Cùng dự có các Ủy viên Trung ương Đảng: Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng; Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường; Phó trưởng Ban thường trực Ban Kinh tế Trung ương Cao Đức Phát...

Tại Lễ kỷ niệm, báo cáo về thành tựu 60 năm xây dựng và phát triển, Giám đốc Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Vũ Việt cho biết, tháng 11/1959, Chính phủ ban hành Nghị định thành lập Học viện Thủy lợi – tiền thân của Viện Khoa học thủy lợi ngày nay. Ngay từ những ngày đầu thành lập, các cán bộ của Học viện đã bắt tay ngay vào việc nghiên cứu, thí nghiệm về hàn khẩu đê chống lụt để chủ động đối phó với thủ đoạn ném bom phá hoại đê điều mùa lũ trong chiến tranh phá hoại ở miền Bắc, tổ chức hàng loạt hoạt động nghiên cứu về thủy nông, chống xói mòn đất, xử lý nền đất yếu, chỉnh trị sông, nghiên cứu các loại vật liệu xây dựng phục vụ việc phục hồi, tu sửa các công trình như đập Đô Lương, đập Đáy, Vân Cốc, xây dựng mới công trình thủy điện Thác Bà...

Trong 60 năm qua, Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam đã nỗ lực không ngừng để trở thành cơ quan nghiên cứu với nhiều chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực thủy lợi. Các hoạt động nghiên cứu khoa học của Viện luôn bám sát chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, cũng như yêu cầu thực tiễn phát triển nông nghiệp ở Việt Nam, đóng góp thiết thực cho việc ổn định sản xuất và đời sống của nhân dân, phục vụ cơ cấu lại ngành nông nghiệp, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chúc mừng và đánh giá cao những đóng góp, cống hiến của Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam cho sự nghiệp xây dựng, phát triển của ngành thủy lợi nói riêng và lĩnh vực nông nghiệp, phát triển nông thôn nói chung. Đội ngũ hơn 1.000 nhà khoa học, cán bộ nghiên cứu, đào tạo của Viện với năng lực, trình độ chuyên môn cao trở thành vốn quý của nền khoa học nước nhà đã, đang và sẽ tiếp tục có những đóng góp xứng đáng, thiết thực, hiệu quả cho sự phát triển của đất nước.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, thủy lợi có vai trò đặc biệt quan trọng, nhất là đối với đất nước có truyền thống sản xuất nông nghiệp như Việt Nam. Ngành thủy lợi tuy không trực tiếp mang lại lợi nhuận, nhưng lại có đóng góp quan trọng thúc đẩy phát triển ngành nông nghiệp và các ngành kinh tế khác, nhất là mang lại cuộc sống ổn định, thu nhập cho người làm nông nghiệp. Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến sự phát triển của ngành thủy lợi và những người làm công tác thủy lợi. Đặc biệt, sau năm 1975, chúng ta đã tăng cường xây dựng một lực lượng cán bộ khoa học, kỹ thuật thủy lợi ở miền Bắc, đồng thời nhanh chóng triển khai công tác nghiên cứu quy hoạch và xây dựng hệ thống thủy lợi ở miền Trung và miền Nam, tạo ra bước đột phá về phát triển thủy lợi trong phạm vi cả nước, đóng góp tích cực trong những kết quả của ngành nông nghiệp thời gian vừa qua.

Để đạt được những thành tựu này có một phần không nhỏ công sức, trí tuệ của các thế hệ cán bộ Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam, trong đó, phải kể đến những đóng góp trong việc xây dựng, khôi phục, nâng cấp và bảo vệ các hệ thống thủy lợi, nhất là hệ thống đê điều ở miền Bắc; xây dựng các công trình thủy lợi trên nền đất yếu vùng đồng bằng sông Cửu Long để cải tạo đất chua phèn, kiểm soát mặn, đưa vùng này trở thành vựa lúa, vùng trồng cây ăn trái và nguồn cung cấp thủy sản quan trọng cho cả nước như ngày nay.

Tác động của biến đổi khí hậu đã hiện hữu ở nhiều quốc gia trên toàn thế giới. Tình hình thời tiết, khí tượng thủy văn của nước ta ngày càng cực đoan, khác biệt, dị thường, khó lường, không theo quy luật; hậu quả của biến đổi khí hậu, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, lũ lụt, sạt lở bờ sông, bờ biển, nước biển dâng … ngày càng trở nên nghiêm trọng. Theo Chủ tịch Quốc hội, những thách thức này đặt ra các yêu cầu, nhiệm vụ khó hơn đối với lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn, cũng như ngành thủy lợi, trong đó có Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam nhằm bảo đảm an ninh lương thực và phục vụ sản xuất nông nghiệp hàng hóa, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững, xóa đói giảm nghèo; đồng thời, chủ động phòng, chống và giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra, từng bước thích ứng với biến đổi khí hậu và nước biển dâng…

Để hoàn thành các nhiệm vụ đặt ra, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân lưu ý Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam cần tiếp tục quán triệt, bám sát đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là những yêu cầu, chính sách của Luật Thủy lợi và các Luật thuộc ngành, lĩnh vực để nghiên cứu, tham mưu cho Bộ giúp Chính phủ chỉ đạo, điều hành hiệu quả, thực hiện thắng lợi các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội nói chung và lĩnh vực nông nghiệp, phát triển nông thôn nói riêng, bảo đảm phát triển bền vững nền nông nghiệp hàng hóa. Tập trung nghiên cứu, giải quyết hiệu qủa những vấn đề đặt ra trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn ra nhanh chóng ở Việt Nam để cung cấp kịp thời các luận cứ khoa học giúp cho việc hoạch định chính sách về nông nghiệp nói chung và thủy lợi nói riêng, nhất là tăng cường nghiên cứu, ứng dụng, nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo và đề xuất giải pháp kỹ thuật, công nghệ để ứng phó hiệu quả trước các tác động của biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, khó lường; đồng thời, vừa giải quyết tốt yêu cầu cấp, thoát nước cho nông nghiệp trước mắt, vừa bảo đảm an ninh nguồn nước lâu dài cho phát triển kinh tế bền vững.

Với vai trò là Viện nghiên cứu lớn trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Viện cần tích cực phát triển các mối quan hệ hợp tác nghiên cứu với các cơ sở nghiên cứu khoa học của ngành nông nghiệp để có những nghiên cứu mang tính tổng thể, hệ thống, góp phần giải quyết cơ bản và bền vững những vấn đề trong phát triển nông nghiệp và phải trở thành đơn vị đi đầu của ngành về phát triển khoa học công nghệ thủy lợi trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Viện chủ động, tích cực hơn trong việc giới thiệu và đưa các kết quả nghiên cứu áp dụng rộng rãi, phấn đấu có nhiều đơn vị trực thuộc Viện trở thành những đơn vị tự chủ về tài chính. 

Viện cần chú trọng nâng cao chất lượng nghiên cứu, kết hợp nghiên cứu hàn lâm với nghiên cứu triển khai, tiếp tục hoàn thiện các công nghệ đã được nghiên cứu, ứng dụng, nhất là các công nghệ dễ áp dụng vào thực tiễn. Hiện đại hóa cơ sở vật chất đi đôi với việc xây dựng, củng cố đội ngũ nghiên cứu viên, nâng cao năng lực công bố quốc tế, tiếp tục mở rộng và tăng cường hiệu quả hợp tác với các cơ sở nghiên cứu, đào tạo của các nước trên thế giới, sẵn sàng tiếp cận, làm chủ công nghệ mới, tiên tiến, hiện đại để từng bước đưa Viện trở thành một trung tâm nghiên cứu khoa học thủy lợi lớn, có uy tín không chỉ của Việt Nam mà trong khu vực và trên thế giới. Tích cực tham gia các dự án, công trình nghiên cứu lớn để giải quyết những vấn đề có tầm cỡ khu vực và thế giới.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Viện quan tâm, chăm lo, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển, đào tạo đội ngũ cán bộ khoa học, nghiên cứu có nhiều sáng tạo, có hoài bão, khát khao cống hiến, gắn bó tâm huyết với Viện, cũng như với ngành thủy lợi và lĩnh vực nông nghiệp, phát triển nông thôn. Kết hợp tốt hai hoạt động nghiên cứu và đào tạo để cung cấp đội ngũ nghiên cứu viên, giảng viên chất lượng cao, phát huy lợi thế sẵn có của Viện để hỗ trợ đào tạo, giảng dạy của Trường Đại học Thủy lợi và các cơ sở đào tạo các lĩnh vực liên quan.

Với bề dày truyền thống và đội ngũ cán bộ khoa học nhiệt huyết, có trình độ cao, Chủ tịch Quốc hội tin tưởng,Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển xứng tầm với vị thế là Viện khoa học hàng đầu về khoa học công nghệ và đào tạo trong lĩnh vực thủy lợi của cả nước.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghệ, cùng các Bộ, ngành tiếp tục quan tâm, giúp đỡ để Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam xứng đáng là tổ chức khoa học công lập đầu ngành được Chính phủ xếp hạng đặc biệt; mong các tổ chức, cơ sở nghiên cứu, đào tạo trong và ngoài nước tiếp tục hợp tác, liên kết để Viện ngày càng phát triển.

Tại Lễ kỷ niệm, thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã trao Huân chương Hồ Chí Minh cho Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho 4 cá nhân và Huân chương Lao động hạng Ba cho 3 cá nhân thuộc Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam./.

TTX