Tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV,
sáng 20/10, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội
Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo tóm tắt thẩm tra báo cáo của Chính phủ
về công tác phòng, chống dịch COVID-19.
Theo Chủ nhiệm Nguyễn Thúy Anh, về cơ bản, Ủy ban Xã hội nhất trí với báo cáo của Chính phủ.
Báo cáo nhấn mạnh, trong gần hai năm qua, đại dịch COVID-19 đã ảnh
hưởng nghiêm trọng đến đời sống nhân dân, gây tổn hại sức khỏe và cướp
đi sinh mạng của hàng nghìn đồng bào.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, sự vào cuộc của cả hệ thống
chính trị và sự tham gia của toàn quân, toàn dân, cộng đồng doanh nghiệp
chung sức, đồng lòng, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, khơi
dậy tinh thần tương thân, tương ái trong nhân dân, góp công, góp sức,
nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thử thách, triển khai quyết liệt, đồng bộ,
sáng tạo, linh hoạt nhiều chủ trương, biện pháp để kiểm soát dịch
COVID-19, thực hiện mục tiêu kép, vừa bảo vệ sức khỏe Nhân dân, vừa duy
trì phát triển kinh tế-xã hội dần đưa nước ta trở lại trạng thái bình
thường mới.
Tiếp tục phát huy tinh thần làm việc “chủ động, đổi mới, sáng tạo,
tâm huyết, đồng lòng,” đồng hành cùng với Chính phủ trong công tác
phòng, chống đại dịch, Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành
6 Nghị quyết để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho công tác phòng, chống
dịch COVID-19; tích cực tham gia công tác ngoại giao vaccine; các cơ
quan của Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội chủ động nắm bắt tình hình
kinh tế-xã hội ảnh hưởng do dịch COVID-19.
CÒN TÌNH TRẠNG CHƯA THỐNG NHẤT, ĐỒNG BỘ GIỮA CÁC CẤP CHÍNH QUYỀN
Về thực hiện Nghị quyết số 30/2021/QH15, Ủy ban nhận thấy, Chính phủ
đã tiếp tục chủ động, linh hoạt áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch
COVID-19 thông qua việc kịp thời trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban
hành về một số nội dung khác luật hoặc luật chưa quy định hoặc vượt thẩm
quyền.
Ngoài ra, Chính phủ đã chủ động, khẩn trương, kịp thời ban hành trên
100 văn bản chỉ đạo, điều hành để đáp ứng yêu cầu cấp bách trong
phòng, chống dịch với mục tiêu bảo đảm sức khỏe, tính mạng của nhân dân
lên trên hết và trước hết.
Tuy nhiên, Ủy ban cho rằng, các văn bản hướng dẫn, trả lời của các
bộ, ngành trung ương để giải quyết các vấn đề, vướng mắc, phát sinh ở
địa phương đôi khi còn chậm, có văn bản chưa phù hợp với tình hình thực
tiễn; vẫn còn tình trạng văn bản của chính quyền địa phương chưa bảo đảm
tính thống nhất với hướng dẫn của Trung ương và chưa thống nhất, đồng
bộ giữa các cấp chính quyền địa phương, giữa các địa phương; một số
trường hợp làm phát sinh thủ tục hành chính mới, chưa phù hợp với quy
định pháp luật; trong chỉ đạo, điều hành đôi lúc còn lúng túng, thiếu
thống nhất; việc phân cấp cho các địa phương thời gian qua chưa thật
chặt chẽ, thiếu cơ chế kiểm soát việc thực hiện.
Về công tác phòng, chống dịch COVID-19, Ủy ban thấy rằng, công tác
phòng, chống dịch trong thời gian qua đã đạt được những kết quả quan
trọng, cơ bản kiểm soát được dịch COVID-19. Ủy ban cơ bản thống nhất với
Báo cáo của Chính phủ và có một số ý kiến về công tác phòng, chống dịch
tại một số ngành, lĩnh vực cụ thể.
Ủy ban nhận thấy việc ứng phó với đợt dịch thứ 4 bộc lộ nhiều hạn
chế, nhất là về hạn chế của hệ thống y tế, đặc biệt là y tế cơ sở, y tế
dự phòng. Nhu cầu kinh phí cho phòng, chống dịch trong thời gian tới dự
báo là lớn nhưng nguồn huy động từ xã hội giảm dần, chính vì vậy, ngân
sách nhà nước vẫn sẽ vẫn là nguồn lực chính.
Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo thẩm tra về công tác
phòng, chống COVID-19 và tình hình thực hiện Nghị quyết số 30/2021/QH15
về Kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: TTXVN)Về sản xuất kinh doanh và lao động - việc làm, Ủy ban thấy rằng, trước
thực trạng dịch bệnh có tác động bất lợi tới hoạt động sản xuất, kinh
doanh, Chính phủ đã kịp thời ban hành nhiều cơ chế, chính sách và giải
pháp nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp, người dân, người lao động bị ảnh
hưởng bởi dịch COVID-19.
Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề cần quan tâm như doanh nghiệp rút
khỏi thị trường và ngừng kinh doanh với số lượng lớn; thị trường lao
động khu vực chính thức có xu hướng thu hẹp, lực lượng lao động phi
chính thức bị mất việc làm, phải tạm ngừng làm việc chiếm tỷ lệ lớn; có
nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng lao động trong và sau các làn sóng dịch.
Một số ý kiến cho rằng việc áp dụng phương thức “3 tại chỗ,” “1 cung
đường 2 điểm đến” tại một số nơi còn chưa thực sự phù hợp, làm tăng gánh
nặng, chi phí cho doanh nghiệp...
Về an sinh xã hội, Chính phủ đã triển khai các biện pháp nhằm đảm bảo
an sinh xã hội, tổ chức vận động, huy động sức mạnh đại đoàn kết toàn
dân tộc và các nguồn lực xã hội của các tổ chức, cá nhân trong nước và
nước ngoài cho hoạt động phòng, chống dịch COVID-19.
Ủy ban cho rằng, tác động về mặt xã hội của đại dịch rất lớn và chưa
được đánh giá đầy đủ; có tình trạng lao động tự do phản ánh chưa tiếp
cận được chính sách hỗ trợ của Nhà nước; có lúc, có nơi đã xuất hiện
tình trạng đói và thiếu đói trong số đối tượng “mắc kẹt” tại các địa bàn
phong tỏa, giãn cách; có xấp xỉ 2.100 trẻ em mồ côi do dịch bệnh
COVID-19, nhiều em trong số này có nguy cơ không được bảo đảm phát triển
toàn diện.
Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, Chính phủ đã chỉ đạo các
bộ, ngành và chính quyền địa phương ban hành các kế hoạch, phương án đảm
bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Tuy nhiên, một số tội phạm, tệ nạn mới hoặc đã có từ trước nhưng diễn
biến phức tạp hơn như tình trạng tuyên truyền chống phá Đảng, Nhà nước;
thông tin sai sự thật về dịch COVID-19; lừa đảo trên không gian mạng;
kinh doanh mua bán thuốc, thiết bị y tế giả; tăng nguy cơ bạo lực đối
với phụ nữ và trẻ em; tệ nạn ma túy diễn biến phức tạp... Có tình trạng
lợi dụng chức vụ quyền hạn để trục lợi trong công tác phòng, chống
COVID-19.
Về giáo dục-đào tạo, để thích ứng với đại dịch COVID-19 và đảm bảo
quyền học tập của học sinh, sinh viên, Chính phủ đã linh hoạt triển khai
các hình thức học tập trực tuyến, học qua truyền hình, các kỳ thi tốt
nghiệp trung học phổ thông, khai giảng năm học mới phù hợp với yêu cầu
giãn cách xã hội; phát động và thực hiện hiệu quả Chương trình “Sóng và
máy tính cho em.”
Các đại biểu Quốc hội tại phiên khai mạc. (Ảnh: TTXVN)Mặc dù vậy, việc triển khai hình thức học trực tuyến còn một số khó
khăn, bất cập cả từ phía nhà trường, giáo viên, học sinh và gia đình,
chất lượng khó đảm bảo, có nguy cơ gây ra một số hệ lụy không tốt cho
trẻ em; hạn chế việc thực hành của học sinh, sinh viên.
Ủy ban thấy rằng, Chính phủ về cơ bản đã làm tốt công tác thông tin,
tuyên truyền, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong phòng, chống
dịch bảo đảm kết nối, liên thông, thuận lợi khi sử dụng và an ninh, an
toàn thông tin trong phòng, chống dịch COVID-19.
KHẨN TRƯƠNG BAN HÀNH CHIẾN LƯỢC TỔNG THỂ VỀ PHÒNG, CHỐNG DỊCH
Ủy ban kiến nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, đưa vào
Nghị quyết Kỳ họp Quốc hội hoặc Nghị quyết về kinh tế-xã hội giao Chính
phủ thực hiện một số nhiệm vụ liên quan đến phòng, chống dịch COVID-19;
tiếp tục tăng cường giám sát việc thực hiện Nghị quyết 30; huy động các
kênh ngoại giao Quốc hội để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa việc vận động các
nước, tổ chức quốc tế tăng cường hợp tác, hỗ trợ phòng, chống đại dịch
COVID-19; tiếp tục tăng cường hoạt động của Tổ Công tác của Ủy ban
Thường vụ Quốc hội về việc thực hiện Nghị quyết 30 liên quan đến phòng,
chống COVID-19.
Ủy ban nhất trí với các bài học kinh nghiệm, mục tiêu, quan điểm, các
nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới của Chính phủ, đồng thời đề
nghị Chính phủ quan tâm tiếp tục đẩy mạnh công tác rà soát, đánh giá các
văn bản, quy định có liên quan đến công tác phòng, chống dịch để kịp
thời sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc đề nghị Quốc hội, Ủy ban
Thường vụ Quốc hội xem xét việc sửa đổi, bổ sung đảm bảo chặt chẽ, khả
thi, thống nhất, đồng bộ, phù hợp với thực tiễn, phát huy hiệu lực, hiệu
quả.
Chính phủ cần khẩn trương ban hành Chiến lược tổng thể về phòng,
chống dịch, phục hồi kinh tế để thích ứng an toàn với mọi diễn biến của
dịch bệnh COVID-19; nâng cao năng lực trong dự báo xu hướng COVID-19;
chỉ đạo bộ, ngành, địa phương kịp thời ban hành hướng dẫn thích ứng an
toàn, linh hoạt, ứng phó với dịch COVID-19 trong phạm vi phụ trách.
Tiếp tục thực hiện chiến lược ngoại giao vaccine, đẩy mạnh nghiên
cứu, chuyển giao công nghệ, sản xuất vaccine trong nước; triển khai hiệu
quả Chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 và nghiên cứu ban hành
hướng dẫn tiêm vaccine cho trẻ em ở các độ tuổi trên cơ sở khoa học,
phù hợp với thực tiễn.
Đánh giá hiệu quả của các gói hỗ trợ đối tượng bị ảnh hưởng của đại
dịch COVID-19 để có giải pháp trong những năm tiếp theo; kịp thời sửa
đổi, bổ sung chính sách hỗ trợ lao động tự do, người dân có hoàn cảnh
khó khăn bảo đảm công bằng, không để sót, lọt đối tượng.
Ủy ban kiến nghị Chính phủ chỉ đạo chính quyền địa phương: rà soát,
đánh giá việc ban hành và thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, văn
bản chỉ đạo có tính chất quy phạm trong phòng, chống dịch COVID-19 tại
địa phương để điều chỉnh cho phù hợp; bảo đảm việc thực hiện chính sách
tài chính cho y tế theo Nghị quyết số 18/2008/QH12 của Quốc hội./.
TTXVN