Trong năm 2020, tỉnh ủy Điện Biên đã lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp và Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020 - 2025; lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống đại dịch Covid-19 trong tình hình mới; tiếp tục thực hiện nghiêm chủ trương khắc phục tác động của đại dịch Covid-19 để phục hồi và phát triển nền kinh tế.
Trong bối cảnh Covid-19, bên cạnh nhiều khó khăn, thách thức, tình hình di cư tự do, hoạt động lợi dụng tôn giáo, tuyên truyền đạo trái pháp luật, tuyên truyền thành lập “Nhà nước Mông” vẫn còn xảy ra phức tạp ở một số nơi trên địa bàn tỉnh đã ảnh hưởng không nhỏ tới công tác xây dựng Đảng, tác động trực tiếp tới tình hình tư tưởng xã hội, tới một bộ phận không nhỏ nhân dân.
Trong bối cảnh đó, công tác tuyên giáo tỉnh Điện Biên đã thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy, bám sát thực tiễn, tích cực, chủ động thực hiện và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần cổ vũ, động viên nhân dân thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2020. Bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Tuyên giáo Trung ương và Tỉnh ủy, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã chủ động tham mưu Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện các lĩnh vực công tác tuyên giáo.
Ngành Tuyên giáo tỉnh Điện Biên đã chủ động, tăng cường trong nắm tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên và Nhân dân, đề xuất với cấp ủy giải pháp lãnh đạo công tác tư tưởng chính trị. Tham mưu giúp cấp ủy tổ chức, triển khai các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của tỉnh, của Trung ương đảm bảo yêu cầu kế hoạch, thời gian quy định, chất lượng, hiệu quả.
Thông qua các cuộc họp giao ban định kỳ hằng tháng, hội nghị báo cáo viên các cấp, các cuộc họp, sinh hoạt của các hội, đoàn thể, các cuộc nắm bắt tình hình trực tiếp tại cơ sở, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã kịp thời tổng hợp báo cáo tình hình dư luận xã hội nổi bật báo cáo Ban Tuyên giáo Trung ương, Thường trực Tỉnh ủy. Qua đó, đã góp phần giữ vững sự ổn định chính trị - xã hội, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước; tăng cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của tỉnh.
Nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch Ban đã tham mưu Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị Số 54-CT/TU, 22/5/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong việc sử dụng Internet, mạng xã hội và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Bên cạnh đó, tham mưu tập hợp và phát huy trí tuệ, quyền làm chủ của Nhân dân tham gia đóng góp ý kiến với Đảng trong việc hoạch định đường lối, chủ trương, quyết sách quan trọng của đất nước.
Ban Tuyên giáo các đảng bộ trực thuộc, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội tỉnh có nhiều đóng góp quan trọng, kịp thời trong việc tham mưu với cấp ủy ban hành các văn bản chỉ đạo trên các lĩnh vực tuyên giáo; chủ động nắm bắt kịp thời tình hình để tham mưu với Ban Thường vụ chỉ đạo xử lý nhiều vụ việc phức tạp, vấn đề nhạy cảm nảy sinh trên địa bàn. Qua đó, đã góp phần giữ vững sự ổn định chính trị - xã hội, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước; tăng cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận trong xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của tỉnh. Một số Ban Tuyên giáo các đảng bộ đã làm tốt công tác tham mưu cho Thường trực cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện công tác tuyên giáo như: Phòng công tác Đảng và công tác chính trị, Công an tỉnh; Ban Tuyên huấn, Phòng Chính trị, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh; Ban Tuyên huấn, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh; Ban Tuyên giáo các huyện: Mường Ảng, Điện Biên, Nậm Pồ...
Năm 2020, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã tham mưu Thường trực Tỉnh ủy trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW kịp thời, hiệu quả theo đúng sự chỉ đạo của Trung ương. Hệ thống Tuyên giáo các cấp đã chủ động tham mưu cấp ủy tiếp tục đưa việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vào thực tiễn đời sống chính trị, xã hội với nhiều hình thức sinh động, thiết thực, hiệu quả, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Các cấp ủy, tổ chức đảng tiếp tục chỉ đạo nghiêm túc việc triển khai sinh hoạt các nội dung chuyên đề năm 2020 gắn với tập trung thảo luận, làm rõ các giá trị trong Di chúc của Bác Hồ với công tác xây dựng Đảng hiện nay. Trung tâm Chính trị các huyện, thị, thành phố tiếp tục triển khai thực hiện giảng dạy lồng ghép nội dung tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong các lớp đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên từ huyện tới cơ sở, các lớp bồi dưỡng chính trị cho giáo viên trong dịp hè, thường xuyên cập nhật các chương trình, giáo trình mới về giáo dục chuẩn mực đạo đức thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW. 100% các cơ sở giáo dục ở các ngành học, bậc học trong toàn tỉnh đã xây dựng kế hoạch, cung cấp tài liệu, đưa nội dung tài liệu vào giảng dạy lồng ghép trong các môn đạo đức, giáo dục công dân. Đồng thời tổ chức giáo dục, tuyên truyền trong các hoạt động giáo dục, ngoài giờ lên lớp, các buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt đoàn, hội, các tiết học ngoại khóa, các môn học tự chọn, các buổi chào cờ đầu tuần, tổ chức các hội thi kể chuyện về Bác Hồ… góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện đối với học sinh.
Trên cơ sở hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban đã tham mưu Tỉnh ủy chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ theo đúng tiến độ, kế hoạch, đảm bảo nội dung, chất lượng theo hướng tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính trị. Đồng thời chỉ đạo các Trung tâm Chính trị cấp huyện tăng cường đổi mới phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng. Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 23-CT/TW, ngày 09/02/2018 của Ban Bí thư về việc tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới, Ban đã chỉ đạo Trung tâm Chính trị các huyện, thị xã, thành phố cập nhật thêm những nội dung mang tính thời sự, các quan điểm chỉ đạo, những vấn đề lý luận mới trong các chỉ thị, nghị quyết của Đảng. Những vấn đề thực tiễn ở địa phương, đơn vị cũng được gắn vào bài giảng, giúp học viên dễ tiếp thu, vận dụng kiến thức vào thực tiễn công tác. Tiêu biểu như Trung tâm Chính trị huyện Tuần Giáo, Mường Chà, Mường Ảng, Nậm Pồ…
Chủ động, thường xuyên nắm tình hình tư tưởng, dư luận xã hội, đảm bảo kịp thời cung cấp thông tin, định hướng dư luận trước những vấn đề nhạy cảm, phức tạp, qua đó phát hiện những vấn đề mới nảy sinh; phối hợp với các ngành liên quan tham mưu cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo tập trung giải quyết những băn khoăn, kiến nghị chính đáng của Nhân dân, đấu tranh phản bác những thông tin quan điểm sai trái, thù địch, góp phần ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn (Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã ban hành báo cáo tình hình tư tưởng, dư luận xã hội hằng tháng). Nắm tình hình tư tưởng thông qua hội nghị báo cáo viên, giao ban tư tưởng; tăng cường theo dõi, quản lý, đôn đốc hoạt động của đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội cấp tỉnh.
Hoạt động văn hóa, văn nghệ có nhiều chuyển biến tích cực: Giảm được sai sót trong nội dung, hình thức hoạt động văn hóa, văn nghệ; nâng cao tính định hướng giá trị văn hóa, giá trị nhân văn. Một số địa phương đã thành công trong bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống như huyện Điện Biên, thị xã Mường Lay, Mường Chà....
Công tác tuyên truyền miệng và hoạt động báo cáo viên tiếp tục được quan tâm, đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng cung cấp và định hướng thông tin. Cấp ủy các cấp đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động báo cáo viên, tuyên truyền miệng từ tỉnh tới cơ sở phù hợp yêu cầu nhiệm vụ, hoạt động tích cực, trách nhiệm, thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ; nhiều báo cáo viên, tuyên truyền viên linh hoạt, sáng tạo tuyên truyền có hiệu quả, góp phần quan trọng trong công tác tư tưởng của Đảng bộ.
Chủ động tổ chức một cách bài bản việc sơ kết, tổng kết các nghị quyết, chỉ thị của Đảng trên lĩnh vực giáo dục- đào tạo; khoa học, công nghệ, y tế, an sinh xã hội. Tham gia góp ý các đề án, văn bản thuộc các lĩnh vực công tác khoa giáo; tổ chức thành công Hội nghị giao ban công tác Khoa giáo. Ban Tuyên giáo Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã phối hợp với Ban Tuyên giáo các huyện, thị, thành ủy tham mưu cấp ủy triển khai xây dựng các mô hình về khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường gắn với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Đến nay, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp đã xây dựng được 13 mô hình tại 1.001 khu dân cư với 23.582 thành viên tham gia. Tiêu biểu là, mô hình “khu dân cư bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu” tại các xã Thanh Nưa, Nà Nhạn thuộc huyện Điện Biên, xã Na Sang thuộc huyện Mường Chà, xã Búng Lao thuộc huyện Mường Ảng do MTTQ Việt Nam tỉnh triển khai thực hiện; mô hình khu dân cư tự quản vệ sinh môi trường”, “khu dân cư bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu”, “khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường”, “khu dân cư sáng, xanh, sạch, đẹp” tại huyện Tuần Giáo, “thu gom rác thải trên đồng ruộng”, “khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường” tại huyện Điện Biên, “rời chuồng trại, gia súc xa nhà”, Mỗi hộ gia đình có nhà tiêu hợp vệ sinh, trồng rừng bảo vệ nguồn nước, mô hình thực hiện cuộc vận động xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch gắn với nông thôn mới, mô hình nhà sạch cổng đẹp tại huyện Tủa Chùa, "Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu" tại thị xã Mường Lay, huyện Điện Biên Đông...
Thông qua việc xây dựng mô hình đã phát huy được vai trò của các cá nhân, hộ gia đình và cộng đồng dân cư tự giác tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường như định kỳ tổng vệ sinh đường làng, ngõ xóm, khu phố, khơi thông cống rãnh, cống thoát nước, dọn vệ sinh khu vực công cộng; trồng cây xanh; phân loại rác thải ngay tại gia đình, tập kết rác thải đúng nơi quy định; xây dựng chuồng trại, làm hầm Bioga, nhà tiêu hợp vệ sinh, không chăn thả gia súc, gia cầm trên đường phố, không lấn chiến làng đường, không đổ rác thải sai quy định, có ý thức giữ gìn vệ sinh nơi ở, nơi công cộng, phòng chống dịch bệnh, đảm bảo khu dân cư luôn sáng, xanh, sạch, đẹp, xây dựng đô thị văn minh.
Công tác phối hợp giữa Ban Tuyên giáo các cấp với các sở, ngành, đơn vị trong khối Tư tưởng - Văn hóa, Khoa giáo có nhiều chuyển biến tích cực, đổi mới về nội dung và phương thức phối hợp, tạo chuyển biến quan trọng. Việc phối hợp tập trung vào công tác xây dựng và thẩm định các văn bản, đề án trình Ban Thường vụ cấp ủy; xử lý, giải quyết các vụ việc, vấn đề nhạy cảm; từng bước đưa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn cuộc sống, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.
Hệ thống tuyên giáo các cấp đã phối hợp với các cơ quan hữu quan tham mưu cấp ủy xây dựng, triển khai thực hiện các mô hình nhằm tuyên truyền, vận động nhân dân các dân tộc chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và Nghị quyết của Đảng bộ, Nghị quyết của HĐND các cấp. Nhân dân phát huy truyền thống đoàn kết, xây dựng gia đình văn hóa, đền ơn, đáp nghĩa; không tuyên truyền đạo trái pháp luật, không tàng trữ, buôn bán, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ; không sử dụng ma túy và các chất gây nghiện. Tiêu biểu như: Mô hình cụm liên kết An ninh trật tự, "Bản làng bình yên", "Gia đình, dòng họ, khu dân cư không ma túy", "Gia đình, khu dân cư đảm bảo an toàn giao thông", "Câu lạc bộ nông dân với pháp luật" tại thị xã Mường Lay; mô hình "Tổ chức quần chúng bảo vệ an ninh tổ quốc", "Dòng họ bình yên" tại huyện Tủa Chùa; mô hình "5 không” tại huyện Tuần Giáo; mô hình tổ tự quản an ninh trật tự và mô hình "Phụ nữ tham gia bảo vệ đường biên cột mốc" tại huyện Điện Biên, huyện Mường Nhé, huyện Nậm Pồ, huyện Mường Ảng, Tủa Chùa; các mô hình “Phòng chống tội phạm và TNXH”, câu lạc bộ đồng cảm, câu lạc bộ quản lý giáo dục con em không vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội, tổ liên gia tự quản, “5 không, 3 sạch”,“CLB bà nội, bà ngoại trong giáo dục con cháu không vi phạm pháp luật, không mắc TNXH”, “Lực lượng bảo vệ dân phố tuyên truyền pháp luật bằng loa, xe máy lưu động” tại thành phố Điện Biên Phủ.
Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, hệ thống tuyên giáo các cấp đã tích cực đổi mới nội dung, phương thức công tác để nâng cao chất lượng phân tích, tổng hợp, tham mưu, đề xuất đáp ứng yêu cầu công tác tuyên giáo trong tình hình mới. Cán bộ tuyên giáo tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và các phương pháp hiện đại trong xử lý công việc; chủ động chọn lọc, xử lý thông tin, bảo đảm nguồn thông tin chính thống, thông tin có định hướng. Nâng cao trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương hành chính và đạo đức công vụ cho cán bộ công chức ngành tuyên giáo.
Tuy nhiên, bên cạnh nhiều kết quả và thành tựu, công tác nắm tình hình cơ sở, định hướng tư tưởng, dư luận có lúc, có nơi chưa kịp thời; công tác tuyên truyền trước trong và sau đại hội tại một số địa phương chưa sâu rộng. Công tác tuyên truyền, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch còn chậm, các tin bài đấu tranh, phê phán những biểu hiện tiêu cực, vi phạm pháp luật trong đời sống xã hội... còn chung chung. Việc xây dựng các bài viết phản bác thông tin xấu độc chưa được nhiều. Công tác tham mưu cho cấp ủy triển khai thực hiện các lĩnh vực khoa giáo của Đảng có việc còn hạn chế. Việc tổ chức sơ, tổng kết một số chỉ thị, nghị quyết của Đảng của một số chi bộ, đảng bộ cơ sở có nội dung chưa cụ thể, có thời điểm chưa kịp thời. Việc đưa nội dung thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW chuyên đề hằng quý vào sinh hoạt chi bộ của một số ít chi bộ chưa thường xuyên, còn hình thức, hiệu quả chưa cao. Hoạt động của một số cộng tác viên DLXH, tuyên truyền viên cơ sở chưa thật tích cực, phương thức nắm bắt tình hình dư luận xã hội trên địa bàn phụ trách của một số cộng tác viên DLXH chưa chủ động, linh hoạt; vẫn còn một số cộng tác viên DLXH thực hiện chế độ báo cáo, thông tin chưa đúng tiến độ thời gian theo quy định.
Còn tồn tại những hạn chế đó là do những nguyên nhân sau: 1) Trình độ dân trí không đồng đều, đời sống đồng bào các dân tộc trong tỉnh còn nhiều khó khăn, trong quản lý Nhà nước về kinh tế - xã hội chưa toàn diện, còn nhiều hạn chế, tiêu cực trong xã hội chưa được ngăn chặn, đẩy lùi, trong khi đó các thế lực thù địch tiếp tục chống phá ta trên lĩnh vực tư tưởng - văn hoá với mức độ ngày càng gia tăng, thủ đoạn, phương thức ngày càng tinh vi, xảo quyệt hơn. 2) Một số cấp ủy đảng, người đứng đầu cơ quan, đơn vị chưa quan tâm đúng mức đến công tác giáo dục tư tưởng chính trị cho cán bộ, đảng viên. 3) Năng lực chuyên môn của một bộ phận cán bộ tuyên giáo chưa ngang tầm với sự phát triển, còn thiếu cán bộ có nhiều kinh nghiệm, kỹ năng và sự tâm huyết với nghề. 4) Vai trò tham mưu, đề xuất của bộ phận giúp việc ở một số cấp ủy, địa phương, đơn vị trong triển khai, thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW chưa rõ nét, thiếu chủ động, chưa có cách làm mới, sáng tạo.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ, Ban Tuyên giáo các cấp xác định nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới là tiếp tục chủ động tham mưu giúp Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, cấp ủy các cấp lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các mặt công tác tuyên giáo. Tích cực đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; Tăng cường chỉ đạo, định hướng báo chí, xuất bản, mạng xã hội… nhằm đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái tư tưởng chính trị, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Cổ vũ, động viên cán bộ, đảng viên, nhân dân các dân tộc phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ, chỉ tiêu năm 2021. Chủ động ứng phó có hiệu quả với những vấn đề “nóng”, định hướng tốt dư luận xã hội, góp phần thống nhất tư tưởng chỉ đạo trong Đảng, đồng thuận trong nhân dân./.
Vân Khánh