Chiều ngày 16-3, tại Hà Nội, Cổng thông tin điện tử Chính phủ đã tổ chức buổi tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Kiên trì điều hành giá theo thị trường – nhìn từ giá xăng và giá điện”. Buổi tọa đàm nhằm thông tin, tuyên truyền về việc thực hiện quản lý giá theo cơ chế thị trường, có sự điều tiết của Nhà nước.

Tham dự buổi tọa đàm có ông Phạm Đình Thi – Vụ trưởng Vụ chính sách Thuế (Bộ Tài chính), ông Võ Văn Quyền (Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước – Bộ Công thương), ông Nguyễn Anh Tuấn (Cục trưởng Cục quản lý giá, Bộ Tài chính), chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long.

Kể từ ngày 16/3, giá bán điện sẽ được điều chỉnh tăng 7,5%, tương ứng giá bán điện bình quân 1.622,05 đồng/kWh. Trong khi đó từ 15 giờ ngày 11/3, giá các mặt hàng xăng dầu trong nước đã tăng từ 713-1.616 đồng/lít,kg. Sau khi điều chỉnh, xăng Ron 95 niêm yết tại vùng 1 sẽ có mức giá cao nhất là 17.886 đồng/lít; xăng Ron 92 cao nhất là 17.286 đồng/lít. Tương tự, giá dầu diesel 0,05S cao nhất là 15.883 đồng/lít; dầu hỏa cao nhất là 16.323 đồng/lít và dầu mazut 3,5s có giá tối đa là 12.762 đồng/kg.

Tại buổi tọa đàm, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho biết, từ năm 2007 đến nay, giá điện đã điều chỉnh tăng 7 lần và lần này là thứ 8, tuy nhiên biên độ tăng giá lần này lớn hơn so với các lần trước. Tăng giá điện theo giá thị trường là điều cần thiết.

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, việc tăng giá điện lần này ở mức 7,5% là phương án tăng giá thấp nhất, đã tính tới các tác động tới tăng trưởng GDP, CPI... Mức tăng phù hợp với mặt bằng thay đổi thông số đầu vào (thông số đầu vào theo tính toán của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã tăng 12,8%). EVN và Bộ Công Thương cũng đã công khai các chi phí cơ bản này để người dân giám sát.

Trả lời ý kiến về việc giá điện và xăng cùng "bắt tay" điều chỉnh, tại buổi tọa đàm, ông Võ Văn Quyền, Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước (Bộ Công Thương) lý giải, theo Nghị định 83/CP, giá xăng dầu hiện đã vận hành theo cơ chế thị trường do vậy nếu tính đúng thì dịp trong và sau tết Nguyên Đán Ất Mùi, giá xăng có thể tăng tổng cộng là 3.500 đồng/lít. Tuy nhiên, để tránh cú sốc, liên bộ Công thương-Tài chính đã sử dụng Quỹ bình ổn nhằm chia sẻ quyền lợi doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Trước lo ngại về tác động của tăng giá xăng dầu tới CPI, ông Võ Văn Quyền cũng cho biết, việc điều chỉnh giá xăng tăng 1.600 đồng/lít làm tăng CPI khoảng 0,03%. Trên thực tế, giá xăng dầu đã giảm khá sâu từ tháng 7/2014 đến nay với 15 lần điều chỉnh, mức giảm tới 10.000 đồng/lít, tương đương giảm 40%. Vì vậy, có thể thấy tổng thể xu hướng chung là giá xăng dầu giảm và chuỗi giảm giá này cũng khiến CPI chung giảm.  4 tháng liên tục gần đây, CPI âm nhưng lạm phát cơ bản (đã loại trừ giá năng lượng, thực phẩm) đều dương và trong khả năng kiểm soát của Chính phủ. Việc điều chỉnh giá xăng dầu không thể chỉ nhìn vào ngắn hạn mà còn phải tính toán trong dài hạn và theo thị trường, đảm bảo không gây những cú sốc...

Ông Nguyễn Anh Tuấn cũng cho biết, ngay khi giá xăng dầu điều chỉnh theo cơ chế thị trường, giá điện tăng đã Cục có văn bản gửi các ngành địa phương, kiên quyết không cho điều chỉnh giá tăng theo giá điện, xăng dầu. Hiện nhà nước vẫn chi ngân sách cho các hộ nghèo dùng dưới 30 kWh, cụ thể với giá điện áp dụng cho mức 50 kWh đầu hiện nay thì ngân sách sẽ bố trí 153 tỷ đồng/năm cho các hộ nghèo nhằm giảm bớt khó khăn. Hiện tại, giá điện vẫn chỉ tiệm cận giá thị trường, nếu tính đúng và đủ các chi phí đầu vào như: Lỗ tỷ giá, chi phí phát điện thì các khoản lỗ EVN vẫn còn "treo" và phải một thời gian dài mới bù đắp hết.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cũng đưa ra đề nghị, ngành điện cần quản trị doanh nghiệp tốt hơn, tăng năng suất lao động để giảm chi phí không cần thiết vào giá điện...  như vậy mới tạo được sự chia sẻ, đồng thuận từ người tiêu dùng.

Bảo Châu