Thứ Tư, 28/10/2009 15:44'(GMT+7)
Iran muốn thay đổi nội dung dự thảo làm giàu urani
Kênh truyền hình nhà nước Iran "Al-Alam" phát bằng tiếng Arập ngày 27/10 đưa tin Iran sẽ chấp nhận khuôn khổ khái quát dự thảo thỏa thuận do Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đề xuất về vấn đề làm giàu urani, song Tehran yêu cầu "những thay đổi quan trọng" trong kế hoạch này.
Một nguồn tin gần gũi với nhóm đàm phán hạt nhân của Iran cho biết Tehran sẽ có câu trả lời về dự thảo trên "trong vòng 48 giờ".
Cùng ngày, kênh truyền hình nhà nước phát bằng tiếng Anh "Press TV" của Iran cũng dẫn một nguồn tin thân cận với nhóm đàm phán của Iran tại Vienna (Áo) cho biết Tehran sẽ không chuyển toàn bộ số urani ra nước ngoài cùng một lúc để làm giàu như đề nghị của IAEA, khẳng định rằng như vậy là "chống lại lợi ích quốc gia của Iran".
Động thái này có nguy cơ phá vỡ dự thảo thỏa thuận được đưa ra tại cuộc họp đầu tuần trước ở Vienna, theo đó đề xuất Iran chuyển 1.200kg trong số 1.500kg urani làm giàu ở cấp độ thấp (LEU) tại nhà máy hạt nhân Natanz sang Nga làm giàu ở cấp độ cao hơn.
Các bên liên quan coi đây là cách để giúp Iran có đủ nhiên liệu phục vụ lò nghiên cứu phản ứng hạt nhân hiện có, đồng thời giải tỏa mối lo của phương Tây là Iran sử dụng lượng urani làm giàu để sản xuất vũ khí hạt nhân. Ba nước tham gia đàm phán với Iran là Nga, Mỹ và Pháp đã chính thức ủng hộ dự thảo này và đang nóng lòng chờ câu trả lời chính thức từ Tehran.
Trong phản ứng chính thức đầu tiên của Iran về dự thảo trên, Ngoại trưởng Manouchehr Mottaki ngày 26/10 cho biết Iran có thể đồng ý chuyển một phần LEU ra nước ngoài xử lý thêm, nhưng cũng có thể lựa chọn giải pháp trực tiếp mua nhiên liệu hạt nhân của nước ngoài.
Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban Chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia của Quốc hội Iran, ông Alaeddin Boroujerdi đề xuất chuyển "từng bước" số LEU theo thỏa thuận, cụ thể sẽ chuyển đợt hai sau khi Iran nhận được urani làm giàu ở cấp độ 20% từ nước ngoài.
Đại diện cấp cao phụ trách chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh châu Âu (EU) Javier Solana đã hoan nghênh Tehran đồng ý với đề xuất chuyển urani ra nước ngoài để làm giàu cấp độ cao hơn - điều mà từ trước tới nay Iran không sẵn sàng chấp thuận. Ông cũng bày tỏ hy vọng bản dự thảo trên sẽ không bị sửa đổi.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Pháp Bernard Kouchner cáo buộc Iran đang tìm cách để đề xuất trên "bị sửa đổi hoàn toàn", đồng thời cảnh báo Tehran sẽ phải gánh chịu những trừng phạt quốc tế nặng nề hơn nếu cố ý phá hỏng kế hoạch này.
Mỹ tuyên bố sẽ phản ứng nếu Iran không đưa ra những kế hoạch cụ thể nhằm sớm đáp ứng các cam kết về chương trình hạt nhân của nước này.
Tướng James Jones, Cố vấn An ninh quốc gia của Tổng thống Barack Obama đã đưa ra tuyên bố trên tại một buổi nói chuyện ở Wasington ngày 27/10.
Tướng Jones đánh giá thỏa thuận về chuyển urani của Iran ra nước ngoài làm giàu ở cấp độ cao hơn là bước đi tích cực đầu tiên, nhưng Iran cần đẩy mạnh thực hiện các cam kết của mình về chương trình hạt nhân. Ông nhắc lại quan điểm của Mỹ là không có gì để giải quyết trên bàn đàm phán nếu Iran tiếp tục phớt lờ các yêu cầu của quốc tế.
Trong một cuộc họp báo cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ian Kelly cho biết Mỹ sẽ có phản ứng chính thức với Iran sau khi Tehran trả lời về dự thảo thỏa thuận do IAEA đề xuất.
Liên quan tới vấn đề này, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho rằng các cường quốc cần thể hiện "sự kiên nhẫn tối đa" và ngừng đưa ra những cáo buộc đối với Iran./.
(Theo TTXVN)