Tại Dự thảo lần này, Bộ GTVT đề xuất cho phép Bộ GTVT và các địa phương được thực hiện chỉ định thầu trong 2 năm 2022 và 2023 đối với các gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng (GPMB) và tái định cư.

Các gói thầu xây lắp các dự án thành phần được đề xuất chỉ định thầu kèm theo yêu cầu tiết kiệm 5% giá trị dự toán gói thầu. Trình tự, thủ tục chỉ định thầu thực hiện theo quy định của pháp luật đấu thầu; đối với các gói thầu xây lắp, Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng Chính phủ chấp thuận danh sách dự kiến nhà thầu trước khi thực hiện chỉ định thầu.

Ngoài ra, nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án, Bộ GTVT đề xuất giao Bộ GTVT thực hiện thẩm quyền của người quyết định đầu tư, tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt 12 dự án thành phần thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam. Trình tự, thủ tục, thẩm quyền thẩm định và quyết định đầu tư các dự án thành phần được thực hiện tương tự như đối với dự án nhóm A theo quy định pháp luật về đầu tư công.

Dự thảo Nghị quyết cũng kiến nghị cho phép triển khai đồng thời các thủ tục để rút ngắn thời gian thực hiện các công việc: Thẩm định và hoàn thiện hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên; thẩm định, quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường; thẩm tra, phê duyệt khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; khảo sát, lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư; các công việc liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; khảo sát, lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật, dự toán và lựa chọn nhà thầu để đảm bảo tiến độ triển khai.

Trong quá trình thực hiện, Bộ GTVT và các cơ quan thẩm định được thực hiện đồng thời, song song các công việc, không phải chờ khi có quyết định phê duyệt công việc bước trước mới thực hiện công việc bước sau; công tác thẩm định được thực hiện đồng thời với công tác thẩm tra và xin ý kiến các bộ, ngành, địa phương.

Liên quan đến việc khai thác các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nằm trong hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ dự án, Bộ GTVT đề xuất cho phép các Bộ, ngành, địa phương được áp dụng cơ chế đặc thù và thực hiện các trách nhiệm liên quan trong cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường được Chính phủ ban hành tại các Nghị quyết số 60 và 133 để thực hiện.

Đối với các mỏ cát, sỏi lòng sông đã cấp phép, đang hoạt động, còn thời hạn khai thác, UBND cấp tỉnh được phép quyết định nâng công suất theo nhu cầu của dự án như đối với các mỏ đất đắp nền đường đã được Chính phủ cho phép tại Nghị quyết số 133, không phải lập dự án đầu tư điều chỉnh, báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc cấp giấy phép môi trường khi quyết định nâng công suất với điều kiện phải đáp ứng yêu cầu về an toàn, bảo vệ môi trường trong khai thác. Với các khu vực khoáng sản mới (bao gồm mỏ đã quy hoạch nhưng chưa cấp phép thăm dò, khai thác và mỏ chưa có trong quy hoạch) nằm trong hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ dự án, chỉ cấp cho nhà thầu thi công thực hiện dự án.

Trong hai năm 2022 và 2023, nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy phép khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nằm trong hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ dự án; nhà thầu thi công được khai thác mỏ khoáng sản đến khi hoàn thành dự án.  Dự án cao tốc Bắc- Nam giai đoạn 2021-2025 gồm 12 dự án thành phần được xây dựng bằng vốn đầu tư công. Chiều dài toàn bộ dự án cao tốc Bắc- Nam giai đoạn 2 này là 729km, tổng mức đầu tư là 147.000 tỷ đồng./.

Tấn Nguyên