt Nam ở nước ngoài. Vai trò của các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài cũng cần được nâng cao để thực sự là địa chỉ tin cậy của bà con, là cầu nối, tổ ấm của người Việt ở nơi xa xứ.
Cuối cùng, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cần tiếp tục nắm tình hình đời sống của bà con và tham mưu, kiến nghị trong các cuộc tiếp xúc song phương, các diễn đàn về di trú cho lãnh đạo cấp cao để trao đổi với chính quyền nước ngoài, tạo điều kiện cho bà con ổn định sinh sống, đóng góp vào sự phát triển quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và thế giới.
- Công tác kiều bào năm 2018 sẽ tập trung vào những nội dung gì, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Vũ Hồng Nam: Trong năm 2018, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài triển khai toàn diện, thực chất Chỉ thị số 45-CT/TW của Bộ Chính trị về việc tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới; tập trung nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện hệ thống quy định, pháp luật liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài đồng thời, hỗ trợ kiều bào ổn định địa vị pháp lý, hội nhập vào xã hội sở tại, đặc biệt chú trọng hỗ trợ cộng đồng người Việt tại các khu vực có nhiều khó khăn, các nước láng giềng. Cùng đó, đưa công tác thông tin, truyền thông, giảng dạy tiếng Việt trong cộng đồng mở rộng hơn về phạm vi và ngày càng đi vào chiều sâu.
Thời gian tới, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài sẽ có phương án hỗ trợ, kết nối doanh nhân, trí thức kiều bào, đặc biệt là trí thức trẻ thế hệ thứ hai, thứ ba, tham gia đóng góp vào các dự án phát triển trong nước, chuyển giao công nghệ và giải quyết vấn đề của các thành phố lớn như: Ùn tắc giao thông, triều cường…
Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng./.