Kinh tế thế giới đang phải đối mặt với làn sóng giảm phát thứ ba trong
vòng chưa đầy một thập niên. Làn sóng giảm phát đầu tiên là cuộc khủng
hoảng nhà đất và tài chính bắt nguồn từ Mỹ hồi năm 2008-2009; làn sóng
thứ hai là cuộc khủng hoảng Khu vực sử dụng đồng euro (Eurozone) năm
2011-2012, và giờ đây là làn sóng thứ ba, bắt nguồn từ cuộc khủng hoảng ở
các thị trường mới nổi.
Giới phân tích cho rằng với cuộc khủng hoảng lần này, hoạt động kinh tế trên toàn cầu sẽ khó tránh khỏi giảm sút.
Cuộc khủng hoảng các thị trường mới nổi lần này mang nhiều đặc điểm của
các cuộc khủng hoảng trước đây, thường bắt đầu từ các thị trường ngoại
hối, sau đó lan sang các thị trường khác.
Theo các nhà phân tích, giá chứng khoán trên các thị trường mới nổi có
thể chạm đáy trong vài tháng tới. Những bài học trong quá khứ cho chúng
ta kinh nghiệm rằng các thị trường phải mất nhiều năm thiếu vốn trước
khi có thể khôi phục. Các thị trường mới nổi sẽ chưa thể sớm có được
giai đoạn lên giá mới và giai đoạn 2002-2007 vẫn là một "kỷ nguyên
vàng."
Tuy vậy, tác động của cuộc khủng hoảng thị trường mới nổi lần này khác
đôi chút so với các lần khủng hoảng trước. Cuộc khủng hoảng hồi năm 1997
đã dẫn tới một cú sốc về giá, khi đó đẩy mức thu nhập và tiêu dùng thực
của các nước phát triển tăng lên.
Tuy nhiên, tại thời điểm hiện nay, cuộc khủng hoảng thị trường mới nổi
sẽ tạo ra một cú sốc cả về giá lẫn về lượng, do các nền kinh tế mới nổi
giờ đây đóng góp một tỷ trọng lớn hơn vào GDP toàn cầu cũng như trong
các công ty trên toàn thế giới.
Cú sốc về lượng bắt nguồn từ làn sóng giảm phát thứ ba này được thể hiện
qua các số liệu về hoạt động thương mại giữa các quốc gia phát triển và
đang phát triển.
Tờ Thời báo Tài chính (Financial Times) của Anh mới đây đưa ra đánh giá
rằng việc điều chỉnh giảm giá tiền tệ không những không thể kích thích
xuất khẩu mà lại còn hạn chế hoạt động nhập khẩu. Xét tổng thể, các động
thái giảm giá tiền tệ đang góp phần làm giảm đáng kể hoạt động thương
mại trên toàn cầu.
Giới phân tích cho rằng tác động của cuộc khủng hoảng tại các nền kinh
tế mới nổi đối với các quốc gia phát triển sẽ không mấy tích cực. Những
nguy cơ này sẽ được nhìn nhận một cách rõ ràng hơn sau cuộc họp chính
sách tiền tệ của Ủy ban Thị trường mở thuộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ vào
giữa tháng Chín.
Dù sao, nền kinh tế lớn nhất thế giới cũng sẽ chưa cảm nhận ngay được
những ảnh hưởng của làn sóng giảm phát thứ ba. Nhìn toàn cục, làn sóng
giảm phát thứ ba đồng nghĩa rằng GDP sẽ tiếp tục ở dưới mức tiềm năng.
Sức ép lên giá cả sẽ vẫn dai dẳng và khả năng hoạt động kinh tế toàn cầu
sụt giảm là khó tránh khỏi./.
Theo TTXVN