Ngoại trưởng Mỹ Giôn Ke-ri (John Kerry) hôm 7/2 vừa qua cam kết rằng, Oa-sinh-tơn sẽ bảo vệ Nhật Bản trước các cuộc tấn công, kể cả có liên quan tới quần đảo Xên-ca-cư/Điếu Ngư mà Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền.
Theo AFP, phát biểu trong cuộc họp báo sau cuộc gặp với người đồng cấp Nhật Bản Phu-mi-ô Ki-si-đa (Fumio Kishida) tại Oa-sinh-tơn, Ngoại trưởng Giôn Ke-ri khẳng định, Mỹ sẽ bảo vệ đồng minh Nhật Bản và sự ổn định ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong bối cảnh đang có những căng thẳng do tranh chấp lãnh thổ gây ra. "Tôi nhấn mạnh Mỹ tiếp tục cam kết luôn ủng hộ các nghĩa vụ trong hiệp ước của chúng tôi với đồng minh Nhật Bản, trong đó có vùng biển Hoa Đông...”, ông Giôn Ke-ri nói.
Người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ cho rằng, quan hệ Mỹ - Nhật có vai trò quan trọng và đang trên đà phát triển mạnh, bất chấp giữa hai nước có những bất đồng liên quan đến chuyến thăm gây tranh cãi của Thủ tướng Nhật Bản Sin-dô A-bê (Shinzo Abe) đến ngôi đền chiến tranh Y-a-xư-cư-ni (Yasukuni) hồi tháng 12 năm ngoái.
Được biết, Oa-sinh-tơn và Tô-ki-ô khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp với nhau trong các vấn đề an ninh, bao gồm cả vùng biển Hoa Đông. Hai bên cũng thảo luận về các đường lối hợp tác quốc phòng, trong đó đề cập cụ thể đến vai trò của quân đội Mỹ và Lực lượng phòng vệ Nhật Bản quy định trong Hiệp ước an ninh song phương và kế hoạch tái bố trí căn cứ không quân Phư-tên-ma (Futenma) của Mỹ tại tỉnh Ô-ki-na-oa của Nhật Bản. Ngoài ra, các quan chức ngoại giao của hai nước đồng minh đã đạt được đồng thuận về nhiều điểm liên quan đến tình hình bán đảo Triều Tiên, trong đó có vấn đề phi hạt nhân hóa và cách thức ứng phó với những phản ứng của Bình Nhưỡng đối với cuộc tập trận chung thường niên Mỹ - Hàn sắp tới.
Đặc biệt, ông Giôn Ke-ri tái khẳng định rằng Mỹ không thừa nhận và cũng không chấp nhận Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) mà Trung Quốc mới thiết lập trên biển Hoa Đông, đồng thời cho biết Oa-sinh-tơn sẽ không thay đổi cách thức hoạt động của mình ở vùng biển này. Tuy nhiên, theo Ngoại trưởng Nhật Bản Phu-mi-ô Ki-si-đa, Mỹ và Nhật Bản đã nhất trí sẽ phản ứng một cách “bình tĩnh nhưng cương quyết” trước những hành động của Trung Quốc.
Vấn đề ADIZ hiện đang trở thành mối quan tâm đặc biệt đối với Oa-sinh-tơn. Theo Tân Hoa xã, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương Đan-ni Rút-sen (Danny Russel) vừa qua đã cảnh báo Trung Quốc không được áp đặt ADIZ trên Biển Đông sau khi đã đơn phương thiết lập một ADIZ tại biển Hoa Đông. Đáp lại, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi ngày 7-2 cho rằng, một số quan chức Mỹ "cực kỳ tắc trách" khi cáo buộc Trung Quốc về cái gọi là kế hoạch thành lập ADIZ trên Biển Đông. Ông Hồng Lỗi cho rằng, những cáo buộc kiểu này là nhằm chuyển hướng chú ý của quốc tế hòng che giấu âm mưu thay đổi hiến pháp yêu chuộng hòa bình cũng như hoạt động mở rộng sức mạnh quân sự của Nhật Bản.
Được biết Ngoại trưởng Mỹ Giôn Ke-ri vào tuần tới sẽ có chuyến công du các nước châu Á, trong đó có Trung Quốc. Ngoài vấn đề Triều Tiên, nhiều khả năng ADIZ sẽ tiếp tục là chủ đề nóng được đem ra bàn thảo tại các cuộc gặp sắp tới giữa ông Giôn Ke-ri và các quan chức của Trung Quốc./.
Anh Vũ (QĐND)