Giải thưởng“Báo chí tuyên truyền về an toàn giao thông” là hoạt động thường niên, được tổ chức từ năm 2012 đến nay. Đây là hoạt động có ý nghĩa góp phần biểu dương, tôn vinh, động viên khen thưởng kịp thời những tác giả, tác phẩm báo chí đạt giá trị cao về nội dung, hình thức, tác động và lan tỏa tích cực tới xã hội trong công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông và nhận được sự hưởng ứng tích cực từ các cơ quan báo đài trên cả nước.

Với hơn 500 tác phẩm tham dự đến từ các cơ quan báo chí truyền hình từ trung ương đến địa phương, các trường học, tổ chức xã hội... cho thấy sự lan tỏa và sức hút của Giải thưởng. Điều này cũng cho thấy các vấn đề an toàn giao thông dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng luôn được dư luận quan tâm và nhận được sự chỉ đạo vào cuộc sát sao của Chính phủ, bộ ngành và chính quyền các cấp.

Năm 2023, một số cơ quan báo chí vẫn giữ được số lượng và chất lượng bài viết ổn định như khi tham gia các mùa giải trước. Trong số này phải kể đến các tờ báo có số lượng bài dự thi lớn và chất lượng rất tốt như Kênh VOV giao thông, báo Pháp luật Tp.HCM, báo Quân đội nhân dân, báo Nhà báo và Công luận, Báo Giao thông, Tạp chí GTVT...  Bên cạnh đó là sự xuất hiện ấn tượng của Trung tâm truyền thông tỉnh Quảng Ninh, Trung tâm văn hóa thể thao và truyền thanh huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang. Ban tổ chức cũng nhận được nhiều bài tác phẩm của báo Điện tử Đảng cộng sản, báo Nhân dân, Đài tiếng nói nhân dân Tp.HCM, Bộ Quốc phòng, báo Công an nhân dân, báo Đại biểu nhân dân, báo VietNamNet, báo Tuổi trẻ thủ đô, báo điện tử Kênh VOV giao thông, Báo VnExpress, Báo Tuổi trẻ, Báo Dân trí, Báo Nghệ An… đồng thời sự tham gia của các tỉnh Bắc Giang, Đà Nẵng, Tây Ninh, Lai Châu, Bắc Ninh và của giáo viên các trường học nhiều tỉnh thành, điều này cho thấy phong trào truyên truyền về an toàn giao thông ở nhiều địa phương rất mạnh.

Theo đánh giá của Hội đồng chấm giải, các tác phẩm dự thi năm nay có đề tài đa dạng, phản ánh muôn mặt thời sự giao thông. Các bài viết, tuyến bài viết được đầu tư công phu, kỹ lưỡng, đặc biệt là có nhiều phát hiện, đặt ra những vấn đề gai góc trong công tác quản lý của ngành giao thông vận tải và đề xuất các giải pháp khắc phục.

Nhiều bài báo tham dự Giải không chỉ dừng lại ở thể loại “báo chí - phản ánh” mà cho thấy rõ xu hướng “báo chí - giải pháp”. Điều này cho thấy rõ chất lượng giải thưởng và không phải cuộc thi báo chí nào cũng có được điều này.

Với mục tiêu tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, quyết tâm tạo chuyển biến đột phá, thay đổi diện mạo tình hình trật tự an toàn giao thông, phấn đấu giảm bền vững tai nạn giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa và khắc phục ùn tắc giao thông đường bộ. Phải kể đến các loạt bài như “Những nguyện ước về con đường hy vọng” (Báo điện tử kênh VOV Giao thông) “Loạt bài Thúc đẩy công nghiệp giao thông xanh” (Báo Quân đội nhân dân), “Loạt bài Sức mạnh lòng dân làm nên kỳ tích” (Báo Bắc Giang).

Những vấn đề tồn tại như xe quá tải, ùn tắc, xe dù, bến cóc tiếp tục được các báo phản ánh theo dòng thời sự và có những đề xuất xử lý cụ thể. Trong cụm chủ đề này, phải nhắc tới loạt bài điều tra “Loạt bài Điều tra mua đường cho xe đi vào giờ cấm” (Báo Pháp luật Tp.HCM), “Loạt bài Hàng nghìn xe khách bỏ bến đi đâu” (Báo Giao thông), “Giải pháp nào cho vấn nạn Taxi dù” (Trung tâm truyền thông tỉnh Quảng Ninh)... Bên cạnh đó, loạt bài báo nói “Loạt bài Giải mã cung đường tử thần Quốc lộ 6” (Kênh VOV giao thông), “Loạt bài Thực trạng và giải pháp kiểm soát tình trạng người chưa đủ tuổi điều khiển xe phân khối lớn” (Trung tâm văn hóa – thể thao và truyền thanh huyện Phụng Hiệp) trong đó khá nhiều đề xuất đã được cơ quan chức năng tiếp thu và bước đầu có giải pháp khắc phục….

Một điểm đặc biệt của Giải thưởng tuyên truyền về An toàn giao thông là những vấn đề về văn hóa giao thông, tâm lý người dân khi tham gia giao thông năm nào cũng được báo chí mổ xẻ, phân tích từ đó đề xuất cách tiếp cận thông tin, kiên trì tuyên truyền xây dựng văn hóa giao thông sao cho hiệu quả. Năm nào cũng có những loạt bài gây được tiếng vang. Năm 2023, một số loạt bài ở cụm đề tài này gây được chú ý như “Loạt bài Thượng tôn pháp luật để hình thành văn hóa ứng xử với nồng độ cồn” (Báo Nhân dân), “Cần luật hóa quy tắc nhường đường trên cao tốc” (Tạp chí Giao thông vận tải), “Lấy lại vỉa hè cho người đi bộ tại Hà Nội” (Báo Nhà báo và Công luận), “bài Emagazine Hoạt động xét xử góp phần nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật” (Báo Công lý);

Một điểm nhấn nữa của cuộc thi này là số lượng các bài viết về những hình ảnh đẹp, những gương tốt, việc tốt trong lĩnh vực an toàn giao thông được đề cập rất nhiều. Điều này giúp lan tỏa những năng lượng tích cực ra xã hội, đem lại sự cân bằng trong bối cảnh những thông tin tiêu cực lan tràn trên mạng. Các tác phẩm “Trưởng ấp vá đường ở Bình Dương” (VOV thường trú Tp.HCM); “Hành trình xanh trên mọi nẻo đường” (Báo Quân khu 7). Những bộ ảnh báo chí “Hà Nội kiểm tra nồng độ cồn, nhiều ma men bị xử lý nghiêm” (Báo Nhà báo và công luận); “Nếu ai cũng chấp hành dừng đèn đỏ đúng vạch” (Kênh VOV giao thông).

Giải thưởng báo chí tuyên truyền về an toàn giao thông năm 2023 đã chọn lọc được 516 tác phẩm dự thi ở 4 thể loại (tăng 11,4% so với năm 2022), trong đó: Báo nói 36 tác phẩm; Báo in 184 tác phẩm; Báo điện tử 282 tác phẩm; Báo ảnh có 14 tác phẩm dự thi từ các tập thể và cá nhân trên cả nước. Ban tổ chức đã chọn vào trao 54 giải thưởng cho các tập thể và cá nhân có các tác phẩm dự thi có chất lượng

Đồng chí Nguyễn Văn Thắng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đánh giá “Báo chí, truyền thông có vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống kinh tế, chính trị, văn hoá - xã hội của đất nước nói chung và trong công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông nói riêng. Trước hết, các cơ quan báo đài, các nhà báo thực hiện chức năng tuyên truyền, phổ biến đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước về trật tự, an toàn giao thông. Đồng thời, báo chí là nơi tiếp nhận, chuyển tải tới Đảng, nhà nước và cơ quan chức năng những mong muốn, yêu cầu cũng như các ý kiến phản biện, những sáng kiến, giải pháp các chuyên gia, những nhà quản lý và người dân đối với công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông giúp cho các cơ quan chức năng bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật, chính sách cũng như nâng cao hiệu lực, hiệu quả quá trình thực thi nhiệm vụ nhằm kéo giảm tai nạn giao thông, khắc phục ùn tắc giao thông”.

Tại buổi lễ, Ủy ban ATGT Quốc gia chính thức phát động Giải thưởng báo chí tuyên truyền về an toàn giao thông năm 2024./.

Quang Thanh