Ông M.L.Cromartie cho biết chuyến thăm đã giúp ông thấy rõ và ấn tượng với “sự mở rộng của rất nhiều nơi thờ tự và các cơ sở tôn giáo tại Việt Nam”. Ông cũng cho biết Đoàn đã có các cuộc tiếp xúc thẳng thắn và hữu ích với các cơ quan của Chính phủ Việt Nam và nhận thấy “Việt Nam muốn mở rộng hơn nữa tự do tôn giáo và đã có nhiều nỗ lực để chứng tỏ quan điểm này. Tuy vậy, vẫn còn một số lĩnh vực cần được cải thiện thêm”.

Ông M.L. Cromartie và 4 thành viên khác trong Đoàn trở lại TP.HCM sau chuyến thăm năm 2007 để “lắng nghe và tìm hiểu về tình hình hoạt động tôn giáo tại Việt Nam”. Trong ngày 15-5, Đoàn đã gặp gỡ và trao đổi cùng bà Huỳnh Thị Nhân, Phó Bí thư Thành ủy TP.HCM và bà Phạm Phương Thảo, Chủ tịch HĐND TP về những vấn đề tôn giáo quan tâm.

Phó Bí thư Thành ủy Huỳnh Thị Nhân cho biết: cũng như Chính phủ, chính quyền các địa phương Việt Nam, trong đó có TP.HCM vẫn đang chú trọng thực thi những chính sách nhất quán nhằm đảm bảo quyền tự do tín ngưỡng, theo hoặc không theo một tôn giáo nào của người dân, đảm bảo quyền sinh hoạt tôn giáo bình thường cũng như sự bình đẳng giữa các tôn giáo.

Tại TP.HCM và nhiều địa phương, các tôn giáo chưa từng xảy ra xung đột, cùng chung sống một cách hòa bình, gắn bó, tích cực tham gia vào các hoạt động phát triển kinh tế, nhân đạo từ thiện và các phong trào quần chúng sôi động khác.

Từ 7 tôn giáo năm 2007, nay đã có ít nhất 8 tôn giáo, 27 tổ chức giáo hội khác nhau cùng hoạt động tại TP.HCM. Số chức sắc tôn giáo gia tăng nhanh chóng và hiện có gần 8.500 người, số tín đồ cũng tăng lên không ngừng và hiện hơn 50% dân số thành phố, tức 4,3 triệu người là tín đồ của các tôn giáo khác nhau. Chỉ trong năm 2008, đã có 39 cơ sở thờ tự mới được xây dựng và 67 cơ sở thờ tự khác được sửa chữa, nâng cấp. Sắp tới, sẽ có thêm một số cơ sở thờ tự khác được chính quyền cấp đất xây dựng.

Trả lời những câu hỏi của Đoàn về một số điều luật hiện hành liên quan tới vấn đề tôn giáo, bà Nhân cho biết Việt Nam, cũng như nhiều quốc gia khác, đang thực thi nguyên tắc Nhà nước pháp quyền. Theo đó, Quốc hội quyết định và ban hành các văn bản pháp luật. Việc thực thi các văn bản này đều được Quốc hội giám sát để tiến hành điều chỉnh và hoàn thiện nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân trong từng thời điểm.

Bà cho rằng việc tiếp xúc và trò chuyện với người dân theo đạo ở TP.HCM “một cách tình cờ, ngẫu nhiên và bình thường” tại bất kỳ cơ sở thờ tự nào, thậm chí ngoài đường phố cũng sẽ giúp các thành viên trong Đoàn có cái nhìn đầy đủ và thực chất về tình hình tôn giáo tại Việt Nam hiện nay.

Tại cuộc gặp với Chủ tịch HĐND TP Phạm Phương Thảo, ông Talal Youssef, một ủy viên của USCIRF, cho biết ông đã có dịp cầu nguyện và trò chuyện cũng nhiều tín đồ Hồi giáo tại một Thánh đường ở TP.HCM, nghe các tín đồ bày tỏ sự hài lòng của họ về đìêu kiện hành đạo.

Ông T. Youssef cho biết, cá nhân ông “ấn tượng sâu sắc với cách đối xử tốt đẹp của chính quyền thành phố đối với tín đồ Hồi giáo, giúp họ mở rộng hoạt động của mình trong nhiều năm qua” và mong muốn tín đồ các tôn giáo khác cũng được hưởng điều tốt đẹp này.

TG- TTXVN