Cho đến thời điểm này khi World Cup 2014 đã đi được hơn 3/4 quãng đường,
chủ nhà Brazil đã cống hiến cho người hâm mộ khắp hành tinh một đại
tiệc bóng đá đúng nghĩa.
Theo báo chí Anh, thông qua ngày hội bóng đá này, người hâm mộ
cũng được chứng kiến cuộc cách mạng lớn của làng túc cầu
thế giới, được thể hiện rõ nét trên các sân cỏ Brazil.
* Một thế hệ huấn luyện viên mới
Phương pháp tiếp cận bảo thủ đã không còn tồn tại. Giờ đây các huấn
luyện viên táo bạo hơn, trẻ trung hơn và nhiệt huyết hơn. Không phải sự
trùng hợp ngẫu nhiên mà các huấn luyện viên "lão làng" như Roy Hodgson
(Anh), Fabio Capello (Nga) và Vicente del Bosque (Tây Ban Nha) đều thất
bại ở Brazil.
* Các quy tắc phản công
Lối chơi "tiki-taka" (chuyền bóng, đập nhả liên tục ở tốc độ cao) đã
không còn hiệu quả và đó là một trong những lý do Tây Ban Nha
sớm bị loại khỏi World Cup năm nay. Những gì đã xảy ra cho thấy Tây Ban
Nha thất bại không chỉ vì một nhóm cầu thủ đã mất khao khát chiến
thắng, mà quan trọng hơn là đối thủ của họ đã tìm được cách vô hiệu hóa
lối chơi "tiki-taka."
Bỉ chơi phản công khá hay ở World Cup lần này
Phản công vẫn luôn là cách hiệu quả nhất để ghi một bàn thắng trong điều
kiện đối phương có thể sơ hở khi đang cố gắng tái tổ chức và giành lại
lối chơi của mình. Nhưng World Cup này đã nâng phản công lên một tầng
nấc mới, một phần bởi các đội bóng quá quyết đoán trong việc triệt hạ
đối phương. Khi các đội bóng phản công, họ thực hiện phản công với tốc
độ "không có tiền lệ" và với sức mạnh như vũ bão. Ủy ban kỹ thuật của
FIFA đã lưu ý lối chơi táo bạo này mà một số đội đã thực hiện, điển hình
như trong các trận Đức- Ghana hay Mỹ - Bỉ.
* Công thức thi đấu linh hoạt
Sáng tạo hoặc là thất bại: đó là tuyên ngôn chiến thuật của giải đấu
năm nay. Một lần nữa Anh thất bại bởi họ chỉ biết gắn bó cứng nhắc với
sơ đồ thi đấu 4-2-3-1 dù ông Hodgson không có trong tay những cầu thủ
phù hợp cho công thức này.
Trong khi đó, người xem đã được chứng kiến nhiều đội bóng thành công
nhờ áp dụng linh hoạt các công thức 3-5-2 hoặc 4-3-3, đôi khi không có
tiền đạo như đội tuyển Đức, hay thậm chí trong trường hợp Chile với công
thức 3-4-3. Còn Colombia đã sử dụng cả công thức 4-2-3-1, 4-1-4-1 và
4-2-2-2 tùy từng trận.
Đức thường xuyên ra sân với ba tiền đạo ảo
Nhìn vào chặng đường của Hà Lan, huấn luyện viên Louis van Gaal đã đưa
ra một bài học kinh điển về sự biến đổi linh hoạt trong lối chơi. Trong
trận gặp Tây Ban Nha, ông đã đổi công thức thi đấu từ 3-5-2 sang 5-3-2
và "Lốc Da cam" đã quật ngã Tây Ban Nha - lúc bấy giờ vẫn đang là
đương kim vô địch thế giới - với tỉ số 5-1.
Đối mặt với một Chile nguy hiểm, chiến lược gia này thận trọng hơn
khi bố trí 5 hậu vệ trước khi thực hiện những sự thay người sáng suốt.
Ông tung Memphis Depay và Leroy Fer vào sân ở thời điểm cầu thủ cả hai
bên đều đã mệt nhoài. Cả Depay và Fer sau đó đều ghi bàn mang lại chiến
thắng 2-0 cho Hà Lan.
* Thế giới bình đẳng hơn
Khái niệm "đội bóng lót đường" đã không còn nữa. Và chẳng có trận
đấu nào là dễ dàng. Costa Rica đã chơi trên cả tuyệt vời. Algeria kết
thúc vòng đấu bảng với vị trí trên cả Nga và ở vòng 1/8, người Đức phải
mất 120 phút mới đánh bại được họ.
Australia mặc dù phải ra về ngay sau vòng đấu bảng nhưng họ cũng đã
thi đấu khá ngang ngửa với Hà Lan và khiến thủ môn Hà Lan phải 2 lần vào
lưới nhặt bóng. Iran cũng chỉ chịu thua Argentina ở phút thi đấu bù giờ
bởi biệt tài của ngôi sao Lionel Messi trong khi Thụy Sĩ cũng chỉ chịu
thất bại ở hiệp phụ bởi cùng ngôi sao này.
* Thủ môn đồng thời là hậu vệ quét
Manuel Neuer là một ví dụ điển hình về thủ môn thời hiện đại trong trận
đấu của Đức gặp Algeria. huấn luyện viên trưởng đội tuyển Đức Joachim
Loew thậm chí còn gọi anh là "libero" của đội và anh chơi cực xông xáo.
Không hiếm lần Neuer rời khỏi khung thành để tham gia tấn công và thậm
chí anh còn thực hiện một pha đánh đầu trong trận đấu với Algeria. Neuer
không chỉ hội tụ những phẩm chất phòng ngự mà còn rất năng nổ phát bóng
- một đặc tính chủ chốt của một thủ môn hiện đại. Những cú sút xa của
anh cũng có mức độ chính xác đến kinh ngạc. Và không chỉ có mình Neuer.
Thủ môn Hugo Lloris của Pháp cũng xông pha không kém dù thực tế thì anh
chơi kỷ luật hơn tại World Cup này.
* "Double pivot" đã chết
Cả bốn đội vào bán kết World Cup 2010 là Tây Ban Nha, Đức, Hà Lan và
Uruguay đều sử dụng lối chơi có thuật ngữ "double pivot" (sử dụng 2 tiền
vệ thu hồi bóng chơi phía trước hàng hậu vệ). Đối với 3 đội châu Âu, đó
là sơ đồ chiến thuật 4-2-3-1 trong khi với Uruguay, "double pivot"
thiên về công thức 4-4-2 hơn nhưng không đòi hỏi hai cầu thủ tiền vệ
trung chơi phía trên để biến nó thành sơ đồ 4-2-4 ở hàng công. Tây Ban
Nha đã sử dụng sơ đồ 4-2-3-1 trong suốt một thập kỷ và giờ đây khi công
thức này đang trở nên lỗi thời bởi các đội nhận ra rằng bộ đôi ở hàng
tiền vệ trung tâm có thể bị kèm chặt bởi một bộ ba đối phương thì Anh
lại đang sử dụng nó.
* Và số 9 truyền thống cũng chung số phận
Điều trớ trêu là trong một World Cup được ca ngợi bởi lối chơi tấn công
với những tiền đạo giỏi như Robin van Persie, Karim Benzema, Neymar Jr
hay Lionel Messi thì tiền đạo trung tâm truyền thống không còn là mối đe
dọa ghi bàn chính nữa. Số 9 ngày nay không còn là một kẻ săn bàn "tham
lam" mà chuyển sang vai trò quấy rối đối phương, đưa bóng lên cao, tạo
cơ hội hay mở không gian cho đồng đội.
Số 9 kiểu cũ như Fred ngày nay không còn tác dụng
Như số 9 Fred của Brazil là một ví dụ. Nhiệm vụ chính của anh không
phải là ghi bàn mà là đẩy bóng cho Neymar. Tương tự, trọng trách của số 9
Gonzalo Higuain trong đội hình Argentina là giúp Messi. Đội tuyển Đức
đã từ bỏ ý niệm này bởi một phần Miroslav Klose nay đã 36 tuổi, và
Thomas Mueller trở thành cầu thủ chơi gần vị trí tiền đạo nhất.
* Các hàng hậu vệ cần được xây dựng lại
Trong khi hàng công đã thể hiện sự xuất sắc tại kỳ World Cup này thì
hàng thủ là không được như vậy. Giải năm nay không có nhiều gương mặt
hậu vệ nổi bật bởi một phần công tác trọng tài ngày càng nghiêm ngặt
khiến các cầu thủ cẩn trọng hơn trong các pha tranh chấp. Hàng thủ của
cả Brazil và Đức đều có vẻ mong manh dù họ sở hữu những hậu vệ giỏi như
Thiago Silva, David Luiz và Mats Hummels./.
Theo TTXVN