Ngày 26/11, PGS.TS. Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết: Sau hơn 2 tháng triển khai chiến dịch tiêm vắc xin sởi-rubella có quy mô lớn nhất từ trước tới nay với khoảng 23 triệu trẻ em từ 1-14 tuổi trên toàn quốc, báo cáo nhanh của các địa phương cho biết: Tính đến ngày 25/11, cả 63 tỉnh, thành phố đã hoàn thành đợt 1 chiến dịch tiêm vắc xin sởi - rubella với hơn 9,5 triệu trẻ được tiêm an toàn. Chiến dịch tiêm chủng vắc xin phối hợp sởi - rubella với quy mô lớn trên toàn quốc là cơ hội giúp Việt Nam khống chế bền vững bệnh sởi, tiến gần hơn tới mục tiêu loại trừ bệnh sởi, đồng thời bảo vệ trẻ khỏi bệnh rubella và các biến chứng nguy hiểm của hội chứng rubella bẩm sinh. Chiến dịch này sẽ còn kéo dài tới hết tháng 2/2015.
Kết thúc đợt 1 của chiến dịch, Dự án Tiêm chủng mở rộng quốc gia đang tổ chức đánh giá nhanh kết quả chiến dịch theo phương pháp ngẫu nhiên của Tổ chức Y tế thế giới tại 2 tỉnh nhằm đánh giá đúng kết quả của chiến dịch và những lý do người dân không đến tiêm vắc xin sởi- rubella để kịp thời rút kinh nghiệm và triển khai ngay kế hoạch tiêm vét.
Qua quá trình giám sát triển khai đợt 1 của chiến dịch tại các địa phương cho thấy chiến dịch được sự ủng hộ của các cấp chính quyền, các ban ngành đoàn thể, sự hợp tác của người dân, đặc biệt ngành y tế đã nỗ lực huy động nguồn nhân lực tham gia chiến dịch; đồng thời việc cung ứng vắc xin và vật tư tiêm chủng cho chiến dịch đầy đủ, kịp thời đáp ứng nhu cầu của chiến dịch.
Từ đầu chiến dịch tới nay, các nhóm tuổi đều đã được tiêm vắc xin sởi – rubella. Hầu hết các địa phương tổ chức điểm tiêm chủng tại trường học cho học sinh và tại trạm y tế, tạo thuận lợi trong việc quản lý đối tượng theo lớp, rà soát cháu vắng mặt và quản lý các đối tượng hoãn tiêm để tiêm vét. Các điểm tiêm đều thực hiện nghiêm túc công tác khám sàng lọc trước tiêm chủng. Trong đợt này, số hoãn tiêm và chống chỉ định chiếm 2% số đối tượng trẻ được tiêm vắc xin sởi - rubella.
Hầu hết các phản ứng sau tiêm ghi nhận được là những trường hợp phản ứng nhẹ, thông thường như sốt nhẹ, đau tại chỗ tiêm, các phản ứng này không phải xử trí gì và tự khỏi sau 2 - 3 ngày. Bên cạnh đó, dự án tiêm chủng mở rộng quốc gia cũng đã phối hợp với Viện Quốc gia Kiểm định vắc xin và Sinh phẩm y tế lấy mẫu vắc xin ngẫu nhiên tại các điểm tiêm chủng của 8 tỉnh, thành phố. Kết quả kiểm định cho thấy tất cả các mẫu vắc xin được kiểm tra ngẫu nhiên đều đạt chất lượng an toàn, vắc xin được vận chuyển và bảo quản theo đúng quy định từ tuyến Trung ương đến các địa phương và đến điểm tiêm chủng. Cũng theo PGS.TS. Trần Như Dương: Dự án Tiêm chủng mở rộng quốc gia sẽ đảm bảo cung ứng vắc xin sởi - rubella theo kế hoạch.
Trong tháng 11 và tháng 12 năm 2014, đợt 2 chiến dịch tiếp tục được tổ chức tại 63 tỉnh, thành phố. Đợt 3 chiến dịch sẽ được tổ chức trong tháng 1 - 2 năm 2015.
Đối tượng của đợt 2 và đợt 3 đa phần là các em học sinh tiểu học và trung học cơ sở. Đây là nhóm trẻ dễ bị ảnh hưởng tâm lý và có thể xảy ra tình trạng phản ứng tập thể lo sợ. Chính vì vậy, chiến dịch cần có sự chỉ đạo thống nhất của các tuyến, sự phối hợp chặt chẽ giữa trạm y tế và trường học để truyền thông đầy đủ đến các em học sinh, các bậc phụ huynh trước khi triển khai tiêm chủng chiến dịch. Đồng thời, ngành y tế cũng đã hướng dẫn các địa phương bố trí điểm tiêm, phòng tiêm không quá đông; nơi chờ tiêm chủng thoáng mát, giảm thời gian chờ đợi trước tiêm; phòng tiêm chủng được bố trí riêng biệt đảm bảo việc chuẩn bị vắc xin, quá trình tiêm chủng không nằm trong tầm nhìn của các cháu đang chờ tiêm chủng và việc tiêm vắc xin được thực hiện cho từng đối tượng tránh làm ảnh hưởng tới các đối tượng khác. Việc theo dõi các trẻ sau tiêm chủng cần được bố trí riêng tránh tập trung quá đông, gây căng thẳng cho trẻ được theo dõi.
Thực tế cho thấy, việc triển khai chiến dịch tiêm vắc xin sởi - rubella cho trẻ từ 1-14 tuổi vẫn gặp nhiều khó khăn như: tâm lý e ngại của các bậc cha mẹ, lo lắng về phản ứng sau tiêm chủng; công tác truyền thông tại các thôn, buôn ở vùng sâu, vùng xa, vùng dân vẫn gặp khó khăn, chưa tiếp cận được nhóm các bà mẹ đi làm nương xa... Vì vậy, các ban, ngành chức năng cần tăng cường công tác truyền thông trực tiếp và gián tiếp tại các thôn ở vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc để đồng bào hiểu và đưa con em đi tiêm vắc xin trong chiến dịch. Đặc biệt, các trẻ bị tạm hoãn chưa được tiêm chủng sẽ tiếp tục được tiêm vắc xin trong các đợt tiêm vét vắc xin sởi - rubella tại địa phương cho đến khi kết thúc chiến dịch. Cần thêm danh sách các trẻ vãng lai, đánh dấu và xác định các trẻ chưa đến tiêm trong danh sách đã đăng ký ban đầu, phân công cán bộ liên hệ với các hộ gia đình thông báo lại địa điểm và thời gian tiêm vét và huy động trẻ ở các khu công nghiệp, nhóm di nhập cư, vùng giáp ranh… đến tiêm chủng bổ sung.
Hà Anh