Chủ Nhật, 6/10/2024
Cuộc sống số
Thứ Hai, 22/9/2008 14:54'(GMT+7)

Đào tạo nhân lực cho ngành CNTT Việt Nam

Thực tế của Việt Nam hiện nay, theo đánh giá của nhiều chuyên gia, số lao động chuyên môn đủ năng lực, đạt chuẩn quốc tế để "làm ngon" trong lĩnh vực CNTT nói chung hay phần mềm nói riêng vẫn "hiếm lắm". Vậy, làm sao để khắc phục được tình trạng ấy? Việc đào tạo và phát triển nhân lực CNTT Việt Nam cần những gì? Làm sao để tạo được những bước đột phá trong đào tạo nhân lực CNTT Việt Nam?

Tham gia trả lời trực tuyến là hai chuyên gia trong lĩnh vực đào tạo nhân lực CNTT: ông Lâm Quang Nam - Giám đốc Ban Đào tạo và Phát triển nguồn nhân lực VINASA và ông Trần Vũ Việt Anh - Giám đốc trung tâm Phát Triển Nhân Lực phần mềm Việt Nam trực thuộc VINASA.

Thưa ông Việt Anh, trung tâm Phát triển nhân lực phần mềm thì làm những công việc gì?(Hoàng Anh,19Tuổi,Hà Nội)

Việt Anh: Chào bạn Hoàng Anh, Câu hỏi của bạn rất hay và có trách nhiệm. Khi ai đó nhận một nhiệm vụ thì cần hiểu rất rõ mình phải làm gì và mình có thể làm gì.

Với Trung tâm (xin viết tắt) chúng tôi trịu trách nhiệm triển khai các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp hội viên trong vấn đề phát triển nhân lực nói chung. Ví dụ một dự án lớn hiện nay là Hệ thống xếp bậc nhân lực của ngành CNPM, một số hội thảo chia sẻ kinh nghiệm và đối thoại với chính phủ để có được những đường lối, chính sách và hỗ trợ đối với ngành, với nhân lực trong ngành.

Ngoài ra, chúng tôi tham gia trực tiếp với các trường đại học, các trung tâm đào tạo, với các doanh nghiệp để có chất lượng nhân lực tốt hơn.

Bạn có thể tham khảo, tuy chưa đầy đủ, tại Website của Trung tâm: http://www.vinasa.org.vn/hrd/

Cảm ơn bạn.

Xin được hỏi ông Lâm Quang Nam, Trung tâm Phát triển Nhân lực của Vinasa có liên kết đào tạo với TT nào của nước ngoài ko?(Mc,24Tuổi,HN)

Lâm Quang Nam: Hiện nay Trung tâm Phát triển Nhân lực của VINASA đang phối hợp với AOTS (Hiệp hội Học bổng Kỹ thuật Hải ngoại Nhật Bản) thực hiện các khoá đào tạo chuyên ngành sản xuất phần mềm. Các khoá học này được chính phủ Nhật Bản tài trợ một phần thông qua AOTS. Mục tiêu của các khoá đào tạo này là nâng cao năng lực cho các doanh nghiệp phần mềm Việt Nam.

Chương trình hợp tác nói trên không thuộc loại liên kết đào tạo. Trung tâm Phát triển Nhân lực của VINASA hiện không liên kết đào tạo với các cơ sở đào tạo ở nước ngoài.

Có thể đưa ra một tiêu chuẩn thế nào là một lao động đạt "chuẩn" không? (Phạm Thế Tuyền,21Tuổi,Hà Nội)

Lâm Quang Nam: Lao động đạt "chuẩn" là lao động thoả mãn được yêu cầu của người sử dụng lao động.

Em mới học xong chưa biết xin việc làm ở đâu nhờ anh chỉ giúp?(Phạm Công Tráng,23Tuổi,Gia lai)

Việt Anh: Chào em Tráng,

Anh thấy em đề cập là đang ở Gia Lai, nếu em tìm việc ở Gia Lai thì quả thực là anh khống biết. Nếu em tìm việc ở thành phố khác, như Tp. HCM, Hà Nội, Đà Nẵng thì anh có thông tin cho em. Tất nhiên, phụ thuộc vào việc em muốn làm việc cho cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nữa.

Em có thể tham khảo tại Website của Trung tâm phát triển nhân lực: http://www.vinasa.org.vn/hrd/, hoặc một số trang Web giới thiệu việc làm khác bằng cách tìm kiếm với từ khóa "việc làm ngành công nghệ thông tin" trên trang tìm kiếm www.google.com, hay www.yahoo.com.

Chúc em sớm tìm được việc.

Thưa ông Quang Nam, được biết ông là người chịu trách nhiệm về xếp bậc nhân lực trong ngành phâà mềm hiện nay. Ông có thể chia sẻ những nghiên cứu của mình? Nguyên tắc ở đây là gì? (Nguyễn Đức,24Tuổi,Bắc Ninh)

Lâm Quang Nam: Nguyên tắc của hệ thống xếp bậc nhân lực của VINASA là cá nhân làm việc trong ngành sẽ được xếp bậc dựa trên kiến thức, kỹ năng, và đóng góp của mình trong tổ chức, tức là dựa trên những gì anh ta "đã làm được", chứ không phải những gì anh ta "sẽ làm được", "muốn làm", hay "cam kết sẽ làm".

Ông Lâm Quang Nam

Xin hỏi ông Lâm Quang Nam, nguồn nhân lực của VN luôn được đánh giá là trẻ và sáng tạo, tại sao vấn đề nhân lực lại luôn luôn nóng? Vinasa có trách nhiệm gì trong việc đào tạo nguồn nhân lực PM, vốn được coi là yếu và thiếu hiện nay?(Hoàng Phú,27Tuổi,HP)

Lâm Quang Nam: Nguồn nhân lực Việt Nam trẻ, nhưng còn thiếu kỷ luật, thiếu trình độ chuyên môn, thiếu khả năng thích nghi với môi trường công nghiệp. Tuổi trẻ Việt Nam thường được đánh giá là sáng tạo, nhưng trên thực tế của ngành công nghiệp phần mềm ở Việt Nam, chúng ta chưa có sản phẩm hay ý tưởng sáng tạo đủ tốt để thương mại hoá và cạnh tranh với các sản phẩm và ý tưởng sáng tạo của thế giới.

VINASA là hiệp hội của các doanh nghiệp phần mềm, nên trách nhiệm của chúng tôi giới hạn trong việc giúp các công ty phần mềm Việt Nam củng cố và phát triển đội ngũ nhân lực. Chúng tôi hy vọng nhờ đó sẽ giúp nâng cao chất lượng nhân lực ở các công ty, cũng như gián tiếp nâng cao chất lượng nhân lực đi ra từ các cơ sở đào tạo.

Được biết ông VN là một thành viên BGK Sao Khuê? Ông có chú ý đến chính sách nhân lực của các doanh nghiệp khi quyết định trao giải cho những doanh nghiệp xứng đáng (tôi muốn nói đến đơn vị, doanh nghiệp chứ không phải một sản phẩm đơn thuần)? (Nguyễn Huy,24Tuổi,HN)

Việt Anh: Chào bạn Huy,

Đúng là tôi có tham gia BGK của giải thưởng Sao Khuê 2008, giải thưởng của VINASA đối với các doanh nghiệp, sản phẩm và các cá nhân tiêu biểu của ngành.

Việc chấm giải Sao Khuê phải tuân thủ theo quy định của Ban tổ chức giải chứ tôi không được tự đưa thêm tiêu chí. Vì vậy, về cá nhân tôi không tự thêm tiêu chí về chính sách nhân lực. Trong khuôn khổ của Sao Khuê 2008, theo tôi nhớ thì không đánh giá khi chính sách nhân lực của doanh nghiệp tốt.

Cảm ơn bạn.

Tôi nghe nói, VN đang phấn đấu trở thành trung tâm đào tạo nhân lực phần mềm TG? Theo ông Nam, tuyên bố này có cơ sở thực hiện không? Nếu có chúng ta sẽ gặp khó khăn gì? Khả năng hay là vật chất? (Nguyễn Minh,24Tuổi,Hà Nội)

Lâm Quang Nam: VINASA đặt mục tiêu đưa Việt Nam vào Top 5 các nước cung ứng nhân lực phần mềm cho thế giới. Xét trên số lượng và cơ cấu dân số, mục tiêu này có cơ sở để trở thành hiện thực.Khó khăn chính mà chúng ta gặp phải là nguồn lực để đầu tư.

Anh Việt Anh thân mến, để đào tạo một kỹ thuật viên có trình độ theo anh có khó không? Tôi thấy hiện nay có rất nhiều cơ sở đào tạo CNTT, nhưng đâu là cái mà sinh viên của chúng ta đang thiếu?(Tuấn Sơn,30Tuổi,Hải Phòng)

Việt Anh:  Chào bạn Tuấn Sơn,

Câu hỏi của bạn rất hay, và tôi nghĩ có rất nhiều bạn đang có câu hỏi tương tự. 

Tôi làm việc liên quan đến đào tạo CNTT khoảng 5 năm, đã thực sự triển khai các chương trình đào tạo kỹ thuật viên và lập trình viên. Theo ý kiến cá nhân, việc đào tạo một kỹ thuật viên có kỹ năng (xin thay cho từ có trình độ) không phải khó. Với chương trình đào tạo khoảng 6 tháng liên tục, các bạn trẻ để có thể trở thành kỹ thuật viên có kỹ năng. 

Đúng là hiện nay ở Việt Nam đang có khá nhiều các cơ sở đào tạo CNTT, nhưng không phải cơ sở nào cũng đảm bảo được đúng nội dung đào tạo mà họ quảng cáo.

Theo tôi, các cơ sở đào tạo giúp học viên về việc đào tạo theo thứ tự và hệ thống, hỗ trợ lúc mới bắt đầu thực hành, và hỗ trợ giám sát việc học. Nếu các bạn đến đó với tư tưởng để đợi kiến thức, kỹ năng tự động vào thì sẽ hỏng. Cần chủ động học hỏi, cùng bạn bè chia sẻ kinh nghiệp và kỹ năng. Tự tìm kiếm và mở rộng những gì mình vừa được học, vừa được thực hành. Giảm tối đa việc sử dụng lại mã nguồn của người khác, vì chúng ta cần tập trung vào học chứ không phải tạo sản phẩm. 

Ông Trần Vũ Việt Anh

Xin chào anh Quang Nam. Anh có thể cho biết trình độ CNTT Việt Nam đang đứng ở đâu trên bản đồ CNTT thế giới?(Thu Hà,25Tuổi,Hải Dương)

Lâm Quang Nam: Có nhiều loại bản đồ, tuỳ thuộc vào người xem. Người Nhật có bản đồ của người Nhật, người Mỹ có bản đồ của người Mỹ, người Châu Âu có bản đồ của người Châu Âu.Để xác định vị trí của mình trên bản đồ, có lẽ chúng ta nên xác định trước, bản đồ đó dành cho ai.

Đối với người Nhật, Việt Nam đang ở vị trí ưu tiên trên bản đồ lựa chọn các địa điểm sản xuất hay gia công sản phẩm CNTT. Đối với người Mỹ hay Châu Âu, Việt Nam ở mức không ưu tiên bằng. Việc lấy giá trị trung bình vị trí của Việt Nam trên tất cả các bản đồ (để biết được vị trí tổng quát)có lẽ không có ý nghĩa lắm.

Hai ông nghĩ sao về chất lượng các trung tâm tin học quốc tế hiện nay như Aptech, NIIT?(Hiệp,23Tuổi,Hà Nội)

Lâm Quang Nam: Các trung tâm này được tổ chức rất tốt, có quy trình kiểm soát chất lượng tốt hơn phần lớn trung tâm đào tạo tin học không chính quy trong nước. Quy trình kiểm soát chất lượng tốt là điều kiện cần để có sản phẩm đầu ra tốt, nếu chất lượng học viên đầu vào cũng tốt thì chúng tôi tin rằng học viên tốt nghiệp sẽ đạt đúng chất lượng như các trung tâm này đã cam kết.

Chào các anh. Theo em được biết thì ngành công nghiệp phần mềm nước ta còn chưa thực sự phát triển. Vậy theo các anh, để phát triển được ngành công nghiệp "mới mẻ" này thì phải có những "chiêu thức" gì?(Mr Bean,18Tuổi,Thiên Đường)

Việt Anh: Xin chào Mr. Bean đến từ thiên đường,

Để ngành CNPM Việt Nam phát triển thì đúng là cần rất nhiều "chiêu thức", đặc biệt là các chiêu mới từ thiên đường. Vì chỉ ở đó mới có thể làm ngay tức thì một số việc mà ở đây chúng tôi khó làm. Ví dụ, mọc ra 1 triệu nhân lực, tuy 1t triệu chỉ là 1.2% dân số Việt Nam nhưng để có được con số đó cũng cần cả chục năm với cực nhiều kế hoạch và đầu tư. Hay ví dụ khác, cả gần 300 nghìn nhân lực hiện nay của ngành CNTT tự nhiên giỏi tiếng Anh như người Anh hay Mỹ, thế là chúng ta "phát triển".

Thêm một chút, nếu có được:

- Chính sách tốt

- Đối tác tốt

- Toàn dân ủng hộ

chắc chắn CNPM Việt Nam sẽ phát triển. 

Cảm ơn bạn.

Tôi là một du học sinh ngành phần mềm. Tôi hoàn toàn có thể ở lại nước đó để tiếp tục phát triển nhưng tôi quyết định về VN để cống hiến. Kết quả là mặc dù ở Việt Nam nhưng tôi lại làm thuê cho công ty nước ngoài và bán chất xám cho những người ngoài VN. Bạn bè tôi nhiều người cũng vậy. Các ông trong ngành, các ông nghĩ sao về thực tế này? (Hoàng Nhật Minh,28Tuổi,Sài Gòn)

Lâm Quang Nam: Nếu bạn du học bằng nguồn tài chính của gia đình hoặc bản thân, thì bạn có quyền lựa chọn công việc phù hợp với năng lực và nhu cầu của mình. Bạn có thể lựa chọn làm việc cho các công ty Việt Nam có đủ năng lực đáp ứng nhu cầu của bạn. Chế độ đãi ngộ mà Nhà nước hay các công ty Việt Nam dành cho nhân tài có thể không so sánh được với các công ty đa quốc gia, nhưng không phải là không có. Chẳng hạn, riêng đối với người làm trong ngành phần mềm, Nhà nước đã có chế độ thuế thu nhập ưu đãi hơn các ngành khác.

Thưa ông Việt Anh, xin ông cho biết, Trung tâm phát triển nhân lực phần mềm Việt Nam trực thuộc VINASA hiện đang tiến hành những phần việc gì để có thể đẩy mạnh cái gọi là "phát triển nhân lực phần mềm Việt Nam"?(Guest,30Tuổi,HN)

Việt Anh: Chào bạn,

Tôi đã trả lời một câu hỏi tương tự của bạn Hoàng Anh ở trên, hi vọng là bạn có thể tìm thấy.

Còn thực sự làm được gì thì đến thời điểm này tôi vẫn đang cố gắng hết sức mà chưa thấy được gì nhiều.

Cảm ơn bạn.

Việc xếp bậc nhân lực CNTT dựa trên những tiêu chí gì để đánh giá? Liệu có vội vàng không khi việc giáo dục, đào tạo CNTT còn chưa theo chuẩn và có nên lập một chuẩn về đào tạo CNTT rồi sao đó mới tính đến việc xếp bậc nhân lực?(Hà Anh,27Tuổi,Hà Nội)

Lâm Quang Nam: Việc xếp bậc cá nhân làm việc trong ngành phần mềm dựa trên kiến thức, kỹ năng, và đóng góp của cá nhân cho tổ chức.

VINASA là hiệp hội của các doanh nghiệp phần mềm, cho nên chúng tôi giới hạn trong việc sử dụng và bồi dưỡng nhân lực đang làm việc trong các doanh nghiệp. Vì vậy, chúng tôi quan tâm trước hết đến chuẩn đánh giá trình độ nhân lực. Chúng tôi hoan nghênh bất kỳ hệ thống đào tạo nào tạo ra nhân lực đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp, dù hệ thống đó theo chuẩn này hay chuẩn khác.

Việc xếp bậc nhân lực CNTT dựa trên những tiêu chí gì để đánh giá? Liệu có vội vàng không khi việc giáo dục, đào tạo CNTT còn chưa theo chuẩn và có nên lập một chuẩn về đào tạo CNTT rồi sao đó mới tính đến việc xếp bậc nhân lực?(Hà Anh,27Tuổi,Hà Nội)

Lâm Quang Nam: Việc xếp bậc cá nhân làm việc trong ngành phần mềm dựa trên kiến thức, kỹ năng, và đóng góp của cá nhân cho tổ chức.

VINASA là hiệp hội của các doanh nghiệp phần mềm, cho nên chúng tôi giới hạn trong việc sử dụng và bồi dưỡng nhân lực đang làm việc trong các doanh nghiệp. Vì vậy, chúng tôi quan tâm trước hết đến chuẩn đánh giá trình độ nhân lực. Chúng tôi hoan nghênh bất kỳ hệ thống đào tạo nào tạo ra nhân lực đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp, dù hệ thống đó theo chuẩn này hay chuẩn khác.

Tôi cho rằng cái gốc của sự phát triển của bất cứ ngành nào, đặc biệt là ngành phần mềm - ngành nhân sự - thì ưu tiên đầu tiên phải là phát triển nhân sự. Tuy nhiên tôi thấy hình như nhân sự phần mềm của chúng ta mới chỉ tham gia vào những công đoạn đơn giản, giống như cày thuê, theo các ông, bao giờ chúng ta mới có thể có được những sản phẩm mang tính trí tuệ cao như của Israel?(Na,26Tuổi,Hà Nam)

Lâm Quang Nam: Một số công ty Israel vẫn đang "cày thuê" cho các thị trường phát triển hơn. Tôi nghĩ chúng ta không nên đặt vấn đề "cày thuê" hay phải "thuê cày", mà nên tìm cách tận dụng có hiệu quả nhất nguồn lực hiện có, trong khi tìm cách nâng cao chất lượng nguồn lực ấy để có thể tận dụng được theo cách khác, hiệu quả hơn, trong tương lai.

Anh Nam à em là Tú học lớp tin4k50 ĐHBK HN. Em có một câu hỏi là:Em học chuyên ngành CNTT nhưng kỹ năng lập trình kém lắm em phải làm sao bây giờ?(Lê Văn Tú,23Tuổi,Thanh Hóa)

Lâm Quang Nam: Công nghệ thông tin không chỉ là lập trình. Nếu em vẫn muốn làm trong ngành CNTT, mà không muốn lập trình, em có thể chọn những con đường khác.

Được biết Vinasa có kế hoạch thành lập Đại học Vinasa đào tạo nguồn nhân lực phần mềm. Liệu "đầu ra" của Đại học Vinasa có chất lượng tốt hơn so với mặt bàng đào tạo CNTT hiện nay và đáp ứng tốt công việc?(Duy Hải,30Tuổi,Hà Nội)

Việt Anh: Đúng, hiện nay VINASA đang trong giai đoạn nộp hồ sơ xin thành lập trường đại học, theo kế hoạch, trường sẽ bắt đầu tuyển sinh vào năm 2009.

Hiện nay, chương trình đào tạo của Đại học VINASA đang được xây dựng. Sinh viên của trường sẽ được trang bị kiến thức và kỹ năng tốt đảm bảo phục vụ ngành công nghiệp CNPM.

Còn so sánh với các trường đại học khác thì tôi nghĩ nên để các doanh nghiệp sử dụng nhân lực sau này đánh giá, như thế sẽ công bằng hơn và chính xác hơn.

Cảm ơn bạn.

Chào các bác, cháu là SV đang theo học nghành IT, cháu thấy hiện nay. Ở Việt Nam có rất ít nới đào tạo IT do người Việt Nam làm chủ. Chúng ta có mhưng mà là của nước ngoài, mà học phí ở đây thì quá cao so với mặt bằng chung của xã hội Việt Nam. Vậy các Bác có hướng giải quyết thế nào về vấn đề này?(Lê Đức Đạt,20Tuổi,Văn Lâm - Hưng Yên)

Lâm Quang Nam: Tôi cho rằng học ở đâu không quan trọng bằng học được gì. Người Việt Nam ta có câu "Học thày không tày học bạn." Bạn có thể chọn cách học hỏi những người đi trước, xin đi làm bán thời gian để học trong công việc, sử dụng Internet để tìm câu trả lời cho mình, mượn sách trong thư viện để nghiền ngẫm...

Học phí ở các trung tâm đào tạo hay lệ phí lấy chứng chỉ nước ngoài nên được nhìn nhận như một khoản đầu tư, bạn nên hiểu rõ mình có thể thu được gì trước khi quyết định đầu tư. Nếu bạn thấy lợi ích thu được rất lớn, thì tôi tin rằng bạn sẽ tìm được cách để đầu tư, dù học phí có cao đến đâu.

Thưa ông Lâm Quang Nam, Hệ thống xếp bậc nhân lực mà VINASA đang xây dựng được cho là sẽ “định danh các vị trí làm việc trong doanh nghiệp, đồng thời thiết lập tiêu chuẩn kiến thức và kỹ năng phù hợp với các vị trí”. Xin hỏi, chúng ta sẽ căn cứ vào đâu để đưa ra các tiêu chí sắp xếp – phân loại và định danh như vậy?(Em Đây Ạ!,30Tuổi,HN)

Lâm Quang Nam: Chúng ta sẽ căn cứ vào kinh nghiệm của các nền công nghiệp phát triển (Nhật, Mỹ, châu Âu) và cụ thể hoá, điều chỉnh hay bổ sung theo nhu cầu phát triển của Việt Nam. Hệ thống xếp bậc nhân lực của VINASA được thiết kế dựa trên ý tưởng của EUCIP của châu Âu, và hiện đang được các chuyên gia Nhật Bản hỗ trợ phát triển để tương thích với ITSS của Nhật Bản.

Theo quan điểm riêng của 2 ông thì trường đại học nào ở Hà Nội đào tạo CNTT tốt nhất (ĐHCN, ĐHBK...)?(Minh Hiệp,23Tuổi,Hà Nội)

Việt Anh: Khái niệm tốt nhất ở đây là tương đối khó xác định vì cần có tiêu chí.

Chúng tôi có tham khảo các doanh nghiệp sử dụng nhân lực ở Hà Nội về độ hài lòng khi sử dụng nhân lực của 3 trường đại học ở Hà Nội là ĐH Bách khoa, ĐH Công nghệ, ĐH Khoa học Tự nhiên. Chúng tôi thấy rằng độ hài lòng là tương đương nhau.

Cảm ơn bạn.

Theo 2 ông khi tôi gặp cơ hội tốt (ko có lần thứ 2) thì có nên bảo lưu hoặc bỏ học để lập nghiệp như Bill Gates ko? Cơ hội đó ko cho phép tôi vừa học vừa làm.?(Minh Hiệp,23Tuổi,Hà Nội)

Lâm Quang Nam: Bạn chỉ có thể biết cơ hội đó tốt hay không, nếu nó trở thành hiện thực hoặc thất bại. Trong cả hai trường hợp, bạn nên chuẩn bị cho mình một exit plan trước khi quyết định theo đuổi cơ hội này.

Mức thu nhập trung bình hiện tại của 2 ông là bao nhiêu?(Minh Hiệp,23Tuổi,Hà Nội)

Việt Anh: Câu hỏi của bạn hay quá!

Chúng tôi (tôi và anh Nam) lần đầu tiên bị hỏi câu hỏi này, cảm ơn bạn.

Thu nhập bình quân của chúng tôi hiện nay nằm giữa mức lương của anh Trương Gia Bình (Chủ tịch VINASA) và một lập trình viên ở công ty phát triển phần mềm ở Việt Nam hiện nay.

Tôi vừa đọc trên VNN thấy bảo nhân lực phần mềm cần cả đặc sản và cơm bình dân. Ông Việt Anh, ông nghĩ sao về nhận định này? (Hieutran,29Tuổi,Q1.TPHCM)

Việt Anh: Chúng ta đều biết là tham gia phát triển phần mềm có rất nhiều vị trí, có cao có thấp. Có vị trí đòi hỏi kinh nghiệp, có vị trí không cần nhiều. Ở Việt Nam tất nhiên cũng cần tất cả các vị trí đó.

Tôi không phản đối cách gọi nhân lực phần mềm với hai cụm từ "đặc sản" và "bình dân" vì đó là quyền tác giả. Nhưng cá nhân tôi thì sẽ không sử dụng. 

Cảm ơn bạn!

Trong bối cảnh nước ta đang hội nhập toàn diện vào nền kinh tế thế giới, thương mại điện tử sẽ đóng góp 1 phần ko nhỏ vào công cuộc phát triển của đất nước. Thương mại điện tử có tính chất không biên giới mang lại rất nhiều lợi thế cho doanh nghiệp!? Người làm thương mại điện tử cần có kiến thức về CNTT và thương mại, theo ông đúng không? Việc đào tạo thực hiện như thế nào để bổ sung hai loại kiến thức đó?(Nguyễn Thị Bích Thủy,26Tuổi,Q.9, TP. HCM)

Lâm Quang Nam: Câu hỏi của bạn quá rộng để có thể trả lời rõ ràng và cụ thể. Về nguyên tắc, tôi cho rằng cách đào tạo tốt nhất là tự đào tạo, và động cơ tốt nhất để làm việc đó là động cơ tài chính.

Vì thời gian có hạn, nên chúng tôi xin hẹn trả lời các câu hỏi còn lại vào dịp khác. Xin cám ơn các bạn đã quan tâm.
(Theo VTV)

Các tin khác

Thư viện ảnh

Liên kết website

Mới nhất