Ban Chỉ đạo Tây Bắc, Ban Kinh tế Trung ương phối hợp
với Bộ Lao động Thương bình và Xã hội tổ chức Hội nghị bàn giải pháp
giảm nghèo bền vững các tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao vùng Tây Bắc ngày
26/8.
Đồng chí Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng,
Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tây Bắc chủ trì hội
nghị.
Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh: “Nhận nhiệm
vụ Trưởng Ban chỉ đạo Tây Bắc do Bộ Chính trị, Ban Bí thư phân công, tôi
luôn xác định một trong những nhiệm vụ trọng tâm và then chốt đối với
Tây Bắc trong thời gian tới là công tác xóa đói, giảm nghèo”.
Thời
gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách
giảm nghèo nói chung và giảm nghèo cho vùng Tây Bắc nói riêng. Nhờ đó
công tác giảm nghèo vùng Tây Bắc đã đạt được những kết quả nhất định. Tỷ
lệ hộ nghèo vùng Tây Bắc giảm từ 34,41% năm 2010 xuống còn khoảng 15%
vào cuối năm 2015 (bình quân giảm gần 4%/năm).
Tỷ lệ hộ nghèo
của các huyện nghèo theo Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ giảm
còn khoảng 26% vào cuối năm 2015 (bình quân giảm khoảng 6%/năm). Tuy
nhiên, Tây Bắc vẫn được coi là “lõi nghèo” của cả nước.
Tỷ lệ hộ
nghèo, cận nghèo theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2016 -
2020 vẫn ở mức cao nhất cả nước với 29,14% hộ nghèo và 10,69% hộ cận
nghèo; trong đó có nhiều tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo trên 30% như: Điện Biên,
Hà Giang, Cao Bằng, Lai Châu, Sơn La, Yên Bái… Trên địa bàn 45 huyện
nghèo theo Nghị quyết 30a có 49,98% hộ nghèo và 12,26% hộ cận nghèo;
trên địa bàn 12 huyện hưởng cơ chế hỗ trợ đầu tư theo Nghị quyết 30a có
46,56% hộ nghèo và 14,09% hộ cận nghèo.
Theo Thứ trưởng Bộ Lao
động Thương Binh và Xã hội (LĐTB&XH), Nguyễn Trọng Đàm, nguyên nhân
các địa phương trong vùng Tây Bắc đều có tỷ lệ hộ nghèo cao và điều kiện
kinh tế - xã hội khó khăn nhất cả nước là do điều kiện tự nhiên, địa
hình phức tạp, đất đai khô cằn, diện tích đất sản xuất giảm, chất lượng
suy thoái; thiếu nguồn nước; do các ảnh hưởng của biến đổi khí hậu,
thiên tai khác nghiệt như nóng, lạnh, lũ quét, sạt lở đất thường xuyên
xảy ra gây thiệt hại lớn đến tính mạng, sản xuất và đời sống của nhân
dân trong vùng.
Điều kiện về hệ thống cơ sở hạ tầng của vùng tuy
đã phát triển hơn trước nhưng vẫn còn khó khăn, bị chia cắt, khó tạo
ra liên kết vùng như ở Lai Châu, Điện Biên, Bắc Kạn, Cao Bằng, Hà Giang…
Nhiều thôn bản, nghèo, xã nghèo đi lại còn khó khăn, các công trình hạ
tầng được xây dựng ở giai đoạn cũ đang xuống cấp, hệ thống cấp nước sinh
hoạt tập trung chưa phát huy tốt tác dụng, nhiều xã chưa có cơ sở
trường học đạt chuẩn quốc gia.
Trình độ dân trí nhìn chung còn
thấp, lực lượng lao động tuy đông nhưng tỷ lệ qua đào tạo, tập huấn,
huấn luyện còn thấp, chưa biết cách làm ăn, trong đó một bộ phận còn
lười lao động, trông chờ, ỷ lại vào các chính sách trợ giúp của nhà
nước. Nhiều hộ có đông người ăn theo, có người mắc tệ nạn xã hội.
Cơ
cấu kinh tế của vùng chuyển dịch chậm. Tuy nông nghiệp là lĩnh vực có
tác động nhất đến giảm nghèo, nhưng chưa phát triển thành nông nghiệp
hàng hóa và bền vững. Công nghiệp và thương mại được đánh giá là lĩnh
vực tác động chưa được nhiều đến sự phát triển kinh tế - xã hội. Công
nghiệp chế biến chủ yếu là nguyên liệu thô, giá trị gia tăng thấp. Công
nghiệp khai khoáng và phát triển nhà máy thủy điện chưa đem lại kết quả
giảm nghèo ở một số tỉnh.
Phát biểu thảo luận bàn về giải pháp
chủ yếu đảm bảo giảm nghèo nhanh và bền vững vùng Tây Bắc giai đoạn
2016-2020 lãnh đạo các bộ, ngành trung ương đều thống nhất: Rà soát
thiết kế lại chính sách theo hướng phát huy tính chủ động của người
nghèo, cộng đồng, giảm cho không. Khuyến khích đầu tư vào miền núi, sản
xuất hàng hóa gắn với thị trường. Đào tạo nguồn nhân lực cho vùng Tây
Bắc. Nâng cao năng lực cho người nghèo, cộng đồng. Tăng nguồn lực cho
vùng và nghiên cứu cơ chế đặc thù cho một số địa phương có tỷ lệ hộ
nghèo cao (có thể xây dựng một đề án riêng).
Trưởng Ban Chỉ đạo
Tây Bắc, Nguyễn Văn Bình, cho rằng: Để góp phần thực hiện mục tiêu giảm
nghèo theo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và
giảm nghèo nhanh và bền vững các tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao vùng Tây
Bắc cần có các cơ chế, chính sách của Đảng và Nhà nước về giảm nghèo đối
với Tây Bắc, đặc biệt là các tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao cần điều chỉnh,
bổ sung, hoàn thiện như thế nào để thực hiện được mục tiêu giảm nghèo
nhanh và bền vững.
Ban Chỉ đạo Tây Bắc chủ trì, phối hợp với Ban
Kinh tế Trung ương, Bộ LĐTB&XH và các bộ, ngành có liên quan và các
địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao vùng Tây Bắc nghiên cứu, xây dựng Đề
án "Giảm nghèo bền vững cho các tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao vùng Tây
Bắc”, trình Bộ Chính trị vào Quý I năm 2017. Đề án cần huy động được sự
tham gia của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, các chuyên gia trong các
lĩnh vực văn hóa, dân tộc, kinh tế, xã hội… vùng Tây Bắc.
Tiếp
tục điều tra, khảo sát, phân loại đối tượng nghèo, nguyên nhân nghèo.
Đánh giá, rà soát các chính sách giảm nghèo hiện hành; trên cơ sở đó
tích hợp, sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ, ban hành mới các chính sách giảm
nghèo theo hướng giảm chính sách hỗ trợ trực tiếp, cho không, sang chính
sách hỗ trợ có điều kiện. Đề xuất các quan điểm, mục tiêu và giải
pháp giảm nghèo bền vững cho các tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao vùng Tây
Bắc.
Trong đó, chú ý các giải pháp đột phá, đặc thù như: Phát
triển kinh tế - xã hội của vùng và từng địa phương trên cơ sở phát huy,
khai thác tiềm năng, lợi thế của vùng và từng địa phương; giải pháp thu
hút nguồn lực đầu tư trong và ngoài nước; giải quyết việc làm, nâng cao
thu nhập của người dân; giải pháp đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn
nhân lực…
Ban Chỉ đạo Tây Bắc chủ trì, phối hợp với các cơ quan
có liên quan và các tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao vùng Tây Bắc tiến hành
điều tra, khảo sát thực trạng nghèo của các tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao.
Bộ LĐTB&XH chủ trì, phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương làm việc với
các tổ chức quốc tế đề nghị hỗ trợ xây dựng Đề án. Các địa phương phối
hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan trong việc điều tra, khảo sát,
phân loại đối tượng nghèo, nguyên nhân nghèo; kiến nghị các chính sách
giảm nghèo phù hợp với điều kiện của địa phương.
Chương trình
Khoa học và công nghệ phục vụ phát triển bền vững vùng Tây Bắc thực hiện
một số nhiệm vụ: Phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương, Ban chỉ đạo Tây
Bắc chọn lọc một số nghiên cứu có giá trị để xây dựng Báo cáo kiến nghị
trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư; Chuyển giao các kết quả nghiên cứu cho
Ban chỉ đạo Tây Bắc và Ban Kinh tế Trung ương; Phối hợp với Ban Kinh tế
Trung ương, Ban chỉ đạo Tây Bắc và các địa phương thuộc Tây Bắc xác định
một số nhiệm vụ khoa học đặt hàng về giảm nghèo cho Tây Bắc để có sản
phẩm báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Viết Tôn (baotintuc.vn)