Hôm qua, 19/9, hội nghị cấp cao về người di cư và người tị nạn ở trụ sở của
Liên hợp quốc, thành phố New York, Mỹ, đã cảnh báo những nguy cơ từ chủ
nghĩa bài ngoại đang lên cao tại châu Âu trước làn sóng ồ ạt người di cư
có thể lan rộng ra toàn cầu và đe dọa nhiều quốc gia.
Phát biểu tại hội nghị, Cao ủy Liên hợp quốc về nhân quyền Zeid Ra'ad Al
Hussein kêu gọi các nước chống lại "những phần tử cố chấp lợi dụng vấn
đề chủng tộc" đang tìm cách gây dựng tầm ảnh hưởng thông qua định kiến
và lừa dối, gây hại cho một bộ phận dễ tổn thương nhất.
Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras cho biết có hơn 1,2 triệu người di cư đã
vào biên giới nước này trong năm 2015. Nếu không sớm có giải pháp, tình
hình này sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho tình trạng phân biệt giữa
các quốc gia và lực lượng bài ngoại. Khi đó, tác động chính trị từ làn
sóng này sẽ không chỉ trong biên giới Hy Lạp.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu khẳng định không
quốc gia nào có thể quay lưng lại với với cuộc khủng hoảng người di cư
hiện tại và các tác động nó mang lại.
Thủ tướng Liban Tammam Salam kêu gọi hỗ trợ khẩn cấp từ cộng đồng quốc tế.
Ngoại trưởng của 193 quốc gia thành viên Liên hợp quốc đã thông qua
Tuyên bố New York, bao gồm những cam kết triển khai một kế hoạch đồng bộ
để giải quyết vấn đề người di cư và người tị nạn một cách hiệu quả hơn.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã phát động một chiến dịch toàn
cầu chống chủ nghĩa bài ngoại.
Theo Văn phòng của Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn, tính tới cuối
năm 2015 thế giới có 65,3 triệu người không có nhà cửa, con số cao nhất
kể từ Chiến tranh Thế giới 2. Hầu hết những người phải rời bỏ quê hương
ra đi đều bị đe dọa tính mạng khi trên đường tháo chạy. Trong số những
người may mắn sống sót, đến được một nơi nào đó để trú ngụ, nhiều người
thường xuyên phải sống trong sự sợ hãi, bị bài ngoại, bị tấn công bạo
lực, bị vi phạm nhân quyền và không được tiếp cận cách dịch vụ cơ bản.
Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ chủ trì một hội nghị thượng đỉnh thứ 2 về
vấn đề người di cư bên lề Khóa họp 71 Đại Hội đồng Liên hợp quốc trong
ngày 20/9. 40 quốc gia tham gia dự kiến sẽ công bố các cam kết hỗ trợ
mới về tiếp nhận thêm người di cư hoặc cung cấp giáo dục và việc làm.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tuyên bố trong vòng ba năm tới, Nhật Bản
sẽ cấp thêm 2,8 tỷ USD viện trợ nhân đạo để giúp Liên hợp quốc đối phó
với cuộc khủng hoảng người tị nạn toàn cầu. Trước đó, Thủ tướng Trung
Quốc Lý Khắc Cường đưa ra cam kết Bắc Kinh sẽ cấp thêm 100 triệu USD cho
các nỗ lực trợ giúp người tị nạn.
Tân Thủ tướng Anh Theresa May cũng tái khẳng định các cam kết của Anh
đối với viện trợ quốc tế song cho rằng cần có cách tiếp cận hiệu quả hơn
đối với làn sóng di cư khổng lồ bắt nguồn từ Syria cũng như nhiều khu
vực khác. Bên cạnh đó, theo bà May, trong số người nhập cư này không chỉ
có những người tị nạn mà còn có những người tìm kiếm các lợi ích kinh
tế.
Nhà lãnh đạo Anh kêu gọi các chính phủ áp dụng quy định yêu cầu người tị
nạn phải xin tị nạn ở quốc gia an toàn đầu tiên họ đặt chân tới. Điều
này có nghĩa, những người chạy khỏi Syria sẽ xin tị nạn ở ngay Thổ Nhĩ
Kỳ, Liban và Jordan.
Theo bà May, mỗi quốc gia đều có quyền kiểm soát các đường biên giới và
bảo vệ công dân của mình, song việc hạn chế người di cư không kiểm soát
và bất hợp pháp ra nước ngoài cũng là trách nhiệm của mỗi quốc gia.
Trong khi đó, tân Tổng thống Brazil Michel Temer kêu gọi tăng cường các
nỗ lực nhằm giải quyết gốc rễ gây ra tình trạng người di cư và tị nạn.
Theo ông, nguyên nhân của làn sóng di cư bắt nguồn từ chiến tranh, đàn
áp và chủ nghĩa bạo lực cực đoan. Do đó những thỏa thuận nhằm giải quyết
các vụ khủng hoảng chính trị và sự phát triển toàn diện sẽ ngăn chặn
tình trạng dịch chuyển của một lượng người khổng lồ.
Tổng thống Brazil thừa nhận mối quan tâm hàng đầu của các chính phủ là
an ninh cho công dân, song phải tôn trọng quyền con người, điều này cần
được thể hiện trong mối quan hệ với người khác cũng như người nước
ngoài.
Liên quan đến tình trạng người di cư tại châu Mỹ, Tổng thống Mexico
Enrique Pena Nieto khẳng định không rào cản nào có thể ngăn chặn được
người nhập cư. Theo ông, lịch sử đã chứng minh không rào cản nào dù là
tự nhiên hay nhân tạo có thể ngăn được sự di cư của con người hay ảnh
hưởng của văn hóa. Sự di chuyển là một phần tất yếu trong sự tồn tại của
con người.
Tuyên bố của Tổng thống Mexico được đưa ra trong bối cảnh ứng cử viên
Tổng thống Mỹ của đảng Cộng hòa Donald Trump liên tục tái khẳng định cam
kết nếu đắc cử sẽ xây một bức tường khổng lồ ở biên giới với Mexico để
chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp và tuyên bố Mexico sẽ phải trả tiền
xây dựng bức tường này.
Bên lề hội nghị cấp cao của Đại hội đồng này, Tổng Thư ký Liên hợp quốc
Ban Ki-moon đã có các buổi gặp song phương riêng rẽ với Thủ tướng Anh
Theresa May và Tổng thống Bồ Đào Nha Marcelo Rebelo để thảo luận về làn
sóng di cư tại châu Âu bên cạnh nhiều vấn đề quốc tế./.
(TTXVN)