Cùng dấn thân và hành động
“Sách và Hành động” là một dự án tình nguyện được thành lập từ tháng 2-2014, với sứ mệnh tạo dựng một thế hệ trẻ Việt Nam có ước mơ cùng tinh thần hành động mạnh mẽ để hiện thực hóa giấc mơ của minh. Bằng việc xây dựng các câu lạc bộ (CLB) “Sách và Hành động” tại các trường đại học, cao đẳng và trung học phổ thong (THPT) trên cả nước, dự án tiến hành thực hiện các hoạt động hỗ trợ, đào tạo cho thành viên CLB và học sinh, sinh viên trong trường thói quen đọc sách, các kỹ năng học tập và làm việc chuyên nghiệp cùng tinh thần hoàn thiện bản thân. Một trong những điều mà bất cứ thành viên nào của “Sách và hành động” cũng tự hào là tinh thần xây dựng một cộng đồng với các bạn trẻ không chỉ có thói quen đọc sách mà còn hình thành phong cách làm việc chuyên nghiệp. Tất cả hướng tới những giá trị cốt lõi như: Tính kỷ luật - Tinh thần hành động - Tinh thần không bỏ cuộc.
Sau những hành trình bền bỉ đi bộ xuyên Việt để kêu gọi cộng đồng đọc sách của sáng lập viên Cao Đức Thái, tới những hành trình về những miền quê xa xôi khắp hai miền nam, bắc, đến nay, dự án đã có 170 CLB tại gần 30 tỉnh, thành phố cùng năm chi nhánh thành viên trên cả nước. Thống kê thường kỳ trong hệ thống của dự án cho thấy, hiện tại mỗi tháng các CLB đang cung cấp hơn 60 nghìn lượt mượn sách cho học sinh, sinh viên trên cả nước. Những cuốn sách đã gieo ước mơ ham học, yêu tri thức cho những trẻ em nông thôn, cũng như thay đổi nhận thức của chính thầy cô giáo và phụ huynh, để cùng chung tay xây dựng lên một xã hội học tập tích cực.
Trong câu chuyện kể về hành trình phát triển của nhóm “Tình nguyện Niềm tin”, anh Hoàng Hoa Trung, thành viên của nhóm chia sẻ, nhóm bắt đầu hoạt động từ năm 2009 - 2011, ban đầu là những hoạt động nhỏ như chiếu phim, tặng quà, tổ chức giao lưu, tặng tủ sách... Sau nhiều lần tổ chức, các bạn tình nguyện viên nhận thấy nhiều trường vùng sâu, vùng xa không có nhà vệ sinh, nhà tắm, nhóm bắt đầu lên ý tưởng xây dựng và kêu gọi gây quỹ. Bốn nhà vệ sinh đầu tiên được xây dựng trên những điểm trường miền núi xa xôi là động lực để nhóm tiếp tục mở rộng thành xây dựng điểm trường. Sau đó, nhóm hỗ trợ cơm trưa cho trẻ em, hướng dẫn người dân trồng tỏi, tặng dê giống, lợn giống, gà giống cho người nghèo để giải bài toán xóa nghèo… Vì những nỗ lực này, nhóm đã giành Giải Nhất của cuộc thi Giải thưởng Thanh niên kiến tạo 2017.
Trên đây là hoạt động của hai trong số năm nhóm đã lọt vào vòng chung kết của Giải thưởng Thanh niên kiến tạo 2017 vừa qua. Chia sẻ về cách giải quyết khó khăn kinh phí duy trì dự án, mỗi nhóm lại có những cách khác nhau, từ việc bán hàng gây quỹ, tìm kiếm sự tài trợ và tạo vốn tại địa phương, liên kết với các nhóm tình nguyện khác để cùng hỗ trợ hoạt động và tiết kiệm chi phí nhất có thể… Điều dễ nhận thấy là, tinh thần hành động và sự sáng tạo của giới trẻ đã trở thành động lực để duy trì và phát triển các dự án tình nguyện này. Bà Nguyễn Mai Chi, đại diện Đại sứ quán Ai-len, cho rằng, mỗi dự án đều cho thấy sức lửa, tinh thần dám nghĩ - dám làm - dám chịu trách nhiệm cho tương lai của giới trẻ Việt Nam.
Truyền cảm hứng với xã hội
Các nhóm thanh niên nhận Giải thưởng Thanh niên kiến tạo 2017 (Ảnh: Ngân Anh).
Là một trong những nhóm hoạt động trong lĩnh vực truyền thông về môi trường, hơn 50 thành viên của CLB Nhà báo xanh đã cùng nhau chia sẻ những đề tài về môi trường, biến đổi khí hậu và phát triển bền vững. Nhóm cũng truyền cảm hứng và tập huấn trẻ em, đặc biệt là trẻ em gái, từ 12 đến 16 tuổi, viết báo cơ bản về môi trường, nâng cao nhận thức của dân địa phương về bảo vệ môi trường từ Hà Nội đến Quảng Nam. Từ đó, những cơ sở mới của CLB - các nhóm Bút xanh Tam Đồng, Bút xanh Đồng Văn, Bút xanh Đức Chánh, Bút xanh Chính Mỹ, Bút xanh Triệu Tài… đã ra đời ở Hà Nội, Vĩnh Phúc, Quảng Ngãi, Hải Phòng, Quảng Trị. Chính những em nhỏ ở đây đã phản ánh về thực trạng môi trường của quê hương mình, gửi bài viết về để CLB biên tập và gửi tới những tờ báo của tuổi nhỏ như Thiếu niên tiền phong, Nhi đồng…
Tại xã Triệu Tài, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, sau khi dự án diễn ra, người dân đã thay đổi ý thức rõ rệt, mọi người tập kết rác đúng chỗ, quét dọn đường xá… Về nhà, các em nhỏ tư thường nói chuyện về bảo vệ môi trường với bố mẹ, nhặt rác bỏ vào thùng, khuyên bạn bè không bên vứt rác bừa bãi và làm nhiều sản phẩm từ đồ tái chế tặng cho người thân và bạn bè. Chính quyền địa phương cũng quan tâm hơn đến việc xây dựng hố rác tập trung và nguồn nước sạch cho nhân dân.
Trong khi đó, nhóm Hanoi Queer và Trung tâm Phát triển cộng đồng LGBT 6+ lại hướng tới những hành động vì quyền bình đẳng của người đồng tính - song tính và chuyển giới (LGBT). Bạn Bích Phương, thành viên của nhóm Hanoi Queer bày tỏ: “Nhóm mong muốn nâng cao nhận thức, văn hóa sống tích cực và năng lực tự chủ của chính cộng đồng LGBT; cũng như việc vận động các không gian thân thiện và bình đẳng với người LGBTQ trong thành phố”.
Thay mặt đơn vị tổ chức Giải thưởng, ông Đôn Tuấn Phương, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu phát triển bền vững (CSDS), đại diện Hội đồng thẩm định, nhận xét: “Thế hệ thanh niên hiện nay là những người có thể tạo ra những thay đổi tích cực trong xã hội. Đóng góp của các tổ chức thanh niên rất quan trọng. Đó không chỉ là những cống hiến dành được cho cộng đồng, mà quan trọng hơn là truyền cảm hứng, tập hợp đông đảo các bạn thanh niên hơn nữa, phối hợp cùng với cộng đồng cùng giải quyết các vấn đề xã hội”.
* Sau gần hai tháng phát động, Giải thưởng Thanh niên kiến tạo lần thứ nhất 2017 đã thu hút 41 tổ chức thanh niên tham gia.
Giải nhất “Thanh niên Kiến tạo 2017” với giá trị giải thưởng 17 triệu đồng thuộc về CLB Tình nguyện Niềm tin.
Giải nhì “Thanh niên Kiến tạo” thuộc về Trung tâm Phát triển cộng đồng LGBT 6+ với giá trị giải thưởng 10 triệu đồng.
Giải ba "Thanh niên Kiến tạo" thuộc về nhómHanoi Queer với giá trị giải thưởng năm triệu đồng.
Được biết, giải thưởng sẽ được tổ chức thường xuyên hai năm một lần nhằm tôn vinh những hoạt động xã hội tiêu biểu của các tổ chức thanh niên.
NGÂN ANH/Nhân Dân