Sáng 30/8, Ủy ban Quốc phòng An ninh của Quốc hội đã tổ chức
phiên họp nghe báo cáo, giải trình của Bộ Giao thông Vận tải và các bộ liên quan
về công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông trong hoạt động kinh doanh vận
tải bằng xe ôtô.
Đánh giá của Bộ Giao thông-Vận tải cho thấy thời gian
qua, quy định về kinh doanh vận tải đường bộ theo Luật Giao thông đường bộ năm
2008 đã dần đi vào cuộc sống, giúp công tác quản lý hoạt động này dần đi vào nền
nếp.
Các đơn vị kinh doanh vận tải đường bộ đã hình thành và phát triển
mạnh mẽ, có tính xã hội hóa sâu rộng nhất trong các phương thức vận tải. Mô hình
tổ chức các đơn vị kinh doanh vận tải dần hoàn thiện, mạng lưới dịch vụ hỗ trợ
vận tải đường bộ hình thành rộng khắp, một số đơn vị kinh doanh bến xe, trạm
dừng nghỉ đã chủ động đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông
tin trong quản lý, giám sát hoạt động của phương tiện tại bến, nâng cao chất
lượng của các dịch vụ dành cho hành khách tại bến xe.
Tuy nhiên, công tác
quản lý các đơn vị kinh doanh vận tải thời gian qua vẫn còn không ít tồn tại.
Các quy định trong lĩnh vực vận tải và dịch vụ hỗ trợ vận tải hàng hóa còn chưa
đáp ứng kịp thời với diễn biến của tình hình. Công tác thanh tra, kiểm tra về
quản lý Nhà nước trong kinh doanh vận tải đường bộ chưa được quan tâm đúng
mức.
Một số Sở Giao thông vận tải chưa quan tâm đến công tác cấp giấy
phép kinh doanh vận tải bằng xe ôtô cho đơn vị kinh doanh vận tải container.
Nhiều đơn vị kinh doanh vận tải không đủ điều kiện vẫn được cấp phép, chấp thuận
khai thác tuyến. Ở nhiều địa phương, công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện
điều kiện kinh doanh vận tải còn bị buông lỏng; xử lý vi phạm còn thiếu kiên
quyết. Tình trạng hợp tác xã, doanh nghiệp chỉ đứng ra làm đầu mối pháp lý cho
xe có đủ điều kiện hoạt động mà không tổ chức thực hiện các điều kiện kinh doanh
vận tải theo quy định diễn ra phổ biến.
Trả lời câu hỏi của đại biểu Ngô
Văn Hùng về sự thiếu chặt chẽ trong quy định điều kiện kinh doanh tại Nghị định
số 91/2009/NĐ-CP và Nghị định số 93/2010/NĐ-CP, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải
Đinh La Thăng cho biết hai Nghị định trên còn nhiều tồn tại cần sửa đổi, bổ sung
cho phù hợp theo hướng siết chặt hơn các điều kiện kinh doanh vận tải hành khách
và hàng hóa; trong đó nhấn mạnh đến các điều kiện nhằm bảo đảm trật tự an toàn
giao thông, chất lượng dịch vụ cũng như hiệu quả kinh doanh vận tải.
Quan
điểm của Bộ là tập trung nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, phân cấp
rõ trách nhiệm của từng cấp, đơn vị. Trước đây, khi xảy ra tai nạn mới chỉ xử lý
trách nhiệm lái xe, tới đây sẽ gắn cả trách nhiệm của chủ phương tiện. Bộ sẽ
thực hiện cấp giấy phép kinh doanh và phù hiệu để quản lý phương tiện đối với
tất cả các loại hình kinh doanh vận tải hành khách và hàng hóa; đưa kinh doanh
vận tải xe khách, container là kinh doanh có điều kiện; quy định rõ, cụ thể về
tổ chức an toàn giao thông trong đơn vị kinh doanh vận tải, hậu kiểm sau cấp
phép.
Trước những băn khoăn của Thiếu tướng Trần Đình Thu, Giám đốc Công
an tỉnh Gia Lai, về việc quản lý vận tải hàng hóa siêu trường siêu trọng mới tập
trung quản lý phần ngọn, xử phạt khi đã chở xe quá trọng tải, mà không làm từ
gốc tức là từ khâu bán hàng, bốc hàng, lái xe bị xử phạt nhưng chủ hàng không bị
phạt, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải thừa nhận chủ trương xử lý xe quá tải là
đúng, nhưng quá trình thực hiện chưa tốt, nhiều điểm chưa hợp lý và không phải
địa phương nào cũng đồng tình với việc quản lý tải trọng xe.
Một số địa
phương cho rằng quản lý tải trọng xe là cản trở sự thúc đẩy phát triển kinh tế.
Tuy nhiên, việc này phải thực hiện nghiêm túc, tránh tiêu cực, không thể để tiếp
diễn tình trạng đến 60-70% số xe được kiểm tra là quá tải, chở gấp 2-3 lần tải
trọng. Bộ sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra, kiểm soát
tải trọng xe. Hiện, Bộ Giao thông Vận tải đã trình Chính phủ phê duyệt hệ thống
trạm cân tải trọng xe toàn quốc và các trạm cân lưu động, đã có 10 trạm cân được
trang bị cho các Sở, tới đây sẽ triển khai tiếp. Cùng với đó, tăng cường công
tác tuyên truyền phổ biến, ra quân kiểm soát, phạt nặng lái xe vi
phạm.
Dự kiến trong quý 4 năm nay, Bộ sẽ ban hành Thông tư quy định về
xếp hàng hóa lên xe ôtô để giúp đơn vị kinh doanh vận tải và dịch vụ hỗ trợ vận
tải hàng hóa đường bộ thực hiện việc xếp hàng lên ôtô đúng quy định về tải
trọng, phù hợp với đặc điểm của hàng hóa và thiết kế phương tiện; đồng thời quy
định trách nhiệm của những tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động vận tải
hàng hóa, nhằm đưa hoạt động này đi vào nền nếp, nâng cao hiệu quả kinh doanh,
góp phần bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ và bảo đảm trật tự an toàn
giao thông.
Làm rõ thêm về vấn đề này, Trung tướng Đỗ Đình Nghị, Phó Tổng
Cục trưởng Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự an toàn xã hội cho
biết, theo quy định, xử lý xe quá tải buộc phải khắc phục lỗi vi phạm đó, xử lý
tận gốc từ nơi bốc tải.
Bộ Công an đã chỉ đạo các đơn vị thực hiện đúng
quy định, song điều đáng nói là với hạ tầng của nước ta hiện nay, các phương
tiện được nhập khẩu, nếu chở theo đúng tải của phương tiện là đã quá tải. Phương
thức vận tải hàng hóa phần nhiều là container được xếp từ nước ngoài. Muốn giải
quyết tận gốc, ngay từ đầu cảng, năng lực xếp dỡ lại bị ảnh hưởng. Đúng ra phải
xử lý tận gốc nhưng các cơ quan chức năng mới làm được phần ngọn và để giải
quyết được phần ngọn này cũng hết sức khó khăn, không thể dừng xe xử phạt rồi để
xe tiếp tục đi mà phải hạ tải, việc hạ tải lại liên quan đến kho bãi bảo
quản...
Trung tướng Đỗ Đình Nghị cho rằng giải pháp quan trọng là phải
tập trung giải quyết từ việc nhập khẩu phương tiện, quản lý từ khâu bốc hàng,
các tuyến đường phải chuẩn bị đầy đủ hệ thống trạm cân, kho bãi. Điều không thể
thiếu, đó là là tuyên truyền cho người chủ doanh nghiệp không ép lái xe chở hàng
hóa quá tải. Một trong những vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm là việc nhà xe
khoán trắng cho lái xe, không quan tâm đến sức khỏe người lái, đây là nguyên
nhân dẫn đến nhiều vụ tai nạn giao thông thảm khốc.
Bộ trưởng Đinh La
Thăng cho biết đó là một thực tế đang diễn ra, có quy định về quản lý sức khỏe
người lái xe, nhưng chưa có chế tài nên quy định chỉ là hình thức. Hiện chưa có
quy định về điều kiện hành nghề của lái xe tham gia hoạt động kinh doanh vận
tải, chậm sửa đổi, bổ sung các quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe
cho phù hợp với Luật Giao thông đường bộ năm 2008.
Tới đây, Bộ sẽ sửa các
văn bản quy phạm pháp luật, quy trách nhiệm cho cả chủ doanh nghiệp vận tải và
lái xe. Bộ Giao thông-Vận tải và Bộ Y tế sẽ ký chương trình phối hợp; trong đó
có việc quản lý sức khỏe lái xe, nhất là xe khách và xe container, bảo đảm an
toàn cho người điều khiển phương tiện.
Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Giao
thông Vận tải và các bộ, ngành khác cũng đã trả lời nhiều câu hỏi liên quan đến
trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước trong công tác đào tạo, sát hạch cấp
giấy phép lái xe, quản lý bến xe, tăng cường trách nhiệm của người thực thi công
vụ./.
Chu Thanh Vân
(TTXVN)