Theo ông John Nelmes, trưởng đoàn IMF công tác tại Việt Nam, Việt Nam
cần minh bạch các khoản thu từ cổ phần hóa và việc sử dụng khoản thu
đó.
Kết thúc chuyến công tác tại Việt Nam của đoàn chuyên gia của Quỹ tiền
tệ quốc tế (IMF), ông John Nelmes, trưởng đoàn, có khuyến nghị: Cải cách
các DNNN ở Việt Nam cần được đẩy mạnh thông qua việc cổ phần hóa nhanh
và toàn diện, thoái vốn kinh doanh ngoài ngành, minh bạch các khoản thu
từ cổ phần hóa và việc sử dụng các khoản thu đó.
Đẩy mạnh cải cách doanh nghiệp nhà nước
Cụ
thể, những thảo luận của đoàn công tác trong chuyến công tác tại Việt
Nam bao gồm cả về cải cách khu vực tài chính, cơ cấu và cải cách các
DNNN là rất quan trọng để nâng cao năng suất và tăng trưởng về trung
hạn. Đặc biệt, đẩy nhanh giải quyết nợ xấu trong các ngân hàng và Công
ty Quản lý Tài sản Việt Nam (VAMC) đi kèm với việc tăng cường vốn của
các ngân hàng bằng cách để khu vực tư nhân tham gia nhiều hơn và sử dụng
các nguồn lực trong ngân sách cho các ngân hàng thương mại nhà nước,
cải thiện quản lý hoạt động, áp dụng các chuẩn mực báo cáo tài chính
quốc tế là một phần của những kế hoạch tái cơ cấu ngân hàng có thời hạn
là cần thiết để củng cố sự ổn định tài chính vĩ mô, đồng thời là nền
tảng cho tăng trưởng mạnh mẽ.
Cải
cách các DNNN cần được đẩy mạnh thông qua việc cổ phần hóa nhanh và
toàn diện, thoái vốn kinh doanh ngoài ngành, minh bạch các khoản thu từ
cổ phần hóa và việc sử dụng các khoản thu đó. Tăng năng suất hơn nữa
thông qua việc tạo ra một sân chơi bình đẳng cho khu vực tư nhân khi
tiếp cận các nguồn lực, chú trọng nghiên cứu và phát triển, nâng cao
hiệu quả đầu tư công và mở rộng đào tạo nghề nhằm giải quyết sự chênh
lệch về kỹ năng.
Đoàn
công tác cũng cho rằng, Việt Nam nên giữ chính sách tiền tệ như hiện
tại đến chừng nào không có áp lực lên lạm phát cơ bản, trong khi các cú
sốc trong nước gần đây đã được nền kinh tế hấp thụ. Nếu xuất hiện dấu
hiệu về những tác động vòng hai đối với lạm phát thì cần phải thắt chặt
chính sách tiền tệ.
Cơ
chế tỷ giá hối đoái linh hoạt áp dụng gần đây được Đoàn công tá của IMF
đánh giá “là một bước tiến đáng khen ngợi. Cho phép tỷ giá hối đoái
linh hoạt hơn và củng cố các công cụ chính sách tiền tệ trong khi chuyển
dần theo hướng sử dụng lạm phát như một neo danh nghĩa đối với chính
sách tiền tệ sẽ giúp Việt Nam bảo đảm sự ổn định kinh tế vĩ mô, đồng
thời giúp giảm xóc trước những cú sốc bên ngoài”.
Nợ công tăng nhanh là một mối quan ngại
Về
kinh tế vĩ mô Việt Nam, ông John Nelmes đánh giá: Việt Nam đã đạt được
những thành tựu kinh tế vĩ mô đáng khen ngợi. Năm ngoái, GDP tăng trưởng
mạnh, lạm phát đã giảm xuống mức thấp, đầu tư trực tiếp nước ngoài mạnh
mẽ và các thỏa thuận thương mại mới quan trọng đã được đàm phán thành
công. Những thành tựu về ổn định kinh tế vĩ mô này đã mang lại một nền
tảng vững chắc cho triển vọng kinh tế nhìn chung là tích cực, mặc dù vẫn
tồn tại những rủi ro và thách thức trong trung hạn.
Đối
với năm 2016, ông John Nelmes cho rằng, tốc độ tăng trưởng được dự báo
sẽ giảm xuống còn khoảng 6%, phần lớn phản ánh cầu bên ngoài yếu hơn,
hạn hán nghiêm trọng và xâm nhập mặn đất canh tác đã ảnh hưởng bất lợi
đến sản xuất nông nghiệp. Lạm phát cơ bản có thể vẫn giữ ở mức thấp, mặc
dù lạm phát chung dự tính sẽ tăng vừa phải do tăng giá lương thực thực
phẩm và tăng phí dịch vụ giáo dục và y tế do nhà nước quản lý theo như
kế hoạch. Thặng dư tài khoản vãng lai dự tính giảm bớt trong ngắn hạn
với cầu bên ngoài đang chậm lại mặc dù đầu tư trực tiếp nước ngoài dự
kiến sẽ vẫn mạnh mẽ.
Tuy
nhiên, theo ông John Nelmes, rủi ro đối với triển vọng kinh tế xuất
phát từ hạn hán, tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm hơn và tác động lan
tỏa từ biến động thị trường tài chính toàn cầu. Nợ công tăng nhanh là
một mối quan ngại. Điều đó làm giảm dư địa tài khóa cho điều chỉnh và có
thể gây áp lực lên lãi suất trong nước, điều này có thể ảnh hưởng bất
lợi đến kết quả hoạt động của doanh nghiệp và ngân hàng. Những cải cách ở
khu vực ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đã có tiến bộ và nay
cần thực hiện một số giải pháp quan trọng. Những yếu tố hỗ trợ tăng
trưởng bao gồm việc thực hiện nhanh các hiệp định thương mại tự do mới
có thể giúp thúc đẩy cải cách cơ cấu trong nước.
Cho
rằng, ngân sách đã thâm hụt trung bình khoảng 6,5% GDP từ năm 2012, do
đó làm nợ công và nợ do chính phủ bảo lãnh tăng mạnh, ước tính khoảng
62% GDP trong năm nay, Đoàn công tác khuyến nghị: cần củng cố ngân sách
theo hướng hỗ trợ tăng trưởng và bắt đầu từ năm nay để giảm thâm hụt
ngân sách xuống khoảng 3 phần trăm GDP vào năm 2020 và giúp nợ công giảm
bền vững. Củng cố ngân sách nên tập trung vào việc mở rộng diện nộp
thuế, đảm bảo chi đầu tư công chất lượng cao cho giáo dục, y tế và cơ sở
hạ tầng, đồng thời cũng có sẵn nguồn lực để giải quyết các khoản nợ xấu
và tăng vốn cho các ngân hàng thương mại nhà nước./.
Theo VOVnews