Nhân dịp này, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm
Bình Minh đã trả lời phóng viên báo chí về trọng tâm, kết quả và những đóng góp
của Đoàn Việt Nam vào thành công của hội nghị.
- Xin Bộ trưởng cho
biết trọng tâm và kết quả của hội nghị lần này?
- Bộ trưởng
Phạm Bình Minh: Hội nghị Cấp cao ASEAN 22 diễn ra tại Bandar Seri
Begawan của Brunei từ ngày 24-25/4/2013. Đây là Hội nghị Cấp cao ASEAN đầu tiên
trong Năm Chủ tịch ASEAN 2013 của Brunei, với chủ đề "ASEAN-Người dân của chúng
ta, Tương lai của chúng ta."
Tại hội nghị lần này, lãnh đạo cấp cao các
nước ASEAN đã bàn về phương hướng và các trọng tâm ưu tiên của ASEAN, nhất là về
xây dựng Cộng đồng, phát huy vai trò chủ đạo của ASEAN ở khu vực, mở rộng quan
hệ đối ngoại, cũng như trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan
tâm.
Trên tinh thần làm việc tích cực và khẩn trương, Hội nghị Cấp cao
ASEAN 22 đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đáng chú ý là:
Một là,
lãnh đạo các nước ASEAN đã thể hiện sự nhất trí cao về các định hướng ưu tiên
của ASEAN và đã cho ý kiến chỉ đạo về những vấn đề mang tầm chiến lược ở khu
vực, trong đó có đẩy mạnh tiến độ xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 và định
hướng tương lai của Hiệp hội; tăng cường đoàn kết và phát huy vai trò trung tâm
của ASEAN ở khu vực; mở rộng và làm sâu sắc quan hệ với các đối tác; khẳng định
ASEAN cần phải tiếp tục phát huy vai trò và tiếng nói chung về các vấn đề quan
trọng liên quan đến hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực.
Hai là, về
xây dựng cộng đồng ASEAN, các lãnh đạo nhất trí quyết tâm đẩy nhanh tiến độ xây
dựng Cộng đồng ASEAN, trên cả 3 trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã
hội, cũng như triển khai hiệu quả các chương trình hợp tác của ASEAN ở tầm quốc
gia và khu vực, trong đó có Kế hoạch tổng thể về Kết nối ASEAN và Chương trình
công tác về thu hẹp khoảng cách phát triển đồng thời, ASEAN cần chuẩn bị các
tiền đề và cơ sở cần thiết cũng như định hướng tầm nhìn của Hiệp hội cho cả giai
đoạn sau năm 2015.
Các nước cũng nhất trí cần đẩy mạnh hơn nữa tuyên
truyền, quảng bá về ASEAN và Cộng đồng ASEAN, thông qua các biện pháp về nâng
cao hiểu biết và ý thức cộng đồng, cũng như tăng cường sự hiện diện của ASEAN
trong công chúng với một số sáng kiến cụ thể như Cổng xuất nhập cảnh ASEAN tại
các cửa khẩu, Thẻ Doanh nhân ASEAN, giao lưu nhân dân, thể thao, văn
hóa...
Ba là, đối với các vấn đề quan trọng của khu vực, ASEAN cần tiếp
tục t ăng cường đoàn kết và phát huy hơn nữa vai trò chủ đạo của mình nhằm bảo
đảm môi trường hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực. Theo đó,
ASEAN cần tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin, chia sẻ các chuẩn mực ứng xử
và phát huy tác dụng của các công cụ và cơ chế hợp tác về chính trị-an ninh ở
khu vực như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở khu vực Đông Nam Á, Hiệp ước khu
vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), Tuyên bố về ứng xử của các
bên ở Biển Đông (DOC), Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc
phòng ASEAN mở rộng (ADMM+)... đồng thời tiếp tục phát huy vai trò trung tâm của
Hiệp hội trong cấu trúc khu vực đang định hình, cũng như trong các khuôn khổ hợp
tác khu vực có liên quan như ASEAN+1, ASEAN+3, ARF, Cấp cao Đông Á
(EAS)...
Bốn là, trong dịp này, lãnh đạo các nước cũng đã dành nhiều thời
gian để trao đổi về vấn đề Biển Đông, và đây là vấn đề thuộc quan tâm chung của
ASEAN và liên quan đến hòa bình và an ninh khu vực.
Hội nghị tiếp tục
nhấn mạnh các quan điểm và nguyên tắc chung của ASEAN, bao gồm bảo đảm hòa bình,
ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông; kiềm chế, không làm phức tạp
tình hình và giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; tôn trọng luật pháp
quốc tế và Công ước Luật biển năm 1982 của Liên hợp quốc (UNCLOS); thực hiện đầy
đủ và hiệu quả DOC và sớm tiến tới Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Hội nghị Cấp cao đã giao các Bộ trưởng tích cực trao đổi với Trung Quốc
nhằm sớm thúc đẩy đàm phán ASEAN-Trung Quốc về xây dựng Bộ Quy tắc, nhất là
tranh thủ dịp kỷ niệm 10 năm thành lập quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung
Quốc năm 2013.
Năm là tiếp tục mở rộng và nâng cao hơn nữa quan hệ của
ASEAN với các đối tác nhằm tranh thủ sự hỗ trợ cho các nỗ lực của ASEAN về xây
dựng Cộng đồng cũng như khuyến khích các đối tác tham gia và đóng góp tích cực
vào hợp tác khu vực, vì các mục tiêu chung là hòa bình, ổn định, hợp tác và phát
triển.
Các nước cũng nhất trí ASEAN cần tiếp tục phối hợp với các đối
tác nhằm triển khai hiệu quả các sáng kiến, chương trình, kế hoạch hợp tác đã đề
ra; chuẩn bị tốt cho các Hội nghị cấp cao với các đối tác trong năm 2013, trong
đó có tiếp tục đẩy mạnh quan hệ với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Mỹ,
Nga, Australia... và triển khai các hoạt động kỷ niệm quan hệ, như 10 năm quan
hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc và 40 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Nhật
Bản...
- Xin Bộ trưởng cho biết sự tham gia của Đoàn Việt Nam tại hội
nghị?
- Bộ trưởng Phạm Bình Minh: Thủ tướng Chính
phủ Nguyễn Tấn Dũng đã dẫn đầu đoàn Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị Cấp cao dịp
này. Với tinh thần chủ động, tích cực, trách nhiệm, Đoàn ta đã đóng góp chủ động
và tích cực vào các chủ đề trọng tâm của Hội nghị Cấp cao ASEAN 22 và về c ác
định hướng trọng tâm ưu tiên của ASEAN năm 2013, trong đó có: (i) xây dựng Cộng
đồng ASEAN, tăng cường liên kết và kết nối khu vực, thu hẹp khoảng cách phát
triển; (ii) tăng cường đoàn kết và phát huy vai trò chủ đạo của ASEAN trong cấu
trúc khu vực đang định hình vả về các vấn đề quan trọng có liên quan đến hòa
bình, an ninh và phát triển ở khu vực; (iii) thúc đẩy và mở rộng hợp tác với các
đối tác nhằm khuyến khích các đối tác tích cực hỗ trợ ASEAN xây dựng Cộng đồng,
đóng góp xây dựng vào hòa bình an ninh và phát triển ở khu vực cũng như ứng phó
hiệu quả với các thách thức đang đặt ra như biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch
bệnh, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia...
Đoàn Việt Nam đã đặc biệt nhấn
mạnh và đóng góp tích cực vào việc tăng cường đoàn kết của ASEAN trên cơ sở Hiến
chương và các mục tiêu chung của ASEAN, cũng như vào việc phát huy vai trò của
ASEAN trong việc bảo đảm hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực, trong đó có
việc thúc đẩy và chia sẻ các chuẩn mực ứng xử ở khu vực vì các mục tiêu
này.
Về Biển Đông, đoàn Việt Nam khẳng định ASEAN cần tiếp tục bảo đảm
tiếng nói chung và vai trò chủ đạo trong việc duy trì hòa bình, ổn định, an
ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông; thực hiện hiệu quả các mục tiêu và nguyên
tắc chung của ASEAN về Biển Đông, nhất là ủng hộ mạnh mẽ Tuyên bố 6 nguyên tắc
của ASEAN; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình và không sử dụng vũ
lực; tôn trọng luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển của LHQ 1982; thực hiện
đầy đủ Tuyên bố DOC và sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông
(COC).
Những đóng góp tích cực và xây dựng của Đoàn Việt Nam đã được Chủ
tịch và các nước ASEAN đánh giá cao. Bên lề hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn
Tấn Dũng đã có nhiều tiếp xúc song phương để trao đổi về tăng cường hợp tác song
phương cũng như các vấn đề cùng quan tâm.
- Trân trọng cảm ơn Bộ
trưởng./.
Thiện Thuật
(TTXVN)