Sáng nay 16/5, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch – Đầu tư phối hợp vợi Hiệp hội Doanh nghiệm đầu tư nước ngoài tổ chức Hội thảo với chủ đề “Định hướng nâng cao hiệu quả thu hút và sử dụng vốn đầu tư nước ngoài”. Đến dự Ông Đặng Huy Đông, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư. Dự hội thảo có hơn 200 đại biểu là lãnh đạo các cơ quan Trung ương, các tỉnh thành khu vực phía Bắc; các chuyên gia kinh tế, các hiệp hội doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Theo đồng chí Đặng Huy Đông, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư cho biết: Sau hơn 25 năm mở cửa thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, nguồn vốn FDI đã đóng góp tích cực vào thành tựu tăng trưởng và phát triển của Việt Nam. Tính đến hết năm 2013, đã có hơn 15.696 dự án FDI còn hiệu lực, tổng vốn đăng ký khoảng 230 tỷ USD, trong đó vốn thực hiện khoảng 112 tỷ USD.

Tuy nhiên, hoạt động đầu tư nước ngoài thời gian qua cũng bộc lộ một số hạn chế. Chất lượng dự án đầu tư nước ngoài nhìn chung chưa cao, số dự án sử dụng công nghệ cao còn ít, giá trị gia tăng thấp, sự tham gia đầu tư theo chuỗi sản xuất của các tập đoàn xuyên quốc gia còn hạn chế; một số doanh nghiệp đầu tư nước ngoài sử dụng công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường; có biểu hiện chuyển giá để trốn thuế, gây thất thu ngân sách... Để đẩy mạnh thu hút đầu tư nước ngoài, Chính phủ đã có Nghị quyết số 103/NQ-CP ngày 29/8/2013 về định hướng nâng cao hiệu quả thu hút, sử dụng và quản lý đầu tư trực tiếp nước ngoài trong thời gian tới.

Vì vậy, việc rà soát, đánh giá đầy đủ các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động đầu tư, nhất là những vướng mắc, bất cập của các quy định về điều kiện, thủ tục đầu tư quy định tại Luật DN, Luật Đầu tư và các văn bản pháp luật liên quan khác, trên cơ sở đó hoàn thiện hành lang pháp lý về đầu tư – kinh doanh là một nhiệm vụ trọng tâm trong việc thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm cải thiện môi trường đầu tư và nâng cao năng lực quản lý nhà nước về FDI.

Nâng cao tính cạnh tranh, cần khắc phục hạn chế, yếu kém

Trên thực tế, sau giai đoạn hững khởi khi Việt Nam mới gia nhập WTO, dòng vốn FDI có xu hướng chững lại trong mấy năm gần đây và mới chỉ có dấu hiệu phục hồi từ năm 2013. Cụ thể, năm 2011 vốn FDI đăng ký vào Việt Nam chỉ đạt gần 15,6 tỷ USD, giảm 21,6% so với năm 2010; tuy nhiên lượng vốn giải ngân vẫn được duy trì ở mức 11 tỷ USD, ngang bằng với năm 2010. Đến năm 2012, lượng vốn đăng ký tuy có tăng 4,8%, đạt 16,35 tỷ USD, song lượng vốn giải ngân lại sụt giảm nhẹ, chỉ đạt 10,46% tỷ USD.

Tuy nhiên, năm 2013 lượng vốn đăng ký lên tới 22,35 tỷ USD, tăng 36,7% so với năm 2012; vốn giải ngân cũng tăng 9,9% đạt 11,5 tỷ USD. Mặc dù vậy, theo nhiều chuyên gia, sự hồi phục này là chưa bền vững và tốc độ tăng trưởng trong việc thu hút FDI của Việt Nam vẫn kém xa nhiều quốc gia trong khu vực. Bằng chứng là lượng vốn FDI đăng ký trong 4 tháng đầu năm sụt giảm mạnh, chỉ đạt 4,85 tỷ USD, bằng 59,1% so với cùng kỳ. Niềm “an ủi” là lượng vốn giải ngân vẫn duy trì được tốc độ tăng khá cao khi tăng 6,7% đạt 4 tỷ USD. Bên cạnh đó, những dự án FDI đầu tư vào Việt Nam đa phần là nhỏ, những dự án từ 100 triệu đến 500 triệu USD chỉ chiếm 1,51%, từ 500 triệu đến 1 tỷ USD chỉ chiếm 0,19% và trên 1 tỷ USD chiếm 0,2%.

Cần đơn giản hoá và rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính để nâng cao hiệu quả thu hút vốn đầu tư nước ngoài (Ảnh minh họa: PC)

Duy Hưng