Ông Trần Đình Hiệp, Phó trưởng ban thường trực Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Gia Lai cho biết,
tình trạng "ma lai - thuốc thư" trong các vùng đồng bào dân tộc thiểu số
đã được tỉnh chỉ đạo kiên quyết sớm loại trừ ra khỏi cộng đồng, nhằm
đảm bảo sự bình yên vốn có ở các buôn làng.
Theo đó, tỉnh xử lý nghiêm các đối tượng gây án, gây rối; đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức của người dân trong các khu dân cư nhất là đối với các già làng, trưởng thôn.
Ngoài các hình thức tuyên truyền, vận động trong cộng đồng dân tộc mang tính "truyền thống", trong năm 2015, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Gia La đã in dịch 12.500 cuốn sổ bỏ túi bằng 3 thứ tiếng Việt - J'rai, Việt - Bahnar và cấp phát đến từng buôn làng. Tại các điểm "nóng" về tình trạng "ma lai - thuốc thư" đều được cấp phát đến từng người dân. Nội dung của cuốn sổ bỏ túi này có sự phân tích, đánh giá những sự việc đã xảy ra nhằm khẳng định: "ma lai - thuốc thư" hoàn toàn không có thật trong đời sống cộng đồng, chỉ là chuyện hoang đường theo lời các "thầy mo" phán xét. Cuốn sổ bỏ túi này đã được các già làng, trưởng thôn dùng để tuyên truyền trong những ngày họp làng, những ngày diễn ra lễ hội...
Trong những năm gần đây, tình trạng "ma lai - thuốc thư" trong các vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Gia Lai đang có chiều hướng gia tăng, gây ảnh hưởng đến đời sống và sinh hoạt của cộng đồng. Theo thống kê, từ năm 2001 đến nay, toàn tỉnh đã xảy ra 89 vụ "ma lai - thuốc thư" tại 76 buôn làng dân tộc thuộc 13 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh làm chết 12 người; nhiều tài sản bị đập phá và nhiều gia đình phải sơ tán ra khỏi làng đến ở một nơi khác. Điều đáng nói, những vụ việc "ma lai - thuốc thư" xảy ra trong những năm qua đã có 17 già làng, trưởng thôn vẫn tin là có nên biết các vụ việc xảy ra nhưng không báo với chính quyền, cũng như không tham gia vận động quần chúng để kịp thời ngăn chặn.
Vụ việc điển hình vào tháng 8/2015, Nay Loang - một thanh niên ở buôn Djret thuộc xã Chư Ngọc (huyện Krôngpa) đã giết chết một người cùng buôn là anh Kpă Phu và đánh đập vợ con của Kpă Phu cũng chỉ vì nghi có thuốc thư. Trước đó, ở làng Đăk Yă (huyện Mang Yang) có đến 50 thanh niên tham gia đánh chết 3 người trong làng; nhiều gia đình ở huyện Konchoro bỏ chạy tới huyện Đăk Pơ lánh nạn cũng chỉ vì bị nghi có thuốc thư sợ dân làng trừng phạt...
Theo quan niệm của đồng bào dân tộc J'rai và Bahnar, bên cạnh các vị Yàng, thần sông, thần núi, thần lửa...luôn đem lại những điều tốt lành cho đời sống cộng đồng thì vẫn còn những con "ma lai" luôn làm hại đến cuộc sống yên bình của dân làng. "Ma lai" có thể làm ra "thuốc thư", hễ ghét ai thì dùng thuốc thư để hại người đó như đau ốm, gặp nạn chết... Cho nên dân làng phải tìm mọi cách để diệt con "ma lai" này ra khỏi cộng đồng. Con "ma lai" thường được phát hiện trong các bữa nhậu hoặc có sự xích mích giữa các gia đình rồi vô tình ai đó buộc miệng nói ra những câu như "tao sẽ giết chết cả nhà tụi bây", sau đó có sự trùng hợp ngẫu nhiên là trong làng có người đau ốm hoặc gặp nạn chết thì khẳng định người nói đó chính là con "ma lai"./.
Văn Thông/TTXVN