Tin từ UBND thành phố Hà Nội, đến sáng 1/11, theo ước tính ban đầu, tổng giá trị thiệt hại do trận mưa lớn kỷ lục từ đêm 30/10 đã lên đến xấp xỉ 3.000 tỷ đồng. Trên 10.000 hộ dân ven đê, vùng trũng dọc theo các triền sông bị ngập nhà cửa và nhiều công trình dân sinh như trường học, trạm y tế bị ngập úng.

Đáng chú ý, diện tích cây trồng vụ đông bị úng ngập, khả năng không còn cho thu hoạch lên đến 45.000 ha, giá trị thiệt hại khoảng 450 tỷ đồng. Diện tích thủy sản bị ngập khoảng 9.000 ha, ước thiệt hại khoảng 810 tỷ dồng. Mưa lớn gây sự cố mất điện nhiều khu vực như trạm Ba La, Đồng Bông, Cầu Diễn, Mễ Trì, gây nhiều khó khăn cho việc bơm tiêu chống úng, điều hành chỉ đạo chống úng và sinh hoạt của nhân dân.

Tuyến đê sông Hồng đã xảy ra sự cố sạt, trượt mái đê, bờ sông. Trong đó, huyện Mê Linh xảy ra hiện tượng sạt trượt mái đê khu vực xã Chu Phan, sạt lở bờ sông khu vực xã Tráng Việt. Huyện Đan Phượng xảy ra hiện tượng sạt lở nghiêm trọng khu vực bờ sông thuộc xã Liên Trung. Các tuyến đê cấp 3, cấp 4, đê bối thuộc tuyến sông Tích, sông Bùi, sông Đáy, sông Nhuệ, sông Mỹ Hà, nhiều đoạn bị tràn bờ, sạt lở. Hầu hết các hồ chứa nước, mức nước đã dâng cao hơn ngưỡng tràn từ 1-2m. Nguy cơ đe dọa đến an toàn của hồ đập, trong đó có hồ Miễu (huyện Chương Mỹ) và hồ Quan Sơn (huyện Mỹ Đức).

Mưa lớn đã chia cắt nhiều khu dân cư nội, ngoại thành, hệ thống thoát nước của Hà Nội trong tình trạng khó kiểm soát. Khu vực nội thành có 26 điểm bị ngập dài từ 100-300m, sâu từ 30-100cm, gây ùn tắc giao thông.

Ông Nguyễn Lê, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Thoát nước Hà Nội cho biết: mực nước tại các sông mương hồ đều ở mức rất cao, không còn khả năng điều hoà, việc thoát nước trên toàn địa bàn Hà Nội phụ thuộc hoàn toàn vào trạm bơm Yên Sở với công suất 45 m3/s. Tuy nhiên đến rạng sáng 1/11, mực nước trên kênh dẫn vào trạm bơm đã đạt cao độ 5.40 tương đương với cao độ của sàn máy bơm.

Trước tình hình trên, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Khôi cùng lãnh đạo sở Xây dựng đã xuống chỉ đạo trực tiếp tại trạm bơm, yêu cầu Công ty Thoát nước phải hoành triệt bằng bao tải cát, bạt kín nước, để nước không tràn vào trạm bơm, nhà điện và cảnh giới để xử lý các tình huống có thể diễn ra khi nước dâng lên, để tiếp tục vận hành trạm. Hiện nay, mưa lớn đang tiếp diễn và mực nước tại kênh dẫn vào trạm bơm tiếp tục dâng cao, đe dọa an toàn của trạm bơm. Công ty Thoát nước đã tính đến khả năng phải cắt điện và dừng hoạt động của trạm để đảm bảo an toàn khi mực nước tại kênh dẫn lên đến cốt 5,6m.

Trước diễn biến phức tạp của mưa úng trên địa bàn, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội yêu cầu các sở, ban, ngành, quận, huyện, thành phố tập trung chỉ đạo huy động mọi nguồn lực tham gia ứng cứu; phân công lãnh đạo xuống các quận huyện chỉ đạo trực tiếp công tác chống úng nhằm giảm thiểu thiệt hại; đông thời yêu cầu cấp ngành, cơ quan, đơn vị tổ chức thường trực 24/24h xử lý kịp thời các tình huống xảy ra trong mưa úng và báo cáo đầy đủ mọi diễn biến.

*Tỉnh Hoà Bình: Ban chỉ huy PCLB tỉnh Hoà Bình cho biết, trong hai ngày qua, 2 người dân ở huyện Đà Bắc đã bị thiệt mạng do lũ cuốn trôi. Tại xóm Ấm, xã Đồng Nghê, huyện Đà Bắc, mưa lũ đã làm 2 nhà dân hỏng hoàn toàn do bị lở đất.

Toàn tỉnh có khoảng 1.676 ha lúa, hoa màu bị thiệt hại, tập trung nhiều ở Lương Sơn, Lạc Thuỷ, Kim Bôi, Yên Thuỷ, hơn 112 ha ao cá bị nước lũ cuốn trôi. Giao thông ngầm đều bị ngập và tắc ghẽn vì nước dâng cao từ 1,5- 3 m. 13 hộ dân ở khu tái định cư sân gôn Lương Sơn cần phải ứng cứu di dời đến vị trí an toàn.

Ước tính sơ bộ thiệt hại về người và tài sản do mưa lũ kéo dài khoảng 30 tỷ đồng. UBND tỉnh cùng Ban chỉ huy PCLB gấp rút triển khai biện pháp khắc phục, chỉ đạo các cơ sở thường trực 24/24 h tại các điểm có nguy cơ lũ quét, sạt lở, khắc phục tại chỗ những điểm xung yếu và sơ tán các hộ dân ra khỏi vùng nguy hiểm đến nơi an toàn.

* Tỉnh Ninh Bình: Sáng 1/11 , tại địa bàn huyện Nho Quan, Trung úy Đặng Đình Hào 32 tuổi quê ở Khánh Thuỷ, Yên Khánh, Ninh Bình, Đại đội phó Đại đội 2, Tiểu đoàn 66, Trung đoàn 202 (Quân đoàn 1) đã dũng cảm hy sinh trong mưa lũ. Khi nước lũ sông Hoàng Long (Ninh Bình) dâng cao khiến đập Đức Long - Gia Tường bị vỡ, Trung úy Đăng Đình Hào đã cùng đồng đội bảo vệ tuyến Đập Đức Long - Gia Tường đã bị nước lũ cuốn trôi.

* Tỉnh Bắc Giang: Sáng 1/11, tại huyện Sơn Động đã có 2 người chết do lũ cuốn trôi là chị Chu Thị Hồng, sinh năm 1970, ở thôn Ó, xã Phúc Thắng, và chị Vũ Thị Nhi, sinh năm 1972, ở thôn Thia, xã Lệ Viễn, do đứng cạnh bờ sông Thanh Trà, đất bờ sông lở làm chị rơi xuống sông và bị lũ cuốn.

Lượng mưa đo được từ 13 giờ ngày 31/10 đến 7 giờ ngày 1/11, tại huyện Việt Yên là 250mm, huyện Yên Thế 207mm, huyện Lạng Giang 180mm, thành phố Bắc Giang 154mm.

Hiện nay, đê hữu sông Thương khu vực từ K8+250, tại địa bàn xã Hợp Đức, huyện Tân Yên, bị trượt mái phía sông dài theo đê trên 30m, ăn sâu vào mặt đê 0,6 m, cả khối đất mái đê phía sông trượt thẳng xuống sông.

Ban chỉ huy phòng chống lụt bão (CHPCLB ) tỉnh đã chỉ đạo Hạt quản lý đê điều huyện Tân Yên phối hợp với chính quyền huyện đo vẽ lập báo cáo; chuẩn bị vật tư, nhân lực, phương tiện để xử lý và lập barie cấm người, phương tiện qua lại khu vực đê bị sạt lở. Đêm 31/10, một người đã bị sét đánh chết ở xã Ngọc Lý, huyện Tân Yên.

Để chủ động phòng chống và hạn chế thiệt hại do ảnh hưởng của mưa lũ, Ban CHPCLB tỉnh Bắc Giang đang chỉ đạo BCHPCLB các huyện, thành phố trong tỉnh chuẩn bị đầy đủ lực lượng, phương tiện, vật tư sẵn sàng đối phó với tình hưống xấu; kiểm tra, rà soát các khu dân cư sinh sống tại các vùng thấp trũng, ven sông suối có nguy cơ bị ngập, lũ quét hay sạt lở đất, tổ chức sơ tán để đảm bảo an toàn cho người, tài sản; kiểm tra các hồ chứa, rà soát và triển khai phương án đảm bảo an toàn cho các hồ, đập. Đồng thời, duy trì lực lượng, phương tiện cứu hộ, cứu nạn sẵn sàng ứng cứu khi cần thiết.

Nỗ lực tập trung đối phó với mưa lũ

Sáng 1/11, tại Hà Nội, Ban chỉ đạo phòng chống lụt bão Trung ương đã yêu cầu các tỉnh, thành phố khẩn trương triển khai phương án phòng chống lũ theo cấp báo động. Chuẩn bị đầy đủ lực lượng, vật tư, phương tiện sẵn sàng đối phó với những tình huống xấu có thể xảy ra. Đồng thời, kiểm tra, rà soát các khu dân cư đang sống ở các vùng trũng, thấp, vùng ven sông có nguy cơ bị ngập, lũ quét, sạt lở đất phải tổ chức sơ tán để đảm bảo an toàn cho người và tài sản; Quản lý chặt chẽ và hướng dẫn giao thông ở các bến đò, các đoạn đường bị ngập, chính quyền cấp cơ sở phải chịu trách nhiệm về việc hoạt động giao thông thuỷ ở khu vực có lũ. Rà soát và triển khai phương án bảo đảm an toàn hồ đập, duy trì lực lượng, phương tiện cứu hộ, cứu nạn để sẵn sàng ứng cứu khi cần thiết.

Sáng 1/11, trước tình hình lũ sông Hoàng Long, đập tràn Đức Long, Gia tường có sự cố tràn và sạt phần mềm, Thứ trưởng Đào Xuân Học, Phó trưởng Ban Chỉ Đạo phòng chống lụt bão Trung ương đã đến tỉnh Ninh Bình cùng địa phương kiểm tra chỉ đạo các biện pháp đối phó với mưa, lũ. Lũ sông Hoàng Long tại Bến Đế đã đạt mức đỉnh là 4,69 m (trên mức báo động 3 là 0,69m) vào 6 giờ sáng nay (1/11) và đang biến đổi chậm. Mực nước sông Hoàng Long tại Bến Đế xuống chậm, chiều tối nay, mực nước tại Bến Đế có khả năng xuống mức 4,5m (trên mức báo động 3 là 0,5m). Đề phòng có khả năng xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất trên các sông suối miền núi các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Bắc Giang, Bắc Cạn, Thái Nguyên…

* Hiện nay, Bộ Công An, Bộ Y tế đã có Công điện chỉ đạo các đơn vị trong ngành và các tỉnh: Ninh Bình, Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Bắc Giang, Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn triển khai các biện pháp đối phó với mưa, lũ. Di dời người dân khỏi các vùng nguy hiểm, cấp phát thuốc men không để xảy ra dịch bệnh, sớm ổn định cuộc sống cho người dân. Bộ Tham mưu Bộ tư lệnh Bộ đội biên phòng chỉ đạo các đơn vị biên phòng từ Thanh Hóa đến Quảng Trị triển khai kế hoạch phòng chống mưa lũ, ngập lụt và sạt lở đất.

* Cục Thủy lợi yêu cầu Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh: Bắc Giang, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Hà Nam, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Hải Phòng, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình và Giám đốc công ty khai thác công trình thủy lợi: Bắc Đuống, Bắc Hưng Hải, Sông Nhuệ, Bắc Nam Hà chỉ đạo các địa phương khẩn trương thực hiện các biện pháp đối phó với mưa, lũ để đảm bảo tiêu thoát nước và chống úng cho cây vụ Đông. Hiện nay, các tỉnh: Bắc Kạn, Ninh Bình, Phú Thọ và Tuyên Quang đã cử các đoàn công tác trực tiếp xuống địa bàn, cùng với địa phương chỉ đạo công tác ứng phó và khắc phục hậu quả mưa, lũ.

Mưa lớn còn tiếp diễn

Ông Bùi Văn Đức, Giám đốc Trung tâm khí tượng thuỷ văn Quốc gia cho biết: Đây là trận mưa lớn nhất trong vòng 24 năm, thậm chí còn lớn hơn lượng mưa lịch sử năm 1984. Trận mưa này còn tiếp tục trong vòng 2 ngày nữa do ảnh hưởng của một bộ phận không khí lạnh tràn xuống miền Bắc. Khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ vẫn tiếp tục có mưa vừa, mưa to nhiều nơi, một số nơi mưa rất to. Lượng mưa đo được vào lúc 7 giờ sáng 1/11 tại trung tâm thành phố Hà Nội đã đạt 420mm, vượt xa mức lịch sử năm 1984 (mức kỷ lục năm 1984 là 394mm); Hà Đông là 627mm; Thượng Cát gần 420 mm, Trâu Quỳ 408 mm, Đông Anh 442mm...