Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” (1972 - 2022), sáng ngàu 5/12, tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Công an và Thành uỷ Hà Nội tổ chức Họp báo về công tác chuẩn bị cho Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề: Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không 1972” - Sức mạnh Việt Nam và tầm vóc thời đại.

Giới thiệu về nội dung, mục đích, ý nghĩa và công tác chuẩn bị cho Hội thảo, ông Nguyễn Văn Sáu - Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam cho biết, Hội thảo có ý nghĩa rất quan trọng, sẽ khẳng định và làm rõ tầm nhìn chiến lược, chủ trương lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt; khả năng điều hành chiến tranh tài tình linh hoạt, nhạy bén của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồi Chí Minh, Quân Ủy trung ương, Bộ Quốc phòng khi quyết định mở Chiến dịch Phòng không Hà Nội-Hải Phòng.

Đánh giá tầm vóc, ý nghĩa, nguyên nhân thắng lợi, đúc rút những bài học kinh nghiệm và bài học lịch sử về lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược, sự phát triển nghệ thuật quân sự; vận dụng, phát huy vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay; đồng thời tri ân công lao to lớn sự đóng góp của lưc lượng vũ trang, cán bộ và nhân dân miền Bắc - trực tiếp là quân, dân thành phố Hà Nội và Bộ Tư lệnh Quân chủng Phòng không - Không quân, và các lực lượng khác.

Hội thảo tập trung vào những vấn đề chính sau: Một là, tập trung làm rõ bối cảnh tình hình trong nước và phân tích âm mưu, thủ đoạn, kế hoạch tác chiến của đế quốc Mỹ khi tiến hành cuộc tập kích chiến lược bằng không quân, được gọi là Chiến dịch Linebacker II đánh phá Thủ đô Hà Nội, thành phố Hải Phòng và địa bàn lân cận. 

Hai là, đường lối, chủ trương, sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, sáng tạo của Trung ương Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng khi quyết định mở Chiến dịch Phòng không Hà Nội - Hải Phòng. Phân tích, làm rõ quá trình chuẩn bị và tổ chức sử dụng lực lượng, sự phối hợp tạo thành sức mạnh tổng hợp dễ giành thắng lợi; nghệ thuật tác chiến chiến dịch, công tác bảo đảm, vũ khí, trang bị kỹ thuật, bảo đảm hậu cần và sự tham gia phục vụ chiến đấu của quân và dân cả nước nói chung, quân và dân Hà Nội, Hải Phòng nói riêng. 

Quang cảnh buổi họp báo. Ảnh: DP

Ba là, tái hiện cuộc chiến đấu kiên cường, anh dũng, mưu trí, sáng tạo của quân và dân ta; với ý chí quyết đánh, dám đánh và quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Làm rõ cách đánh linh hoạt của quân và dân ta trong chiến dịch như nắm chắc ý đồ của địch; chủ động, sáng tạo kịp thời phát hiện địch từ xa, huy động sức mạnh tổng hợp của thế trận phòng không Nhân dân, thế trận an ninh Nhân dân để đối phó hiệu quả với những thủ đoạn đánh phá của địch, giành thắng lợi. Bên cạnh đó, cần đánh giá, nhìn nhận những hạn chế, khuyết điểm trong vận dụng phương pháp tác chiến, trong tổ chức, chỉ huy chiến đấu của cán bộ các cấp.

Bốn là, đánh giá tầm vóc, ý nghĩa, nguyên nhân thắng lợi và những bài học lịch sử, bài học kinh nghiệm về nghệ thuật chỉ đạo xây dựng, tổ chức chuẩn bị và thực hành tác chiến chiến dịch để vận dụng, phát huy trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Về công tác chuẩn bị hội thảo, đến nay, Viện Lịch sử quân sự đã xây dựng chủ đề cụ thể, với tổng số 135 bài. Bao gồm, 5 bài khung và 125 bài tham luận. Tham luận thuộc Bộ Quốc phòng 73 bài; tham luận thuộc Bộ Công an 39 bài và tham luận là đại biểu dân sự 18 bài. Đặc biệt, có thêm 5 ý kiến nhân chứng lịch sử.

Các tham luận được nghiên cứu công phu, nghiêm túc, bảo đảm chất lượng, khoa học, bám sát nội dung chủ đề Hội thảo. Nội dung các tham luận đánh giá phân tích và làm rõ về chủ trương, sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, sáng tạo, nhạy bén, kịp thời của Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trong Chiến dịch Phòng không Hà Nội - Hải Phòng năm 1972. Đồng thời, chỉ rõ tinh thần chiến đấu mưu trí, dũng cảm, khắc phục khó khăn của các lực lượng tham gia chiến dịch; vai trò của quân và dân trên địa bàn chiến dịch cũng như cả nước, góp phần làm rõ tư liệu, sự kiện.

Chiến sỹ đại đội 3 đoàn X pháo cao xạ bảo vệ Thủ đô mưu trí, dũng cảm, nổ súng kịp thời, chính xác bắn rơi máy bay Mỹ. Ảnh: Tư liệu TTXVN

Tham luận có cách khai thác, nhìn nhận mới, phong phú, tin cậy; phương pháp tiếp cận, giải quyết vấn đề có tính khoa học và thuyết phục. Nhiều bài viết đã cung cấp thêm tư liệu, tài liệu mới, với nhãn quan chính trị và tư duy mới; có sự phân tích sâu, góp phần khẳng định thắng lợi trong lãnh đạo, chỉ đạo Chiến dịch Phòng không Hà Nội - Hải Phòng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của quân và dân ta.

Toàn bộ số bài trên, Viện Lịch sử quân sự đã biên tập chuyển sang Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Sự thật để in sách kỷ yếu, dự kiến ngày 5/12 thành sách kỷ yếu và lựa chọn một số bài đăng trên Tạp chí Lịch sử quân sự, Tạp chí Công an nhân dân, Báo Nhân Dân, Báo Quân đội nhân dân, Báo Công an nhân dân, Báo Hà Nội mới để phục vụ Hội thảo.

Hội thảo sẽ diễn ra ngày 9/12 tới tại Hà Nội với sự tham dự của đại 650 đại biểu cùng với đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước; các ban, bộ, ngành Trung ương; các Thủ tướng, nguyên Thủ tưởng Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng Tham mưu/Quân đội nhân dân Việt Nam, Tổng cục Chính trị/Quân đội nhân dân Việt Nam và một số địa phương; lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng, cùng các nhà khoa học, và đặc biệt là sự tham dự của khoảng 20 nhân chứng lịch sử./.

Duy Phong