Ngày 29 Tết, tại Trung tâm điều độ tiếp viên của Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), tiếng chuông điện thoại vang lên réo rắt. Nhận “lệnh” xong, chỉ sau vài giờ, Tiếp viên trưởng của VNA Lê Hồng Minh (33 tuổi, quê Quảng Bình) đã có mặt tại sân bay Nội Bài cùng chiếc va-li để chuẩn bị hành trình bay sang Nhật Bản.
Khi còn là sinh viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, trong thời gian nghiên cứu làm luận văn về ngành hàng không, đọc các tài liệu và biết được thông tin VNA tuyển tiếp viên, chị Minh đã thử sức, thi tuyển làm tiếp viên hàng không, không ngờ lại đỗ và từ đó chuyển hẳn sang làm tiếp viên.
Với nền tảng tiếng Anh tốt, chị phải trải qua quy trình đào tạo tiếp viên trong sáu tháng, từ học cách sơ cứu, đi đứng, trang điểm, nở nụ cười, nhận biết phân biệt hàng hóa nguy hiểm, an ninh an toàn hàng không,… Tất cả là một khối kiến thức khổng lồ, bắt buộc mọi tiếp viên đều phải nắm vững.
Để trở thành tiếp viên trưởng, ngoài việc có bằng đại học là một ưu thế, tiếp viên phải từng trải qua làm tiếp viên thường, tiếp viên khoang hạng thương gia, tiếp viên trưởng bậc 1 (bay tàu bay nhỏ như A321 hoặc ATR72) và tiếp viên bậc 2 (bay tất cả tàu bay).
“Đã từ lâu, những tiếp viên hàng không không còn khái niệm ngày cuối tuần hay lễ Tết. Họ tính ngày tháng theo khái niệm ngày bay, ngày không bay, xa bố mẹ, gia đình”, chị Minh kể.
Nhớ lại những lần đón Tết trên máy bay, cô Tiếp viên trưởng không khỏi chạnh lòng với rất nhiều cảm xúc cùng nỗi nhớ nhà. Làm nghề tiếp viên từ năm 2005, đến Tết năm nay, cả 13 năm đều đón Tết xa nhà, chị Minh thành thật bảo, chồng con đã quá quen thuộc với việc đó, thậm chí con chỉ hỏi: “Tết này mẹ đón giao thừa ở nước nào?”.
Có chồng làm bên Công ty kỹ thuật máy bay (VAECO), một thành viên của VNA nên chị Minh cũng được sự chia sẻ và thông cảm. Có Tết, cả hai vợ chồng đều đi làm nên con cái phải gửi về nhà ông bà trước Tết để yên tâm công tác.
“Con cái cũng có thiệt thòi so với bạn bè đồng trang lứa khi dịp Giao thừa gia đình hiếm khi được đầy đủ thành viên. Tuy nhiên, mọi người đều phải thông cảm và chia sẻ vì đặc thù nghề tiếp viên hàng không,” chị Minh nói.
Chị Minh còn nhớ như in cách đây 5 năm, thời điểm sát Tết, sau hành trình bay từ Nhật Bản về TP Hồ Chí Minh, chị vội vã mua vé máy bay đi Vinh để tiếp tục về quê ở Quảng Bình. Tuy nhiên, do thời tiết xấu, chuyến bay đã phải chuyển hướng hạ cánh xuống sân bay Nội Bài (Hà Nội). Chị đành phải chờ đến ngày mùng 1 Tết mới có thể mua vé bay về Quảng Bình.
Đêm giao thừa, một mình chị Minh dạo bước đi xem bắn pháo hoa ở hồ Hoàn Kiếm, cảm thấy không khí Tết rộn ràng, niềm vui sum họp đến với mọi nhà nhưng trong lòng thấy trống trải, buồn hiu vì đón Xuân một mình nơi đất khách quê người, dù là nơi phồn hoa đô hội vẫn không thể bằng nhà mình. Giá như không có sự cố khách quan thời tiết, trong đêm giao thừa, chị đã có thể cùng với gia đình làm mâm cơm tất niên sum vầy.
Đem lại những niềm vui
Trên các chuyến bay từ nước ngoài về, chị Minh ấn tượng với nhiều kiều bào về quê đón Tết, họ mặc những bộ trang phục truyền thống, mỗi lần tiếp viên cất tiếng chào, nhiều hành khách xúc động rớm nước mắt bởi chỉ nghe giọng nói họ đã cảm thấy thân thương, thấy hình ảnh quê hương gần gũi bởi những người con xa xứ luôn ngóng đợi những gì của đất nước in đậm trong trái tim.
Chị Minh cũng nhớ cách đây vài năm, trên chuyến bay từ Bắc Kinh về Hà Nội, trên ghế ngồi phổ thông có người mẹ trẻ bế một em nhỏ gần một tuổi nhưng không có đồ đạc, hành lý gì. Lúc xuống máy bay và ra nhà ga hàng không, chị Minh nhận thấy người mẹ vẫn ngồi tại ghế nhà chờ với vẻ mặt buồn bã, hoảng loạn.
Tiến lại gần hỏi han, chị được biết người phụ nữ này là người dân tộc Tày ở Lạng Sơn, đi lao động Trung Quốc, sau đó bị người dân Trung Quốc bắt về làm vợ. Sau 12 năm, chị trốn được ra khỏi nhà chồng và với sự hỗ trợ từ Đại sứ quán Việt Nam nên trở về quê đón Tết.
Biết hoàn cảnh đáng thương của người phụ nữ, chị Minh đã lập tức liên hệ với an ninh sân bay, kết nối với chính quyền địa phương thông tin cho gia đình ở Lạng Sơn để đưa người phụ nữ trẻ này về quê.
Sau hai ngày ăn ở cùng người phụ nữ này, chị vội vã nhờ chồng mang quần áo của con mình để đưa cho em bé mặc. Ngày 30 Tết, người phụ nữ trẻ gọi điện thông báo đã về tới nhà và cảm ơn vì sự giúp đỡ nhiệt tình này.
Đó là kỷ niệm đáng nhớ trong nghề tiếp viên mà mỗi lần nhắc lại chị Minh cảm thấy rưng rưng nước mắt trước hoàn cảnh và số phận của người phụ nữ trẻ sau bao năm lưu lạc xứ người đã được trở về đoàn tụ cùng gia đình.
Cường độ làm việc căng thẳng, quá sức và ngủ lệch múi giờ khiến nhiều tiếp viên sau khi bay trở về nhà đều cảm thấy mệt mỏi, muốn có không gian riêng để ngủ, nghỉ ngơi.
Thậm chí, một số tiếp viên còn bị mắc các bệnh mãn tính như đau dạ dày do ăn uống thất thường, không đúng giờ. Tiếp viên cũng có thể bị cận thị do làm việc trong điều kiện khoang máy bay thiếu ánh sáng.
Những người thường xuyên đón Xuân mới trên bầu trời.
Theo chia sẻ của các tiếp viên hàng không, tất cả các chuyến bay ngày Tết, trước khi bay, lãnh đạo VNA đều mừng tuổi, tặng quà tổ bay để động viên, chúc Tết. Đội tổ bay cũng chuẩn bị bánh chưng, bánh kẹo mang lên máy bay. Nhiều tiếp viên ăn miếng bánh chưng trên máy bay có cảm giác và hương vị khác so với ngày thường.
Đặc biệt, thời gian chờ để lên máy bay dịp Tết rất nôn nao và buồn bã vì nhớ nhà nhưng khi đã đặt chân lên máy bay, các tiếp viên không còn nghĩ đến bởi trách nhiệm công việc và nghề tiếp viên đòi hỏi phải tập trung cao nhất để bảo đảm chất lượng dịch vụ, an toàn bay cho hành khách.
Trong ngày Xuân, khi nhà nhà sum vầy đón Tết, thì tại các sân bay, những chuyến bay cứ liên tục cất hạ cánh ở đường băng, từng chiếc máy bay vút lên rồi khuất dần nơi trời xa, giống như lát cắt nhỏ về cuộc đời của những người tiếp viên hàng không nay đây, mai đó, tạm quên đi nỗi nhớ nhà, gác lại khái niệm đón Tết cùng gia đình, mà tình nguyện chuyên chở niềm vui sum họp tới nhiều gia đình khác trên khắp mọi miền đất nước.