Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong quý I/2019 diễn biến đúng quy luật khi tăng nhẹ trong tháng 1 (0,1% so với tháng trước), tăng cao trong tháng 2 (0,8%) và giảm trong tháng 3 (ước giảm 0,21%). CPI bình quân 3 tháng đầu năm 2019 ước tăng 2,63% so với cùng kỳ năm 2018, là mức thấp nhất trong 3 năm liên tiếp gần đây (quý I/2017 là 4,96%, quý II/2018 là 2,82%).

Trong đó, lạm phát cơ bản tháng 3 giảm 0,06% so với tháng trước, bình quân quý I tăng 1,84% so với cùng kỳ năm 2018, là mức tăng nhẹ. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước cho rằng áp lực điều hành chính sách tiền tệ trong năm nay sẽ “nhẹ” hơn năm 2018 do Cục Dự trữ liên bang Mỹ đã công bố không tăng lãi suất đồng USD.

Ngày 20/3, giá bán lẻ điện bình quân đã được điều chỉnh tăng 8,36% (tương ứng với mức tăng 144 đồng/kwh) sau thời gian dài bị giữ giá, chỉ tác động tới 0,33% mức tăng CPI của tháng 3, là mức tác động thấp. Điểm nổi bật trong điều chỉnh giá điện lần này là Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương tích hợp việc điều chỉnh tăng giá than và tính giá khí bao tiêu cho nhiệt điện theo thị trường, đồng thời tăng cường minh bạch, công khai giá điện, tránh trường hợp như những lần trước là giá điện tăng trước, giá than tăng sau nên gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh điện và luôn tạo sức ép đối với việc điều chỉnh giá điện.

Trong khi đó, với lợi thế về Quỹ bình ổn xăng dầu, liên Bộ Tài chính và Công Thương đã thực hiện “xả” Quỹ đề bù vào đà tăng của giá xăng dầu theo tín hiệu tăng của thế giới. Trong kỳ điều hành gần đây nhất vào ngày 18/3, Quỹ đã xả 2.801 đồng/lít với xăng E5RON92, 2.061 đồng/lít với xăng RON95 và 1.343 đồng/lít với dầu DO nhằm giữ nguyên giá xăng dầu, tạo dư địa cho tăng giá điện sau đó 2 ngày để giảm tác động của việc tăng giá điện lên CPI.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng công tác điều hành giá quý I/2019 đã đạt được nhiều kết quả tích cực, có nguyên nhân từ sự phối hợp chặt chẽ, bài bản của các bộ, ngành thuộc Ban Chỉ đạo với từng kịch bản điều hành giá các mặt hàng cụ thể, sự vào cuộc tích cực, cung cấp thông tin kịp thời của các cơ quan tới báo chí và dư luận xã hội.

Bên cạnh một số mặt hàng tăng giá nhưng nhiều mặt hàng cũng giảm giá trong quý I, trong đó xuất hiện các diễn biến mới như giá các mặt hàng thịt lợn và lúa gạo đã giảm do bệnh dịch và thiếu thị trường xuất khẩu gạo.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Chỉ đạo cho rằng công tác điều hành giá không “thụ động”, không chỉ phụ thuộc vào cung - cầu của thị trường mà từ thực tiễn và diễn biến giả cả phải kịp thời kiến nghị tới Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong tổ chức sản xuất và tiêu dùng.

“Giá thịt lợn đang giảm, nếu không tính toán việc tái đàn phù hợp thì cuối năm thiếu hụt nguồn cung, giá cao sẽ tác động tới mặt bằng giá nói chung và công tác điều hành giá của Chính phủ”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nêu yêu cầu với các bộ, ngành.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Trần Thanh Nam cho biết dịch tả lợn châu Phi chủ yếu diễn ra ở hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Các trang trại của doanh nghiệp chế biến chiếm tới 60% nguồn cung của cả nước ít chịu tác động của dịch bệnh này và Bộ NN&PTNT đang tập trung khuyến khích các doanh nghiệp bảo đảm nguồn cung để đáp ứng nhu cầu của thị trường vào thời điểm cuối năm.

Về điều hành CPI trong 3 quý còn lại của năm 2019, các cơ quan: Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đều có tính toán riêng các kịch bản khác nhau về mức tăng CPI của từng quý và cả năm, trong đó kịch bản CPI tăng cao nhất vẫn bảo đảm mục tiêu của Quốc hội giao là tăng khoảng 4%.

Sau khi nghe ý kiến của các bộ, ngành về cập nhật tình hình quản lý giá dịch vụ, hàng hóa, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá nhận định Chính phủ hoàn toàn có thể kiểm soát lạm phát của năm 2019 ở mức từ 3,3-3,9%, vượt yêu cầu của Quốc hội trên tinh thần chủ động theo dõi, phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, minh bạch và cung cấp thông tin kịp thời cho xã hội. Không chỉ vậy, các bộ, ngành phải tính toán điều hành giá cả hàng hóa, dịch vụ công y tế, giáo dục theo tín hiệu của thị trường.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ NN&PTNT ngăn chặn lây lan dịch tả lợn châu Phi, có biện pháp tái đàn để bảo đảm nguồn cung khi bệnh dịch được kiểm soát. Ngân hàng Nhà nước có hình thức hỗ trợ tín dụng với các hộ chăn nuôi bị ảnh hưởng.

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính chủ động nắm bắt thông tin về diễn biến giá thế giới để có phương án điều hành giá xăng dầu trong nước, kết hợp với trích lập và sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu hợp lý để bình ổn giá trong thời điểm giá thế giới có biến động bất thường, không ảnh hưởng tới kỳ vọng về lạm phát; tiếp tục tăng cường công khai, minh bạch chi phí đầu vào của giá điện, kết quả sản xuất kinh doanh điện theo quy định.

Bộ Y tế đẩy mạnh rà soát, thu gọn danh mục dịch vụ, trên cơ sở đó đổi mới định mức kinh tế kỹ thuật, bảo đảm việc hoạt động ổn định của cơ sở y tế, tiết kiệm chi phí cho người bệnh và ngân sách nhà nước; cùng với BHXH Việt Nam triển khai và mở rộng danh sách đấu thầu tập trung quốc gia đối với thuốc, vật tư y tế, đẩy nhanh đấu thầu và đàm phán giá thuốc để hạ giá và cung ứng thuốc có chất lượng./.

(VGP)