Tổng thư ký Lê Lương Minh cảnh báo về khoảng cách ngày càng lớn giữa các
cam kết, hành động thực tế và tình hình hiện nay tại Biển Đông.
Vấn đề tranh chấp
lãnh thổ tại Biển Đông là một trong những vấn đề hàng đầu trong chương
trình nghị sự của Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần này. Ông Lê Lương Minh
cho biết, hai bên cần phải đạt được nhiều tiến bộ trong các cuộc đàm
phán về Bộ Quy tắc ứng xử (COC) nhằm ngăn chặn những vấn đề căng thẳng
diễn ra trong tương lai.
Ông Lê Lương Minh nói: “Chúng tôi nhận thấy
khoảng cách ngày càng lớn giữa những cam kết, hành động thực tế và tình
hình hiện nay trên biển”.
Tổng thư ký ASEAN cho biết: “Đây là một vấn
đề mà chúng ta nhất thiết phải giải quyết. Một mặt, chúng ta đã đạt
được sự tiến bộ trong việc thực hiện các cam kết của DOC (Tuyên bố về
ứng xử của các bên tại Biển Đông) và hướng tới việc hoàn tất COC. Mặt
khác, những căng thẳng trên Biển Đông vẫn tiếp tục diễn ra và gây khó
khăn trong quá trình đàm phán. Điều quan trọng và cấp bách đối với ASEAN
hiện nay là chúng ta cần phải đoàn kết và duy trì vai trò trung tâm của
tổ chức”.
Hiện nay, Trung Quốc, Đài Loan và 4 quốc
gia ASEAN là Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei đang có những tranh
chấp chủ quyền tại Biển Đông. Tháng 5/2014, Trung Quốc đã hạ đặt giàn
khoan HD-981 trong vùng biển Việt Nam, gây thêm căng thẳng ở biển Đông.
Đánh giá cao vai trò của nước chủ nhà
Myanmar, Tổng thư ký Lê Lương Minh phát biểu: “Vai trò chủ tịch ASEAN
của Myanmar trong năm 2014 là một thời điểm lịch sử quan trọng không chỉ
đối với Myanmar mà còn đối với ASEAN. Điều này đã thể hiện và phản ảnh
những kết quả đáng ghi nhận của quá trình cải cách tại Myanmar”.
Trong tuyên bố chính thức, Ban thư ký ASEAN
cho biết: “Tại hội nghị, các vấn đề của khu vực và quốc tế là trọng tâm
của chương trình nghị sự, đặc biệt là những vấn đề ảnh hưởng tới hòa
bình và ổn định trong khu vực như vấn đề Biển Đông”.
Ngoài ra, Ban thư ký ASEAN cho biết thêm,
các nhà lãnh đạo cũng sẽ có một cuộc thảo luận sâu rộng về những phương
hướng trong tương lai của Cộng đồng ASEAN sau năm 2015, trong đó có vấn
đề hội nhập kinh tế ASEAN vào tháng 12/2015./.