Những nỗ lực, thành quả của các Tập đoàn kinh tế là không thể phủ nhận,
song Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đưa ra lời nhắc nhở nghiêm khắc với
các doanh nghiệp này, từ những chuyện tưởng chừng nhỏ như cái kim, sợi
chỉ cho tới những khoản vay 9,7 tỷ USD hay 9,3 triệu tấn hàng tồn kho.
Mới đây, thực hiện ý kiến chỉ đạo của
Thủ tướng, Tổ công tác của Thủ tướng đã liên tục kiểm tra 3 Tập đoàn
kinh tế đang đóng vai trò chủ chốt trong một số lĩnh vực kinh tế quan
trọng: Than-Khoáng sản, Dệt may và Điện lực.
Cam kết của các Tập đoàn
Các cuộc làm việc trước hết nhằm kiểm tra tình hình triển khai Chỉ thị
24 mới đây của Thủ tướng về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thúc đẩy
tăng trưởng các ngành, lĩnh vực để góp phần thực hiện mục tiêu tăng
trưởng GDP 6,7% năm 2017. Cùng với đó, kiểm tra tình hình thực hiện các
nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng giao trong thời gian qua.
Qua kiểm tra, Chủ tịch Tập đoàn Dệt May
Trần Quang Nghị đã cam kết với Thủ tướng sẽ quyết tâm đạt mục tiêu xuất
khẩu 3 tỷ USD trong năm nay, tăng 9% so với 2,78 USD như kế hoạch và
tăng tới 20,4% so với năm 2016.
Trong khi đó, Chủ tịch Tập đoàn
Than-Khoáng sản Lê Minh Chuẩn khẳng định doanh nghiệp này sẽ phấn đấu
quyết liệt, đạt doanh thu ít nhất 110 nghìn tỷ đồng so với 106 nghìn tỷ
dự kiến và sẽ đóng góp 0,8 điểm phần trăm vào mức tăng trưởng GDP chung
năm 2017, so với kế hoạch trước đó là 0,794 điểm phần trăm.
Còn Tập đoàn Điện lực cho biết, dự kiến
cả năm 2017, sản lượng điện ước đạt 196,8 tỷ kWh, tăng 11,1% so với cùng
kỳ. Giá trị sản xuất công nghiệp ước đạt gần 288,5 nghìn tỷ đồng. Chỉ
số sản xuất công nghiệp (IIP) nhóm ngành sản xuất và phân phối điện sẽ
đạt 11,5% đúng như chỉ tiêu Thủ tướng giao, đồng thời bảo đảm đủ điện
cho nền kinh tế.
Đúng như đánh giá của Bộ trưởng, Chủ
nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng, những cam
kết này thể hiện quyết tâm rất lớn của các doanh nghiệp trong việc đóng
góp vào tăng trưởng chung. Đây cũng là điều rất đáng mừng trong bối
cảnh Chính phủ đã hạ quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm đạt 6,7%,
mặc dù theo nhiều chuyên gia, điều này không dễ dàng.
Tuy nhiên, Thủ tướng không chỉ quan tâm
tới những mục tiêu ngắn hạn trong hoạt động của các “ông lớn” này. Thông
qua Tổ công tác, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu các doanh nghiệp
phải lưu ý, quan tâm hàng loạt vấn đề.
Không cải cách thì rất khó phát triển
Như với Tập đoàn Dệt may, hiện doanh
nghiệp có doanh thu lên tới hàng trăm nghìn tỷ này mới đang làm tốt 2
khâu đầu và cuối là sợi và may. Riêng khâu quan trọng, cốt lõi là phụ
trợ ngành dệt may, nhuộm... hiện rất khó khăn.
“Từ cái kim, sợi chỉ, chiếc khuy áo cũng
phải mua, vậy chúng ta nội địa hóa thế nào?”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng
đặt vấn đề và truyền đạt ý kiến Thủ tướng đề nghị ngành dệt may cần tạo
chuỗi giá trị cao hơn thay vì chỉ làm gia công, tránh tình trạng giá trị
xuất khẩu lớn nhưng giá trị thu về thực tế không cao.
Còn tại Tập đoàn Than-Khoáng sản, Thủ
tướng đặc biệt lưu ý phải tập trung giải quyết lượng hàng tồn kho lên
tới 9,3 triệu tấn, nhưng phải thông qua nâng cao năng lực cạnh tranh
trên nguyên tắc thị trường. Nếu tập đoàn không xử lý tốt thì sẽ bị áp
lực cạnh tranh rất lớn với than nhập khẩu, cho nên đòi hỏi doanh nghiệp
phải nỗ lực hơn nữa trong tái cấu trúc, giảm chi phí khai thác, tăng
năng suất lao động.
Theo Thủ tướng, việc giảm chi phí sản
xuất, giảm giá than là sức ép rất lớn với Vinacomin do lượng lao động
lên tới 110.000 người nếu không đưa công nghệ tiên tiến, đổi mới quản
trị, phân cấp, không thể giao chỉ tiêu pháp lệnh như thời bao cấp.
Riêng tại Tập đoàn Điện lực, Thủ tướng
lưu ý việc doanh nghiệp này đang giữ vị trí “quán quân” về nợ vay so với
các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước khác. Theo báo cáo được Bộ Tài
chính trình lên Chính phủ, Công ty mẹ EVN năm 2015 vay thêm 2 tỷ USD,
nâng mức bảo lãnh nợ vay của Chính phủ đối với EVN lên 9,7 tỷ USD.
Thủ tướng yêu cầu EVN cần tăng hiệu quả
sử dụng vốn, đa dạng hóa ngoại tệ đi vay để giảm rủi ro tỉ giá, đặc biệt
quan tâm kiểm soát kỹ vấn đề vốn vay, kiểm soát chặt chẽ chi phí, tăng
hiệu quả đầu tư.
Đặc biệt, một điểm chung được Thủ tướng
hết sức lưu ý cả 3 doanh nghiệp là đẩy mạnh cổ phần hóa, thoái vốn nhà
nước, đồng thời tăng quyền tự chủ cho các doanh nghiệp thành viên, cải
cách hành chính nội bộ, tránh tình trạng bộ máy hành chính cồng kềnh, bộ
máy quản lý lương cao nhưng lương công nhân thấp. Chẳng hạn, tại Tập
đoàn Than-Khoáng sản, chi phí hành chính cho bộ máy hiện rất lớn với 30
văn phòng, chi nhánh đại diện, 47 công ty thành viên.
“Kinh nghiệm của May Nhà Bè, Việt Tiến,
May 10, Phong Phú đã chứng minh rằng không cổ phần hóa thì không thể
cạnh tranh với doanh nghiệp nước ngoài, không thể chinh phục các thị
trường khó tính, không thể thu hút đầu tư, không thể tham gia chuỗi giá
trị toàn cầu, tạo giá trị gia tăng cao”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nêu rõ.
Ở chiều ngược lại, Chính phủ, Thủ tướng
đã và đang nỗ lực làm hết sức mình để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Ngay cả trong các chuyến nước ngoài, mặc dù lịch trình làm việc dày đặc,
song có thể nói người đứng đầu Chính phủ cũng “tận dụng” từng cơ hội để
“tiếp thị”, mở rộng thị trường cho sản phẩm Việt Nam.
Còn ở trong nước, Bộ trưởng Mai Tiến
Dũng cho biết, một năm sau Hội nghị với doanh nghiệp lần thứ nhất, Thủ
tướng vẫn nhớ lời phàn nàn của Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt may Lê Tiến
Trường về việc một mét vải phải qua bao nhiêu khâu kiểm tra và đã yêu
cầu các bộ ngành cải cách toàn diện thủ tục kiểm tra chuyên ngành. Và
những kiến nghị của các doanh nghiệp qua các đợt kiểm tra này cũng sẽ
được báo cáo đầy đủ với Chính phủ, Thủ tướng để xem xét, xử lý.
Những thành quả mà các Tập đoàn, các
ngành kinh tế nói trên đạt được là không thể phủ nhận, mà việc quần áo
“Made in Việt Nam” trong cửa hàng của Ivanka Trump tại Mỹ là một ví dụ.
Nhưng rõ ràng còn rất nhiều việc phải làm và như lời Bộ trưởng Mai Tiến
Dũng thì “nếu ta không tự cứu chúng ta, đổ lỗi cho thị trường, không có
cải tiến và cải cách hành chính thì rất khó”. Thủ tướng đã nhắc nhở
nghiêm khắc về những vấn đề hết sức quan trọng đối với sự phát triển bền
vững, lâu dài của các Tập đoàn này và các doanh nghiệp nhà nước nói
chung. /.
Theo chinhphu.vn