Để nâng cao chất lượng đội ngũ BCV cấp ủy ở tỉnh Quảng Ninh hiện nay, cần triển khai thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu như sau:
Thứ nhất, đổi mới sự lãnh đạo của cấp ủy, sự chỉ đạo, quản lý của Ban Tuyên giáo đối với việc nâng cao chất lượng đội ngũ BCV cấp ủy
Cấp ủy các cấp của tỉnh Quảng Ninh phải nhận thức rõ vị trí, vai trò, chức năng và tầm quan trọng của đội ngũ BCV trong việc tuyên truyền, phổ biến, đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với nhân dân; định hướng dư luận. Thay đổi cách lãnh đạo, chỉ đạo đối với đội ngũ BCV cấp ủy tỉnh Quảng Ninh phù hợp với tình hình và yêu cầu đòi hỏi của nhiệm vụ chính trị trên địa bàn tỉnh. Cấp ủy các cấp phải lãnh đạo, chỉ đạo linh hoạt, sáng tạo trong thời điểm, từng địa bàn, từng lĩnh vực không nên dập khuân, máy móc. Với các địa bàn vùng sâu, vùng xa, huyện đảo nên bố trí thêm BCV; với các thành phố, thị xã nên bố trí BCV không chỉ có năng lực, trình độ mà phải có uy tín cao vì những nơi đó trình độ dân trí cao, đòi hỏi BCV phải vừa là tấm gương sáng vừa có bản lĩnh đối thoại, trả lời các câu hỏi khó của người nghe; đối với các huyện vùng dân tộc phải lựa chọn bố trí, tạo điều kiện bồi dưỡng cán bộ ở đó trở thành các BCV chuyên nghiệp vì họ am hiểu sâu sắc về đồng bào dân tộc, văn hóa, ngôn ngữ…. sẽ dễ dàng truyền tải thông tin, dễ thuyết phục đồng bào.
Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy cũng phải luôn xác định CTTT là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong công tác xây dựng Đảng. Trong tình hình hiện nay, cán bộ, Đảng viên chịu tác động bởi rất nhiều yếu tố trong và ngoài nước, trong đó có cả những yếu tố tiêu cực. Chính vì vậy, đội ngũ BCV có vai trò rất quan trọng trong việc định hướng thông tin, định hướng dư luận trong cán bộ, Đảng viên và nhân dân đặc biệt liên quan tới các vấn đề bức xúc của nhân dân như: lĩnh vực đền bù giải phóng mặt bằng, quản lý tài nguyên, khoáng sản, quản lý môi trường, đô thị, xây dựng cơ bản, khai thác vận chuyển kinh doanh than trái phép... cần được thông tin kịp thời, giải thích, tuyên truyền, vận động nhân dân đồng thuận với các chủ trương của tỉnh về phát triển kinh tế đi đôi với đảm bảo an sinh xã hội; chung tay cùng chính quyền địa phương quản lý, giám sát các hoạt động quy hoạch, đô thị, xây dựng…
Thứ hai, xây dựng hệ thống tổ chức BCV cấp ủy cho từng cấp để làm cơ sở cho việc rèn luyện phấn đấu và đánh giá chất lượng BCV cấp ủy
Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy dựa vào số lượng, tiêu chuẩn theo hướng dẫn xây dựng, kiện toàn đội ngũ BCV cấp ủy tỉnh theo hướng dẫn số 31-HD/BTGTW của Ban Tuyên giáo Trung ương để xây dựng số lượng BCV cấp ủy. Trên cơ sở đó, tham mưu ra quyết định công nhận BCV, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy quản lý đội ngũ BCV cấp ủy, hướng dẫn, chỉ đạo hoạt động BCV trên địa bàn.
Căn cứ chỉ đạo của cấp ủy Đảng, căn cứ vào tình hình nhiệm vụ của địa phương, đơn vị; sự định hướng thông tin của cấp trên, Ban Tuyên giáo các cấp tham mưu với cấp ủy xây dựng và tổ chức thực hiện tốt quy chế hoạt động BCV nhằm đưa BCV đi vào nề nếp, tiến hành xây dựng nội dung, chương trình, kế hoạch, hằng năm, hằng quý và hằng tháng trình cấp ủy Đảng phê duyệt để tổ chức thực hiện công tác TTM, tổ chức BCV định kỳ hàng tháng và đột xuất để cung cấp thông tin nhanh, kịp thời, tạo điều kiện tốt nhất cho BCV hoạt động hiệu quả.
Rà soát lại đội ngũ BCV cấp ủy, đánh giá chất lượng hoạt động của từng đồng chí về mặt mạnh, hạn chế có kế hoạch tổ chức bồi dưỡng hoặc bổ sung thay thế kịp thời đối với những trường hợp BCV hoạt động không hiệu quả. Khi củng cố đội ngũ BCV phải căn cứ vào tiêu chuẩn BCV của Đảng, phải có bản lĩnh chính trị vững vàng và năng lực hoạt động, đầy đủ điều kiện cần và đủ của người BCV của Đảng.
Xây dựng quy định cụ thể, chi tiết cả về định tính và định lượng để đánh giá BCV làm cơ sở phân loại, khen thưởng, bố trí, sử dụng BCV, đưa ra khỏi những đội ngũ những BCV không đủ năng lực, phẩm chất đạo đức…Đánh giá kết quả TTM của BCV phải thông qua các thông tin phản hồi từ dư luận, giúp cho BCV chú trọng đối thoại trong phương thức hoạt động.
Hằng năm, Ban Tuyên giáo cấp ủy cần duy trì tổ chức các hội nghị sơ kết, tổng kết, hội thi BCV giỏi, kịp thời khen thưởng, động viên các BCV có thành tích xuất sắc, nhân rộng những mô hình điển hình, cách làm hay; chỉ ra khuyết điểm, hạn chế và nguyên nhân trong công tác TTM và hoạt động của đội ngũ BCV. Đồng thời, từ thực tế hoạt động BCV đề xuất, kiến nghị với cấp ủy phương hướng, nội dung hoạt động và sửa đổi, bổ sung các quy định, chế độ, chính sách đối với BCV nhằm củng cố và hoàn thiện về mặt tổ chức, nâng cao chất lượng BCV.
Thứ ba, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng về chính trị, đạo đức, lối sống và nghiệp vụ cho đội ngũ BCV cấp ủy
Thường xuyên bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, chính trị, cập nhật kiến thức lý luận mới: Đội ngũ BCV được lựa chọn từ những cán bộ lãnh đạo, quản lý. Lực lượng này đã rèn luyện, trưởng thành từ phong trào thực tiễn. Tuy nhiên, không thể tách rời việc tuyển lựa từ thực tiễn với việc thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng. Phẩm chất đạo đức, chính trị không phải tự nhiên mà có, nó được hình thành, phát triển qua quá trình rèn luyện, học tập. Nhiều BCV cấp ủy tỉnh Quảng Ninh hiện nay đều trưởng thành từ thực tiễn, tích lũy kinh nghiệm qua hoạt động chứ chưa qua đào tạo nghiệp vụ một cách bài bản. Do vậy, cần tập trung đào tạo, bồi dưỡng BCV về lý luận chính trị ở trình độ chuyên sâu, định kỳ cập nhật kiến thức lý luận mới.
Tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ BCV cấp ủy từ tỉnh xuống cơ sở: (1) Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ BCV về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống có lập trường, quan điểm đúng đắn, bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành với mục tiêu lý tưởng và sự nghiệp cách mạng của Đảng; bản thân và gia đình chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; có tính Đảng, tinh thần đấu tranh phê bình và tự phê bình, ý thức tổ chức kỷ luật cao, đặc biệt là kỷ luật phát ngôn; có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình, tâm huyết với chuyên môn, nghiệp vụ; khiêm tốn học hỏi, gương mẫu về đạo đức và lối sống, có mối quan hệ gần gũi, sâu sát, gắn bó với nhân dân. (2) Bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng TTM cho BCV hướng tới một số kỹ năng nhất định: Kỹ năng thu nhập và xử lý thông tin, kỹ năng trao đổi, đối thoại, kỹ năng truyền đạt và định hướng thông tin, kỹ năng biên soạn bài nói chuyện, kỹ năng xử lý tình huống, kỹ năng giao tiếp người nghe…Đồng thời thường xuyên cung cấp những thông tin, tài liệu tuyên truyền có chất lượng, kịp thời, sát thực tiễn, theo kế hoạch, định hướng tuyên truyền của cấp ủy cho BCV.
Thứ tư, nâng cao tính chủ động, tự giác trong tự rèn luyện, tự tu dưỡng nâng cao năng lực, trình độ của BCV cấp ủy
BCV cần phải tự giác học tập nâng cao trình độ lý luận, rèn luyện phẩm chất chính trị; rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống, giữ gìn và nâng cao uy tín cá nhân, không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; chủ động, tìm tòi, tiếp nhận các thông tin một cách thường xuyên. Ngoài việc tiếp nhận thông tin từ hội nghị BCV, qua tài liệu Ban Tuyên giáo cung cấp, trên phương tiện truyền thông đại chúng, BCV cần nghiên cứu các tài liệu, tiếp cận với các nguồn thông tin để nâng cao nhận thức và làm phong phú tri thức cho mình. Với các nguồn thông tin không chính thống, BCV phải biết sáng tạo trên cơ sở các tài liệu, biết chọn lọc, phân biệt thông tin, sử dụng linh hoạt tài liệu và sử dụng một cách phù hợp với đặc điểm của người nghe, góp phần làm sinh động hơn nội dung tuyên truyền.
BCV cần tích lũy kinh nghiệm và biết nghiên cứu đặc điểm của đối tượng, nắm được các quy luật của nhận thức, biết cách dẫn dắt người nghe từ cái đã biết đến cái chưa biết, từ đó lựa chọn thông tin, cách thức chuyển tải thông tin, phù hợp với việc tiếp nhận thông tin của người nghe. Trong hoạt động, BCV bằng những cách thức khác nhau định hướng tư duy cho người nghe, gây sự chú ý cho người nghe, ngay từ đầu tạo ra cơ sở để nâng cao hiệu quả hoạt động tuyên truyền.
BCV phải tự mình rèn luyện kỹ năng, nghiệp vụ, tìm tòi những phương pháp tiếp cận trình bày mới, độc đáo, hấp dẫn, hiệu quả. Trong quá trình thực hiện tuyên truyền, BCV phải chú ý những thông tin mới hoặc những thông tin nhạy cảm trong tài liệu vì những thông tin đó thường hấp dẫn người nghe nhưng cũng khiến BCV chưa có cách lý giải, phân tích hợp lý. Việc trình bày vấn đề càng rõ ràng, càng logic sẽ dẫn dắt tư duy của người nghe theo định hướng của BCV. Trong điều kiện ngày nay, BCV phải tự rèn luyện các kỹ năng sử dụng các trang thiết bị hiện đại, trình độ ngoại ngữ, tin học phục vụ cho hoạt động của mình.
Thứ năm, tạo điều kiện đưa BCV cấp ủy tham gia tích cực hoạt động TTM và nghiên cứu, tổng kết thực tiễn
BCV là một công việc đòi hỏi quá trình nghiên cứu, tổng kết chuyên sâu, với một quỹ thời gian đọc, tìm hiểu, đi thực tế trong phạm vi tỉnh Quảng Ninh, cũng như ở các tỉnh, thành phố khác để trao đổi, rút kinh nghiệm. Thực hiện nguyên lý: mỗi BCV chuyên sâu một lĩnh vực và hiểu biết nhiều lĩnh vực có liên quan, như vậy khi diễn thuyết trước công chúng, đội ngũ BCV mới có thể liên hệ, tìm ví dụ minh họa sát với thực tế, đúng với yêu cầu của người nghe.
Ngoài tài liệu thông tin nội bộ của Ban Tuyên giáo Trung ương cung cấp, Ban Tuyên giáo tỉnh Quảng Ninh cần xem xét có chế độ cung cấp thông tin cho BCV các huyện theo các nguồn sau: cung cấp băng, đĩa, tài liệu và thông tin của hội nghị BCV các huyện cho tất cả BCV, giúp BCV trực tiếp tiếp xúc với các thông tin và định hướng thông tin từ Trung ương, tránh tình trạng thông tin càng xuống cấp cơ sở càng bị cắt xén nội dung.
Cần có chế độ khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để cho đội ngũ BCV thu thập thông tin theo chuyên đề, tham dự các hội nghị quan trọng do cấp ủy tổ chức, giúp cho đội ngũ BCV có thông tin nhanh và chính thống.
Ban Tuyên giáo tỉnh và Ban tuyên giáo các huyện tạo điều kiện để BCV cùng cấp ủy đánh giá công tác lý luận chính trị, CTTT của địa phương trong từng giai đoạn, thời kỳ để tham mưu giúp cấp ủy Đảng có những chỉ đạo sát với tình hình thực tiễn.
Trong điều kiện hiện nay BCV cần phải được trang bị phương tiện theo hướng hiện đại để triển khai, tiếp nhận và khai thác các thông tin như: máy ảnh, máy ghi âm, máy chiếu, máy tính laptop, văn phòng làm việc…để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
Thứ sáu, tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của đội ngũ BCV cấp ủy
BCV là người truyền tải chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; định hướng dư luận tạo sự đồng thuận trong nhân dân... Vậy các hoạt động của đội ngũ BCV cần được kiểm soát chặt chẽ, cấp ủy phải tăng cường kiểm tra, giám sát kịp thời phát hiện những BCV có biểu hiện suy thoái đạo đức, có tư tưởng chính trị lệch lạc, có những phát ngôn sai, đi ngược lại với chủ trương của Đảng... Để kịp thời uốn nắn, nhắc nhở thậm chí kỷ luật, cho ra khỏi đội ngũ BCV.
Đổi mới việc sơ kết, tổng kết thực hiện công tác kiểm tra, giám sát trong đội ngũ BCV. Hằng năm, cuối nhiệm kỳ, cấp ủy các cấp, trước hết là người đứng đầu cấp ủy phải trực tiếp chỉ đạo tổng kết việc thực hiện công tác kiểm tra, giám sát hoạt động của đội ngũ BCV ở cấp mình và sau sơ kết, tổng kết phải chỉ đạo khắc phục triệt để các hạn chế, yếu kém. Trên cơ sở đó, xây dựng phương hướng, giải pháp khắc phục hạn chế, tồn tại và nâng cao chất lượng cho BCV trong thời gian tới.
Nguyễn Vũ Vân Anh