Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Washington, Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Nguyễn Quốc Dũng đánh giá năm 2023 đánh dấu nhiều bước tiến quan trọng trong quan hệ đối tác giữa Việt Nam và Mỹ.

Cụ thể, quan hệ hai bên đã có những phát triển mạnh mẽ, toàn diện trên mọi lĩnh vực. Trong đó, bước phát triển nổi bật và có ý nghĩa bao trùm là việc Việt Nam và Mỹ nhất trí nâng cấp quan hệ hai nước lên Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác, phát triển bền vững. Việc nâng cấp này tạo xung lực mới và hành lang rộng mở để thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa hai bên trong thời gian tới.

Theo Đại sứ Nguyễn Quốc Dũng, trong năm 2023 các hoạt động trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao diễn ra rất sôi nổi. Trong đó có điện đàm giữa Tổng thống Joe Biden và Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng; lần đầu tiên Tổng thống Joe Biden thăm Việt Nam theo lời mời của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng; lần đầu tiên hai lãnh đạo Nhà nước và Chính phủ Việt Nam đến Mỹ trong cùng một năm. Phía Mỹ cũng cử nhiều đoàn quan chức, nghị sỹ thăm Việt Nam, trong đó có 5 đoàn cấp bộ trưởng, 4 đoàn nghị sỹ Quốc hội và nhiều đoàn ở các cấp làm việc khác nhau. Các cơ chế đối thoại song phương thường kỳ tiếp tục được duy trì, trong đó có Đối thoại Chính sách quốc phòng, Đối thoại Chính trị - An ninh - Quốc phòng và Đối thoại Nhân quyền…  

Về kinh tế, các quan chức kinh tế hàng đầu trong Nội các Mỹ đã tiến hành hàng loạt chuyến thăm Việt Nam như chuyến thăm của Bộ trưởng Tài chính Mỹ, Đại diện Thương mại Mỹ, Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ, Tổng giám đốc Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID)… Trong bối cảnh thương mại toàn cầu suy giảm, Mỹ tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch xuất khẩu 10 tháng đầu năm 2023 là 94,5 tỷ USD, chiếm gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Mỹ trong 10 tháng đầu năm 2023 tiếp tục đạt trên 102 tỷ USD. Việt Nam tiếp tục nằm trong top 10 đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ; kim ngạch thương mại 10 năm qua tăng hơn 4 lần (từ mức 30 tỷ USD năm 2013).

Hợp tác và kết nối giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước tiếp tục được triển khai mạnh mẽ. Hàng loạt cuộc tiếp xúc, trao đổi, thăm viếng đã được tổ chức, trong đó nhiều hoạt động diễn ra nhân dịp các chuyến thăm của Lãnh đạo cấp cao hai bên. Hàng chục thoả thuận đã được ký kết. Đại sứ Nguyễn Quốc Dũng cho rằng, đây vừa là kết quả, vừa là sự triển khai cụ thể quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước. 

Về đầu tư, Mỹ tiếp tục đứng thứ 11 trong số các nhà đầu tư trực tiếp vào Việt Nam với 11,8 tỷ USD; nhưng nếu tính cả đầu tư qua nước thứ ba thì gần như tất cả các công ty lớn của Mỹ đã có mặt tại Việt Nam. Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN (USABC) đã tổ chức đoàn doanh nghiệp Mỹ lớn nhất từ trước đến nay vào Việt Nam tìm cơ hội đầu tư. Nhiều địa phương của Việt Nam cũng tổ chức các đoàn xúc tiến đầu tư sang Mỹ, đạt nhiều kết quả thực chất.

Năm 2023 cũng chứng kiến sự phát triển của xu hướng đầu tư từ Việt Nam sang Mỹ. Hãng Vinfast khởi công nhà máy xe điện tại bang North Carolina; Việt Nam cử một trong những đoàn doanh nghiệp đông đảo nhất từ trước đến nay tham dự SelectUSA - sự kiện thu hút đầu tư lớn nhất do Mỹ tổ chức. 

Hợp tác an ninh quốc phòng tiếp tục được thúc đẩy. Hai bên đã tổ chức thành công Đối thoại chính sách quốc phòng năm 2023, nhất trí tiếp tục triển khai hiệu quả các lĩnh vực hợp tác quốc phòng mà hai bên đã có thoả thuận, trong đó có khắc phục hậu quả chiến tranh, hoạt động gìn giữ hoà bình Liên Hợp quốc, nâng cao an ninh hàng hải. Mỹ cũng đã cử Tàu sân bay USS Ronald Reagan thăm cảng Đà Nẵng hồi tháng 6/2023, chuyến thăm thứ 3 của tàu sân bay Mỹ tới Việt Nam. 

Về du lịch, các hoạt động đã phục hồi về mức trước đại dịch COVID-19, du khách Mỹ quay lại đứng thứ tư trong số du khách quốc tế đến Việt Nam với tổng du khách năm 2023 khoảng 700.000 lượt người. 

Hợp tác văn hoá - giáo dục đạt nhiều bước tiến tích cực. Hiện tại có trên 25.000 sinh viên, học sinh Việt Nam đang du học tại Mỹ, đứng đầu trong số các nước ASEAN.

Trong khuôn khổ chuyến công tác của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng dự Hội nghị các nhà lãnh đạo kinh tế APEC tại Mỹ vào tháng 11/2023, lãnh đạo Bộ Giáo dục đã ký với đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ Bản ghi nhớ về hợp tác giáo dục và đào tạo, tạo khuôn khổ để hai bên tăng cường hơn nữa trao đổi và đối thoại trong lĩnh vực quan trọng này. Hai nước cũng tiếp tục tích cực hợp tác trên các lĩnh vực y tế, phòng chống dịch bệnh, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Hợp tác và phối hợp tác các diễn đàn khu vực và quốc tế giữa Việt Nam và Mỹ cũng được đẩy mạnh một bước. 

Thời gian tới, theo Đại sứ Nguyễn Quốc Dũng, hai bên cần hết sức nỗ lực triển khai hiệu quả Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, tập trung vào 10 trụ cột hợp tác đã nhất trí. Trong đó, việc cần thiết đầu tiên là phổ biến, lan toả nội dung và tinh thần những thoả thuận này để các bộ ngành, cơ quan cũng như địa phương, doanh nghiệp và người dân cùng biết và tham gia thực hiện. Trên cơ sở đó, các cơ quan, tổ chức, cá nhân của hai bên sẽ cùng nghiên cứu, bàn bạc, đề xuất và triển khai các chương trình và hoạt động phù hợp.

Đồng thời, Đại sứ Nguyễn Quốc Dũng cũng mong muốn hai bên sẽ sớm có cơ chế điều phối mạnh mẽ để định kỳ rà soát, thúc đẩy tiến độ triển khai các thoả thuận cũng như kịp thời xác định, tháo gỡ vướng mắc và trở ngại.

Trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình, Đại sứ Nguyễn Quốc Dũng khẳng định Đại sứ quán đã và tiếp tục làm hết sức mình để góp phần cụ thể hoá và bảo đảm các nội dung hợp tác của Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện được triển khai hiệu quả, đúng tiến độ, góp phần mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước./.