Ngày 15/7, phóng viên TTXVN tại Đức đã có cuộc phỏng vấn riêng với tiến
sỹ Gerhard Will, chuyên gia cao cấp về chính trị quốc tế, nguyên chuyên
viên Viện Các vấn đề an ninh và quốc tế của Đức, để tìm hiểu những đánh
giá của ông xung quanh phán quyết của Toà Trọng tài thường trực (PCA)
đối với vụ kiện Trung Quốc của Philippines về các tranh chấp trên Biển
Đông.
Theo tiến sỹ Will, phán quyết của PCA đã được thông qua với sự nhất trí
cao, không có phiếu chống hoặc chỉ đạt phiếu tối thiểu. Vì vậy, đây có
thể được coi là một sự giải thích có tính ràng buộc của Công ước Liên
hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.
Từ góc độ pháp lý, nếu một nước là thành viên của UNCLOS thì phải công
nhận phán quyết của tòa. Tiến sỹ Will đánh giá phán quyết xác định rằng
các tuyên bố chủ quyền chính của Trung Quốc ở Biển Đông đã mâu thuẫn với
UNCLOS. Nhiệm vụ của tòa không phải là đề xuất một giải pháp giải quyết
các xung đột ở Biển Đông, mà quan trọng là nhằm diễn giải luật pháp
quốc tế có liên quan đối với tranh chấp trên Biển Đông.
Theo chuyên gia này, mặc dù phán quyết không có tác dụng trực tiếp và
ngay lập tức, nhưng nó sẽ có ảnh hưởng đến hành vi của các bên, bao gồm
cả Trung Quốc một cách gián tiếp. Nhìn vào phản ứng của các bên liên
quan đối với phán quyết vừa qua của PCA, có thể thấy điểm đáng chú ý là
tất cả các bên liên quan đã không sử dụng phán quyết này để bảo vệ vị
thế của mình một cách cực đoan, mà thay vào đó là những lời kêu gọi giải
quyết cuộc xung đột một cách hòa bình.
Tiến sỹ Will đánh giá nền kinh tế Trung Quốc phụ thuộc chặt chẽ vào hiệu
quả của việc tuân thủ luật pháp và trật tự quốc tế, trong đó có trật tự
trên biển và các tuyến vận tải biển quốc tế. Uy tín của Trung Quốc phụ
thuộc phần lớn vào việc có thành công trong việc đạt được với các nước
liên quan khác ở Biển Đông những thỏa thuận chung về hợp tác phát triển
và giải quyết xung đột hay không. Đây cũng chính là điều mà Trung Quốc
luôn nhắc đến trong các tuyên bố của họ như là cách duy nhất để giải
quyết xung đột ở Biển Đông./.
(TTXVN)