Các chuyên gia dự hội thảo “Di sản văn hóa cung đình thời Nguyễn -
Nghiên cứu, bảo tồn và phát huy” ngày 16/9 tại TP. Huế đánh giá cao quy
mô, tầm vóc và giá trị to lớn của các di sản văn hóa triều Nguyễn cũng
như công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị di sản trong những
năm qua.
TS. Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho
biết sau năm 1975 toàn bộ khu vực Tử Cấm Thành gần như bị xóa sổ. Khu
vực Hoàng Thành chỉ còn lại 62 công trình so với 136 công trình kiến
trúc lúc nguyên thủy. Khu vực kinh thành còn 97 công trình trong tình
trạng hư hỏng nặng. Các lăng tẩm hầu hết đều bị hư hỏng ở những mức độ
khác nhau, hoặc bị dột nát, có nguy cơ đổ sụp vào bất kỳ lúc nào.
Nhờ sự quan tâm của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, sự nỗ lực
của chính quyền địa phương, đến nay đã có khoảng 130 công trình di tích
lớn nhỏ đã được đầu tư trùng tu, bảo tồn. Tổng kinh phí trùng tu di tích
đã thực hiện vào khoảng gần 1.200 tỷ đồng.
GS.TS Lưu Trần Tiêu, Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam khẳng định,
không nơi nào trên đất nước ta như ở Huế còn giữ lại một quần thể di
tích đền đài, cung điện thành quách, lăng tẩm… khá hoàn chỉnh về mặt quy
hoạch, cùng với nó là một khối lượng đồ sộ, phong phú đa dạng về tư
liệu phản ánh đời sống, nghi lễ cung đình, sinh hoạt nơi cung cấm. Cái
đẹp của kiến thúc Huế là sự mực thước trong kết cấu sự tinh tế trong
từng chi tiết trang trí mỹ thuật ở đỉnh cao, sự hài hòa giữa công trình
kiến trúc và môi trường cảnh quan thiên nhiên.
Trong một khu di sản - quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO ghi
danh 5 danh hiệu cao quý: Di sản Văn hóa thế giới (1993), Nhã nhạc cung
đình Huế (2003) và 3 Di sản Tư liệu thế giới, gồm Mộc bản triều Nguyễn
(2009), Châu bản triều Nguyễn (2014) và Thơ văn trên kiến trúc cung đình
Huế (2016).
Với sự nỗ lực của tỉnh Thừa Thiên-Huế, hàng trăm di tích quan trọng
trong khu vực di tích Huế đã được đầu tư tu bổ, phục hồi đã góp phần làm
cho diện mạo của di sản văn hóa Cố đô Huế dần hiện lên rõ nét.
Với quan điểm duy trì sự hài hòa, cân bằng giữa bảo tồn và phát
triển, PGS.TS Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam cho
rằng Huế là nơi lưu giữ một khối lượng di sản di kiến trúc đồ sộ, mang
những giá trị nổi bật toàn cầu, nơi đáp ứng mọi tiêu chuẩn cao nhất được
UNESCO đề ra cho một khu di sản thế giới. Do vậy, xây dựng quan điểm về
bảo tồn di sản Huế cần xuất phát từ những kiến nghị, nguyên tắc và giải
pháp khoa học trong khuôn khổ pháp lý chung mang tính quốc tế liên quan
tới di sản thế giới.
Đối với công tác trùng tu di tích Huế, kiến trúc sư Mitsuhiko
Nakamura (Nhật Bản) cho rằng trong quá trình tái sinh, bảo tồn di tích
Huế, trước hết và quan trọng nhất đó là tính nguyên bản, chú trọng tính
hợp tác quốc tế trong bảo tồn. “Phải cân nhắc, tìm ra sự hài hòa, dung
hòa làm sao cho cái mới và cái cũ không khác nhau, trong đó cần đáp ứng
được những tiêu chí về màu sắc, độ cao, hình dáng để tìm ra những giải
pháp xây dựng mà kiến trúc mới không làm lu mờ đi những kiến trúc cũ”,
kiến trúc sư Mitsuhiko Nakamura nhấn mạnh.
Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế Nguyễn Văn Cao cho biết các di sản
văn hóa tại Huế là những tài sản quốc gia đặc biệt giá trị mà nhân dân
Huế vinh dự được giữ gìn, đây cũng là trách nhiệm nặng nề để không ngừng
bảo tồn bền vững và phát huy có hiệu quả các di sản cho các thế hệ
tương lai. Ý kiến các chuyên gia là cơ sở để Huế tiếp tục có những chính
sách, chiến lược mới để bảo tồn, gìn giữ và phát huy tài nguyên văn hóa
phong phú và độc đáo của Cố đô Huế thời gian tới.
Thế Phong (baochinhphu.vn)