Chứng kiến Lễ thượng cờ có Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Vinh, lãnh đạo các Bộ Công thương, Lao động-Thương binh và Xã hội cùng Đại sứ các nước thành viên ASEAN tại Việt Nam.

Ngay sau Lễ thượng cờ, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh đã trao đổi với báo chí xung quanh các vấn đề về ASEAN.

Đánh giá về những thành tựu ASEAN đã đạt được trong thời gian qua, Thứ trưởng cho biết, 46 năm qua, mỗi lần kỷ niệm ngày  thành lập ASEAN 8/8, chúng ta đều ghi nhận những bước phát triển rất lớn của ASEAN.

Thứ nhất là sau 46 năm, ASEAN đã có hiến chương, hoàn thành 2/3 chặng đường xây dựng cộng đồng để chính thức tuyên bố thành lập cộng đồng ASEAN vào ngày 31/12/2015.

Tiếp đó, ASEAN đã đảm nhận tốt vai trò chủ đạo của mình trong cấu trúc khu vực đang định hình, để thúc đẩy hợp tác, hòa bình và duy trì ổn định, trong khu vực.

Thứ ba là ASEAN đã góp phần thúc đẩy những biện pháp về xây dựng lòng tin, tạo ra những cơ chế về hợp tác trong khu vực giúp gắn kết những đối tác bên ngoài, đặc biệt là các nước lớn để cùng chung tay xây dựng những mục tiêu chung là hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển. Đây chính là cơ sở cho cấu trúc khu vực đang định hình với vai trò chủ đạo của ASEAN để tất cả các nỗ lực của các nước trong khu vực đều phục vụ tốt hơn sự phát triển và phúc lợi của người dân.

Kể từ khi được thành lập vào năm 1967, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á luôn đề cao tinh thần hợp tác, đồng thuận vì sự phát triển và thịnh vượng chung của khu vực, Thứ trưởng Phạm Quang Vinh nhấn mạnh, thời gian qua, ASEAN đã chủ động xử lý những vấn đề và những thách thức liên quan đến an ninh và phát triển ở khu vực trong đó có cả vấn đề Biển Đông, duy trì hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải ở Biển Đông, đảm bảo giải quyết hòa bình tranh chấp đồng thời tuân thủ luật pháp quốc tế, công ước luật biển. Trong chặng đường liên kết, hội nhập kinh tế của mình, đây thực sự có thể coi là một điểm sáng trong xây dựng cộng đồng ASEAN.

Về vai trò và đóng góp của Việt Nam trong ASEAN những năm qua, Thứ trưởng khẳng định Việt Nam gia nhập ASEAN năm 1995, chặng đường 18 năm qua chúng ta càng ngày càng hội nhập và đóng góp nhiều hơn, tích cực hơn trong nỗ lực chung của ASEAN.

Điểm đáng chú ý là cùng với sự tham gia ASEAN là sự song trùng quá trình thúc đẩy và đẩy mạnh phát triển kinh tế ở Việt Nam. Điều đó tạo ra những vị thế mới và sức năng động mới cho Việt Nam, có thể đóng góp sâu rộng và tích cực hơn trong ASEAN. Khi bước vào ASEAN, Việt Nam đã từng bước hội nhập với việc thực hiện càng ngày càng đầy đủ, trách nhiệm những cam kết của một nước thành viên. Từ những việc liên quan đến thực hiện các văn bản đã có trong ASEAN như thực hiện Hiệp ước về Hợp tác và Thân thiện Đông Nam Á, từng bước thực hiện những chỉ tiêu, tiêu chí về hội nhập, chúng ta đã vươn lên trở thành nước tham gia vào quá trình định hướng trong hoạt động của ASEAN.

Việt Nam đã nhiều lần tham gia làm chủ tịch ASEAN, đặc biệt là thành quả khi Việt Nam đảm nhận chức chủ tịch ASEAN năm 2010 trong bối cảnh quy định và cơ cấu tổ chức mới của ASEAN theo Hiến chương ASEAN. Đây là lần đầu tiên chúng ta làm chủ tịch ASEAN theo Hiến chương là trên tất cả các kênh chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội.

Trong suốt 1 năm chủ tịch, tất cả các nước đều đánh giá cao Việt Nam đã đặt ra nền móng về pháp lý để Hiến chương đi vào cuộc sống, thực sự khởi động nỗ lực triển khai mạnh mẽ lộ trình xây dựng cộng đồng ASEAN được thông qua vào năm 2009.

Việt Nam cũng đã trực tiếp tham gia vào những văn kiện mang tính chiến lược lâu dài của ASEAN, tạo ra nền tảng để ASEAN đi vào cộng đồng và phát triển trong những năm tiếp theo của cộng đồng, đồng thời mở rộng quan hệ của ASEAN với đối tác.

Rõ nét nhất là chúng ta đã đóng góp rất tích cực vào Hiến chương ASEAN, đây là văn bản pháp lý quan trọng, đưa ASEAN từ Hiệp hội hoạt động trên cơ sở một tuyên bố chính trị năm 1967, nay bắt đầu đi vào hoạt động trên cơ sở pháp lý có những cơ cấu tổ chức bộ máy mới để đảm bảo hiệu quả hoạt động cũng như triển khai các quyết định của ASEAN.

Thứ hai, Việt Nam là một trong những nước đóng góp rất tích cực vào lộ trình xây dựng cộng đồng ASEAN trên ba trụ cột.

Thứ ba là kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN cũng được thông qua năm 2010 tại Việt Nam và còn nhiều văn kiện khác nhằm tạo thành khung chính trị và pháp lý để ASEAN đi vào cộng đồng, mở rộng quan hệ với đối tác và phát huy vai trò trung tâm của khu vực.

Thứ trưởng Phạm Quang Vinh nhấn mạnh, những đóng góp của Việt Nam đã tạo ra vị thế mới cho đất nước đồng thời thúc đẩy những nỗ lực chung của ASEAN hướng tới mục tiêu chung của Hiệp hội. Bản thân Việt Nam đã nỗ lực rất lớn ở tầm quốc gia để có thể đạt được những tiêu chí về hội nhập và liên kết kinh tế.

Công cuộc đổi mới, mở rộng hội nhập của Đảng và Nhà nước ta đã tạo đà cho Việt Nam có thể bắt kịp và chủ động tham gia trong chặng đường từ nay đến 2015. Sau đó chúng ta sẽ tiếp tục tích cực cùng các nước phát huy trách nhiệm của mình để ASEAN luôn đoàn kết, đồng thuận và phát triển mạnh mẽ trong những năm tiếp theo, đóng vai trò hạt nhân, chủ động trong bảo đàm hòa bình, an ninh, phát triển trong khu vực.

Cuối cùng, ASEAN phải là nhân tố tạo ra môi trường liên kết để có không gian thị trường thúc đẩy sự phát triển chung. Việt Nam với chính sách kinh tế và những thành quả đổi mới, kinh nghiệm tham gia ASEAN... sẽ tiếp tục được bạn bè đánh giá cao và đóng góp ngày càng tốt hơn cho ASEAN./.