Theo TTXVN, sau gần 7 năm kể từ khi Anh bắt đầu tham gia cuộc chiến do Mỹ cầm đầu ở Iraq, ngày 24/11, tại London, Ủy ban điều tra độc lập của Anh đã mở phiên điều trần đầu tiên về vai trò của Anh trong cuộc chiến này.
Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair, người từng ủng hộ chính quyền của cựu Tổng thống Mỹ George Bush tấn công Iraq, cùng một số quan chức khác của Anh sẽ phải ra điều trần trước ủy ban.
Chủ tịch Ủy ban điều tra độc lập John Chilcot cho biết đây không phải là phiên tòa để xét xử hay kết tội một ai đó. Ông cam kết sau phiên điều trần, ủy ban sẽ đưa ra báo cáo chi tiết, khách quan và trung thực về sự tham gia của Anh trong cuộc chiến Iraq.
Trong buổi điều trần đầu tiên ngày 24/11, Ủy ban điều tra độc lập đã làm việc với ông Peter Richett, phụ trách Ủy ban tình báo hàng đầu của chính phủ từ năm 2000-2001 trước khi chuyển sang làm ở một vị trí cấp cao tại Văn phòng đối ngoại của Chính phủ.
Theo kế hoạch, Ủy ban điều tra độc lập sẽ gặp các quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao, những người chịu trách nhiệm chính hoạch định kế hoạch tham gia cuộc chiến Iraq từ đầu những năm 2000, cùng thân nhân các binh lính Anh tử trận tại Iraq.
Tiêu điểm của phiên điều trần là các cuộc chất vấn ông Tony Blair và một số thành viên Công đảng cầm quyền, dự kiến diễn ra vào đầu năm tới.
Đồng thời với cuộc điều trần, ủy ban này cũng sẽ điều tra việc Mỹ và Anh lấy cớ chính quyền cố Tổng thống Iraq Saddam Hussein sản xuất vũ khí hủy diệt hàng loạt để tấn công Iraq, song đến nay vẫn chưa tìm thấy dấu vết loại vũ khí này.
Tháng 6 vừa qua, đương kim Thủ tướng Anh Gordon Brown đã quyết định mở cuộc điều tra về vai trò của Anh trong cuộc chiến Iraq khi dư luận Anh và những người phản đối chiến tranh yêu cầu điều tra xác định những nguyên nhân đã thúc đẩy Chính phủ Anh lúc đó, do ông Blair đứng đầu, quyết định đưa 46.000 binh lính tham gia cuộc chiến ở Iraq.
Những người phản đối chiến tranh ở Anh cho rằng quyết định của ông Blair là một "sai lầm" và điều này đã dẫn đến nhiều cuộc biểu tình, tuần hành phản đối của người dân khi đó để phản đối chiến tranh và sự tham gia của Anh trong cuộc chiến này.
Cuộc điều trần dự kiến kéo dài đến tháng 8/2010./.
TG