Bước sang ngày thứ ba của hội nghị kéo dài hai tuần bàn về hiệp định kiểm soát vũ khí quan trọng ra đời năm 1970 trên, đại biểu của 189 nước tham gia ký hiệp ước đã nhất trí về một chương trình nghị sự cho một hội nghị sẽ tổ chức vào năm 2010, mà tại đó các thành viên của NPT hy vọng sẽ thông qua một kế hoạch hành động để cải tổ hiệp định này.

Chương trình nghị sự vừa được nhất trí này bao gồm việc xem xét lại các cam kết về giải trừ vũ khí do Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc và Nga đưa ra vào những năm 1995 và 2000. Chương trình này cũng bao gồm việc thảo luận "khu vực phi vũ khí hạt nhân", mà theo các nhà ngoại giao, chủ yếu sẽ là về kho vũ khí hạt nhân có thể có của Israel.

Các nhà ngoại giao đã mô tả thỏa thuận này là khiêm tốn, nhưng quan trọng vì suốt 10 năm qua, các nước thành viên NPT thậm chí không thể nhất trí về vấn đề sẽ thảo luận. Theo họ, các phát biểu theo giọng điệu mới của chính quyền Mỹ Barack Obama là nhân tố quyết định góp phần đưa đến kết quả trên.

Một nhà ngoại giao giấu tên cho biết đại diện của Washington đã có "một sự đảo ngược chính sách" so với chính quyền tiền nhiệm và nhất trí tiếp tục thực hiện các cam kết của mình. Phái đoàn Pháp ban đầu vẫn cản trở nhưng sau đó đã nhượng bộ.

Trong nhiều năm qua, các nước tham gia NPT đã nỗ lực hàn gắn những chia rẽ sâu sắc trong nội bộ. Các nước đang phát triển phàn nàn rằng các cường quốc hạt nhân không thực hiện cam kết giải trừ hạt nhân, đồng thời phủ nhận rằng họ đang tìm cách tiếp cận công nghệ này.

Hội nghị về NPT gần đây nhất diễn ra năm 2005 đã không đạt được bước tiến nào khi Mỹ cố gắng hướng sự tập trung của các nước vào những chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran và Cộng hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên. Trong khi đó, Iran chỉ trích sự thất bại của quá trình giải giáp hạt nhân, còn Ai Cập thì nhấn vào các kho vũ khí hạt nhân có thể có của Israel./.

TG