Thủ tướng nhấn mạnh, năm 2017, với những dự án chưa giải ngân được, chưa
làm thủ tục thì phải tự cắt, tự điều chuyển trong khối Chính phủ và các
địa phương, để làm sao giải ngân hết số vốn kế hoạch đã thông qua.
Chiều nay, 1/8, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ
trì cuộc họp với một số bộ, ngành, địa phương về một số vấn đề thúc đẩy
giải ngân vốn ODA và vốn vay ưu đãi. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, Phó
Thủ tướng Vương Đình Huệ cùng dự.
Cần giải ngân hết 4,6 tỷ USD trong năm 2017
Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, kể từ khi nối lại quan hệ với
cộng đồng tài trợ quốc tế vào năm 1993 đến tháng 6/2017, Việt Nam đã ký
kết các khoản vay và viện trợ không hoàn lại có giá trị khoảng 82,61 tỷ
USD (trong đó vốn vay là 74,92 tỷ USD).
Tính đến hết tháng 6/2017, hiện có 810 chương trình dự án đang triển
khai với số vốn ODA và vốn vay ưu đãi, còn lại chưa giải ngân khoảng
21,167 tỷ USD. Số vốn này sẽ giải ngân theo tiến độ hiệp định từ nay đến
hết năm 2026, tuy nhiên, sẽ tập trung khối lượng lớn vào giai đoạn
2017-2020 là 17,485 tỷ USD. Để bảo đảm giải ngân số vốn còn lại đã ký
kết, trong giai đoạn này trung bình mỗi năm cần giải ngân được 4,37 tỷ
USD.
Năm 2017, tổng vốn ODA và vốn vay ưu đãi có khả năng giải ngân khoảng
4,6 tỷ USD. Trong 6 tháng đầu năm, đã giải ngân được 1,5 tỷ USD, bằng
32,6% số vốn dự kiến giải ngân cả năm.
Tại cuộc họp, các đại biểu đã rà soát lại số vốn ODA và vốn vay ưu
đãi đã ký kết nhưng chưa giải ngân, đã xác định những vấn đề cần xử lý
cấp bách để thúc đẩy tiến độ thực hiện và giải ngân vốn ODA, vốn vay ưu
đãi 2017.
Tại cuộc họp, các đại biểu đã thảo luận và thống nhất định hướng thu
hút và sử dụng ODA và vốn vay ưu đãi giai đoạn 2017-2020 rõ hơn, làm
định hướng cho các bộ, ngành, địa phương tìm kiếm nguồn lực.
Các ý kiến cũng phản ánh những bất cập trong điều hành, quản lý vốn
ODA thời gian qua để tìm cách khắc phục, hoàn thành tốt kế hoạch vốn đầu
tư ODA một cách tốt nhất.
Sau khi lắng nghe các ý kiến tại cuộc họp, phát biểu kết luận, Thủ
tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, thời gian qua vốn ODA đã có đóng góp
quan trọng vào sự phát triển của đất nước, phần lớn đã sử dụng có hiệu
quả, trong đó một số bộ, ngành, địa phương đã quản lý, sử dụng công
trình ODA đạt kết quả.
Thủ tướng nêu rõ tinh thần: Bảo đảm giải ngân được hết số vốn ODA và
vốn vay ưu đã đã ký kết theo tiến độ, kể cả giai đoạn 2017-2020, đặc
biệt là năm 2017.
Trăn trở trước việc 6 tháng đầu năm 2017 mới giải ngân được 1,5 tỷ
USD, đạt 32,6%, Thủ tướng nhấn mạnh, năm 2017, với những dự án chưa giải
ngân được, chưa làm thủ tục thì phải tự cắt, tự điều chuyển trong khối
Chính phủ và các địa phương, để làm sao giải ngân hết số vốn kế hoạch đã
thông qua. Từng chủ dự án phải xem lại năng lực, trách nhiệm của mình,
phải tự rút lui khi thấy khả năng của mình không thể triển khai được dự
án hoặc tìm được nguồn khác mà không cần đến vốn vay ODA.
Thủ tướng cho rằng, bên cạnh vướng mắc cố hữu như năng lực nhà thầu,
giải phóng mặt bằng, chỉ đạo điều hành thì vấn đề thay đổi dự toán là
vấn đề cần quan tâm, nhất là thủ tục đầu tư xây dựng.
Để khắc phục những vướng mắc này, cập nhật định hướng thu hút vốn ODA
và vốn vay ưu đãi phù hợp với tình hình mới, lãnh đạo Chính phủ chỉ đạo
thực hiện một số giải pháp như: Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì xem lại
từng dự án, ưu tiên các dự án hoàn thành trong năm 2017. Ngành, đơn vị
nào không làm được thì báo cáo để điều chỉnh. “Ông không làm được thì
ông thôi, đừng làm. Không làm được thì sẽ cắt vốn chứ không thể cứ do dự
mãi được”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Hạn chế điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư dự án ODA
Bộ Kế hoạch và Đầu tư lập danh sách cần giải ngân trong năm 2017 mà
thiếu vốn, không thuộc phạm vi của Chính phủ để báo cáo Thường vụ Quốc
hội bổ sung các danh mục và cân đối bổ sung vốn ngoại trong kỳ họp Quốc
hội sớm nhất.
Với các bộ, ngành, địa phương, cần chỉ đạo sát sao hơn nữa các cơ
quan thực hiện dự án ODA và vốn vay ưu đãi, nhất là những dự án kết thúc
trong năm 2017-2018, bảo đảm không gia hạn thời gian thực hiện, hạn chế
điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư do nguyên nhân chủ quan; phối hợp với
nhà tài trợ xây dựng, rà soát lại kế hoạch vốn hằng năm phù hợp với nhu
cầu giải ngân, báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì tổng hợp.
“Tất cả dự án vượt dự toán đều phải thẩm tra lại để có biện pháp xử
lý, đặc biệt không để kéo dài”, Thủ tướng nói và giao Bộ Tài chính chủ
trì phối hợp với các cơ quan liên quan làm việc với các nhà tài trợ để
sửa đổi các điều kiện vay vốn tại các hiệp định theo hướng nâng cao tính
cạnh tranh trong việc lựa chọn nhà thầu tránh để tình trạng chỉ định
thầu các nhà thầu không đủ năng lực như trường hợp dự án đường sắt tuyến
Cát Linh - Hà Đông (Hà Nội) hay nhà thầu dự án nước Hưng Yên.
|
Toàn cảnh cuộc họp. Ảnh: VGP/Quang Hiếu |
Đề cập tới vấn đề sửa đổi cơ chế, chính sách, Thủ tướng nêu rõ, đẩy mạnh
phân cấp, giảm thủ tục phê duyệt; ủy quyền cho phép các bộ, ngành địa
phương chủ động chuyển kế hoạch vốn hoặc đề nghị điều chuyển kế hoạch
vốn giữa các dự án trong tổng kế hoạch vốn được giao phù hợp với tiến độ
thực hiện dự án trên tinh thần đúng thẩm quyền và ưu tiên vốn cho các
dự án kết thúc trong năm 2017 và các dự án có tiến độ giải ngân tốt.
Trường hợp giải ngân hết số vốn nước ngoài đã được phê duyệt nhưng
vẫn có nhu cầu bổ sung vốn, các bộ, ngành và địa phương báo cáo Bộ Kế
hoạch và Đầu tư để trình Thủ tướng Chính phủ cho phép ứng trước kế hoạch
vốn trung hạn vốn nước ngoài giai đoạn 2016-2020, bảo đảm theo quy định
của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với các cơ quan rà soát, tổng
hợp các vướng mắc của Luật Đầu tư công và các nghị định hướng dẫn và đề
xuất nội dung sửa đổi, bổ sung nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, báo
cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Nghiên cứu đề xuất bổ sung
vào Luật Đầu tư công về quy trình riêng áp dụng đối với dự án ODA và vay
ưu đãi nhằm tinh giản thủ tục, giảm bớt chi phí phát sinh do quy định
gây ra.
Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu ban hành hướng dẫn quy trình
giải phóng mặt bằng và tái định cư các chương trình, dự án sử dụng vốn
ODA và vốn vay ưu đãi, trong đó quy định bắt buộc khi thẩm định báo cáo
nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án thì
phải có kế hoạch giải phóng mặt bằng tổng thể và kế hoạch vốn đối ứng
cho giải phóng mặt bằng. Ngoài ra, nghiên cứu để kiến nghị bổ sung quy
định chỉ ký hiệp định vay ODA và vốn vay ưu đãi khi dự án đã có kế hoạch
cân đối đủ nguồn cho chi phí giải phóng mặt bằng hoặc một phần, căn cứ
vào tiến độ cấp vốn của nhà tài trợ.
Bộ Tài chính rà soát quy trình, thủ tục thanh toán, đẩy mạnh ứng dụng
công nghệ thông tin kết nối hệ thống dữ liệu giữa các đơn vị liên quan
trong Bộ Tài chính để rút gọn, đơn giản quy trình, thủ tục và tạo thuận
lợi cho việc kiểm soát chi và rút vốn.
Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Bộ Xây dựng rà soát, hoàn thiện hệ
thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan các dự án có tính chất kỹ
thuật phức tạp, đặc thù như dự án đường sắt đô thị. Công bố các tiêu
chuẩn, quy chuẩn, định mức có liên quan để đầu tư, xây dựng, vận hành và
triển khai đường sắt đô thị tại Việt Nam. Tổng hợp, thống kê suất đầu
tư các dự án đường sắt đô thị trên thế giới, khu vực, quy mô, mặt bằng
giá để làm cơ sở cho việc xây dựng các tuyến đường sắt đô thị tại Việt
Nam trong thời gian tới.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các địa phương rà soát quỹ vốn các dự án
chậm tiến độ, không hiệu quả. Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần ưu tiên bố
trí kịp thời và đầy đủ vốn đối ứng, khẩn trương phê duyệt phương án giá
bồi thường, giải quyết các trường hợp khiếu nại, vướng mắc.
Ban Chỉ đạo quốc gia về ODA và vốn vay ưu đãi rà soát lại từng dự án
để xử lý cụ thể sau khi nghe Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo; có thể thành
lập một số đoàn kiểm tra để xử lý; kịp thời báo cáo Thủ tướng những
biện pháp mạnh mẽ, đặc biệt đối với một số bộ, địa phương có tỷ lệ giải
ngân bằng 0.
Về định hướng thu hút ODA, vốn vay ưu đãi thời gian tới, Thủ tướng
nêu rõ: Sớm xây dựng kế hoạch năm 2018 kèm theo kế hoạch tài chính 3 năm
trong đó có kế hoạch ODA. “Cái gì ta làm được, dân ta làm được thì ta
phải làm. Cái gì bức xúc, đặc biệt công trình hạ tầng, chúng ta chưa có
khả năng vốn thì chúng ta kêu gọi”, Thủ tướng nói và nhấn mạnh đẩy mạnh
xã hội hóa, huy động nguồn lực trong nhân dân. /.
Theo chinhphu.vn