Theo Bộ Nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn, dưới tác động của biến đổi khí hậu, khả năng có đến 2,4
triệu ha đất bị nước biển xâm nhập, ảnh hưởng tới nông nghiệp.
Nước biển dâng cao làm xâm nhập mặn sâu hơn vào nội địa, khả
năng có đến 2,4 triệu ha đất bị nước biển xâm nhập. Theo đó, nếu mực nước biển
dâng cao 1m thì nhiều diện tích chuyên trồng lúa 2 vụ/năm sẽ không thể sản xuất
được do nước mặn tràn vào.
Thông tin trên được đưa ra tại hội thảo "Nông
nghiệp Việt Nam ứng phó với biến đổi khí hậu: Cơ hội và thách thức," do Bộ Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì diễn ra sáng nay (10/9), tại Hà
Nội.
Phát biểu tại hội thảo, tiến sỹ Phạm Đồng Quảng-Phó Cục trưởng Cục
Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, biến đổi khí hậu đã
và đang tác động mạnh mẽ đến ngành trồng trọt, rõ ràng nhất là làm giảm diện
tích đất canh tác, gây ra tình trạng hạn hán và sâu bệnh, gây áp lực lớn cho sự
phát triển của ngành trồng trọt nói riêng và ngành nông nghiệp nói
chung.
Thực tế cho thấy hiện nay, mức độ nhiễm mặn trên 4%o đã lấn sâu
vào 30-40 km tại một số nơi ở đồng bằng sông Cửu Long và cả đồng bằng sông Hồng.
Diện tích bị mặn trên 4%o hiện nay khoảng 1.303 nghìn ha, diện tích này sẽ tăng
lên 1.493 nghìn ha, ứng với kịch bản nước biển dâng 0,69 m và 1.637 nghìn ha,
với kịch bản nước biển dâng 1m ở đồng bằng sông Cửu Long.
Nhận định về
tình hình này, Phó Cục trưởng Phạm Đồng Quảng cho hay, như vùng núi Tây Bắc và
Đông Bắc sẽ phải đối mặt với nguy cơ tăng cường độ hạn hán do biến đổi khắc
nghiệt của thời tiết trong những năm tới; tại Bắc Trung Bộ, các tháng 5-6 có thể
trở thành các tháng khô nóng thường xuyên như ở Nam Trung Bộ, mưa phùn trở nên
hiếm hoi.
Còn tại khu vực Tây Nguyên, tính bất ổn trong chế độ mưa cũng
tăng lên khiến vùng này có khả năng đối mặt với nguy cơ hạn hán bất thường. Xu
hướng này ngày càng rõ ràng khi các tỉnh duyên hải miền Trung và Tây Nguyên đang
phải đối mặt với tình trạng thiếu nước sản xuất trong vụ Đông Xuân 2012-2013 và
sắp tới là Hè Thu, vụ Mùa năm 2013.
Không những thế, biến đổi khí hậu còn
làm thay đổi điều kiện sống của các loài sinh vật, làm gia tăng một số loài dịch
hại mới và các đợt dịch bùng phát trên diện rộng. Đơn cử, trong khoảng 3 năm trở
lại đây, dịch rầy nâu và vàng lùn, lùn xoắn lá trên cây lúa đã làm giảm đáng kể
sản lượng lúa ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Cụ thể, trong năm 2010, tại
đồng bằng sông Cửu Long đã xảy ra dịch sâu cuốn lá nhỏ gây thiệt hại khoảng
400.000 ha lúa, khiến năng suất lúa giảm từ 30-70%.
Bên cạnh
đó, áp lực dân số, kéo theo là nhu cầu về lương thực ngày càng gia tăng, đòi hỏi
cần phải có những giải pháp thích ứng “thông minh” với biến đổi khí hậu, Phó Cục
trưởng Phạm Đồng Quảng nhấn mạnh.
Bởi vậy, đề xuất trước thực trạng này,
Phó Cục trưởng Phạm Đồng Quảng nhấn mạnh cần tái cơ cấu sản xuất trồng trọt theo
hướng chiến lược lâu dài ứng phó với biến đổi khí hậu (mất đất, nhiễm mặn, thời
tiết cực đoan và các đe dọa bất lợi của ngành sản xuất lúa nước trong tương
lai).
Mặt khác, đối với quy mô địa phương, các lực lượng cơ sở cần tăng
cường các biện pháp canh tác, phương thức sản xuất nông nghiệp đa mục tiêu như
đảm bảo an ninh lương thực, tăng thu nhập cho nông dân và giảm phát
thải.
Hơn nữa, việc áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp,
tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn trước thách thức
của biến đổi khí hậu kết hợp với quy hoạch tổng thể vùng sản xuất cũng là một
trong những giải pháp nhằm phát triển bền vững cho nền nông nghiệp.
Các đánh giá bước đầu về tác động của biến đổi khí hậu đối
với ngành trồng trọt Việt Nam cho thấy: Tổng sản lượng sản xuất trồng trọt có
thể giảm từ 1-5%, năng suất các cây trồng chính có thể giảm đến 10%, đặc biệt
đối với sản xuất lúa.
Các dự báo cho thấy đến năm 2100, vựa lúa đồng bằng
sông Cửu Long có nguy cơ mất đi 7,6 triệu tấn/năm, tương đương với 40,52% tổng
sản lượng lúa của cả vùng./.
|
Thanh Tâm
(Vietnam+)